Náttúrufræðingurinn - 1933, Qupperneq 16

10
NÁTT0RUFR.
heita, að hann sé útdauður í Evrópu. Á Þýzkalandi eru nokkur
dýr við Elbe, vernduð sem fornminjar. 1 Noregi eru einnig of-
urlitlar leifar til á Þelamörk. í Svíþjóð var hann friðaður um
1870, en það stóðst á endum, að þá var þar ekkert dýr eftir
lifandi! —
Dýrin á Þelamörk og við Elbe munu vera einu leifarnar,
sem til eru af bjórnum í Evrópu.* En þrátt fyrir friðun á hon-
um, er varla friðland í hvorugum staðnum. Timburflutningar á
Þelamörk og bátaferðir eftir Elbe gera honum lífið ónæðisamt.
Nokkurt ógagn þykir hann gera á skógi. Svæðið við Elbe væri
löngu orðið ræktað, ef ekki væri haldið í það fyrir hann, og
aukast má hann ekki neitt að ráði, því að út fyrir hin eigin-
legu heimkynni sín má hann ekki fara, né heldur eru þar
lífsskilyrði fyrir hann.
í Ameríku mun honum vera orðið útrýmt alls staðar nema
norðan til í Kanada. Þar eru enn stór landssvæði óbyggð, þar
sem eru þó lífsskilyrði fyrir hann. En þar eru líka veiðimenn
frjálsir athafna sinna, og mun honum því fækka þar óðum.
Það er ekki annað fyrirsjáanlegt, en að þessum einkenni-
lega, ferfætta verkfræðing verði tortímt að fullu áður en langt
um líður, jafnvel mest af hinum tvífættu starfsbræðrum sín-
um, þó að þeir séu miklu yngri í faginu en hann!
En eigingimi og hagsýni geta þó stundum haft endaskifti
á hlutunum, og svo er hér.
Það kostar erfiði mikið og fyrirhöfn að ferðast um víð-
áttumiklar óbyggðir og leita uppi veiðidýr, sem allt af fer
þverrandi. Þá eru hægri heimatökin, að rækta dýrin heima
hjá sér. Þetta eru menn nú einmitt farnir að gera við bjór-
inn, og virðist mér sem það muni einmitt verða lífgjafi hans.
Ræktunin er þegar komin á þann rekspöl, að hún virðist vera
trygg og jafnframt arðberandi þar, sem vel hagar til. Með
ræktun er hægt að framleiða betri skinn en almennast er af
villtum dýrum sömu tegundar, með kynbótum, hentugri sam-
setningu fæðunnar, lækningu á kvillum o. s. frv. Veiðin hlýtur
að minnka vegna þess að ræktun er hægari og gefur jafnframt
betri vöru. —
Eg verð hér að biðja afsökunar á, að eg, sem ekki er fræði-
maður, skuli hafa tekið fyrir að rita um jafn-merkilegt dýr
eins og bjórinn. En ástæðan er sú, að eins og mér hefir runnið
Þó er talið nokkuð í Frakklandi (Rhone) og Rússlandi (og Síberíu).