Náttúrufræðingurinn - 1955, Blaðsíða 43

INNRI GERÐ ÖSKUBAUNANNA
105
MyndL 1. Þversnið gegnum öskubaun. Miðkorn með tveim ytri lögum. Stœkkun
18 X. — A tephra pisolite in 'thin section showing central grain and two outer lay-
ers. Magn. 18X.. — Ljósm. Jón Jónsson.
Ekki er hægt að sjá myndbreytingu í gjallglerinu í baununum svo
að teljandi sé, nema að einstöku smákorn utarlega í baununum eru
gulleit, líkt og glerið í þeim væri orðið vatnsbundið (hydrated). Samt
er að sjá undantekningar frá þeirri reglu í þunnsneiðinni, því að í
tveim bálfeyddu þversneiðunum eru gleragnirnar yzt í baununum
teknar að bindast vatni. Myndar vatnsbundna glerið sítrónugula rönd
utan um ferskan kjama í glerkornunum.
Mætti þetta þykja nokkuð hröð myndbreyting i svo ungu túffi, því
að í móbergi frá tertiertímanum er ennþá að finna leifar af ómynd-
breyttu gjallgleri, enda þótt aldur þess skipti milljónum ára. Skýring-
ar á þessu fyrirbæri er, eins og á myndun silfurbergsins, að leita í
jarðylnum, sem leikið liefur um túffstabbana og auðveldar mynd-
breytinguna.
Ekki er límonít sjáanlegt í baununum að því undanteknu, að guli
liturinn á vatnskenndu glerinu stafar af þrígildum járnvetnum, en
það eru sömu efnasambönd og í ryði og náskyld límoníti. Járnið í