Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1968, Qupperneq 65

Náttúrufræðingurinn - 1968, Qupperneq 65
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 51 gígar. Mun sú tala komin frá A. Helland, en á korti hans eru 105 gígar. Vantar þó á það kort suðvestustu gígana. En í reynd er það ómögulegt að segja með vissu, hversu margir Lakagígar eru. Þeir grípa hver í annan, yngri gígar hafa komið upp í eldri gígurn og því ómögulegt að segja hvað er einstakur gígur. Ég hef reynt að telja á flugmyndum Jrau gosop (vents), sem nrerki sjást til að verið lrafi að verki og töldust mér þau um 115, þar af unt 65 á norðaustur- sprungunni. Það má Jrví líklega segja nreð nokkrum sanni að gíg- arnir séu um 100. Lakagígar eru blandgígaröð og er nreðal gíganna að finna öll stig frá hreinum sprengigígum, hlöðnum upp úr greinilega lagskiptri gosmöl til gíga, sem eru eingöngu úr hraunkleprum. Stærð gíganna er og ákaflega mismunandi. Helland telur lræsta gíginn vera 106 nr háan, en sanrkvæmt nákvæmustu kortum, sem völ er á (amerísku kortunum í nrælikvarða 1:50 000) er lrann unr 90 m hár. Þetta er rauðbrúnn gjallgígur í suðvesturröðinni (B á 5. nrynd), 3.5 km suð- vestur af Laka. 1.8 knr suðvestar er gígur unr 70 nr hár, en ekki munu neinir aðrir gígar vera yfir 60 m á hæð. Hringlaga gjall- keilurnar tvær, sem hæst ber á norðaustursprungunni, (sú suðvest- ari í forgrunni á mynd II) nrunu vera rösklega 50 nr lráar. Nær mitt á milli hæstu gíganna á suðvestursprungunni er eina gígskál Lakagíga (A á 5. mynd), sem nær niður fyrir grunnvatnsborð, og er þar á botni undur falleg blágræn tjörn girt þverbröttum, rauð- brúnum klepraveggjum (mynd IV a) og hafa kleprarnir sums staðar runnið saman í næsta þétt berg. Suður og austur frá þessum gíg ganga hrauntraðir, þær mestu á Lakagígasvæðinu, og raunar þær mestu er ég lref séð (mynd IV b) og er á botni þeirra og í kring- um áðurnefnda tjörn furðu mikill gróður. A. Helland taldi suma gígana í Lakagígaröðinni eldri en Skaftár- elda og sömu skoðunar voru Þorvaldur Thoroddsen, H. Reck og K. Sapper. Eru það fyrst og frenrst sprengigígarnir, senr komið hafa Jreinr á þessa skoðun. Einn þessara gíga (C á 4. mynd) er unr 2 knr suðvestur af Laka. Sker hann sig unr gerð og útlit nrjög úr gígunum hið næsta honum (mynd V a). Hann er nær hringlaga og víður nrið- að við hæð, úr nær svartri, lagskiptri gosnröl (mynd V b), eins konar smækkuð mynd af Hverfjalli í Mývatnssveit og að öllum lík- indunr myndaður eins og Hverfjall við s. k. „freatískt“ sprengigos, þ. e. sprengigos, sem verður vegna snertingar bergkvikunnar við
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.