Náttúrufræðingurinn - 1932, Side 25

NÁTTÚRUFR.
87
sig í lyngskúfunum. Mátti segja, að friðun þessara fáu máfa-
hjóna drægi nokkurn dilk á eftir sér.
En varast skyldu menn að vera of fljótráðir, og grípa ekki
inn í rás viðburðanna í náttúrunni, nema að vel athuguðu ráði;
annars getur svo farið, að síðari villan verði verri en hin fyrri.
Við Murray-fljótið í Ástralíu héldu til um eitt skeið stór-
hópar af skarftegund einni, og höfðu lengi verið þar bólfastir.
TJm þær mundir tók að þverra fiskiveiði í fljótinu, og voru menn
fljótt sammála um það, að skörfunum væri um að kenna; þeir
væru síkafandi í fljótinu, og þá væru þeir að stela fiskinum frá
veiðimönnunum. Réðust menn að skörfunum og skutu þá niður
í hópum, og að fáum árum liðnum voru þeir nálega horfnir. En
fiskiveiðarnar í ánni bötnuðu ekki fyrir það. Þvert á móti minnk-
uðu veiðarnar hröðum skrefum, og voru helzt horfur á, að þær
myndu að engu verða. Þetta þótti næsta undarlgt, og var þá hafin
ýtarleg rannsókn í málinu, og leiddi það til þess, að skarfarnir
voru sýknaðir. Það kom sem sé í ljós, að skarfarnir lifðu að mestu
á álum, kröbbum og öðrum dýrum, sem átu hrogn og seyði nytja-
fiskanna í ánni, og studdu því að fjölgun þeirra. — Þegar þeim
var eytt, var fjölgunarvon nytjafiskanna stórum minni en áður.
G. G. B.
Æðarkóngtir.
(Somateria spectabilis (L.)).
I júnímánuði síðastliðið sumar dvaldi eg um tíma í Bæ í
Hrútafirði, og fór fleirum sinnum fram í varplöndin þar, til
þess að athuga hætti æðarfuglsins. 2. júní sá eg á miðri aðal-
varpeyjunni æðarkóng. Var það fullorðinn, fallega litur bliki.
Eigi fylgdi honum nein ,,æðardrottning“ (kolla). Hafði hann
tekið saman við æðarkollu. Hún lá á 4 nýorpnum eggjum, og
sat æðarkóngurinn alla jafnan rétt hjá hreiðri hennar, eins og
venja er um æðarblika. Hann var spakari en flestir æðarblik-
arnir í varpinu; með því að nálgast hann með hægð, gat eg
vel komizt svo nærri honum, að eigi voru nema 5—6 m. milli
mín og hans. Þegar kollan fór af hreiðrinu, fylgdi æðarkóng-
urinn henni hvert sem hún fór. Kæmi styggð að þeim, svo þau
bæði flýgju burtu, komu þau bæði saman aftur eftir stutta
stund. Aldrei sá eg nokkurn æðarblika nálgast hreiðrið, eða