Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1972, Síða 21

Náttúrufræðingurinn - 1972, Síða 21
NÁTTÚ RU FRÆÐINGURINN 9 Ptcrocarya sp. (Myndasíða II, mynd 1—2). Eitt samsett, fjaðrað blað með sjö smáblöðum tilheyrir að öllum líkindum Pterocarya. Þetta undirstrikar hinn skakklaga neðsti hluti smáblaðanna, lögun þeirra og strengjanet. Vængjuð hnot hefur fundizt, og telst hún til ættkvíslarinnar, þar sem vængurinn er greini- lega tvískiptur, og hvor smávængur er tígullaga. Hnotin er varðveitt sem far. Innan þessarar ættkvíslar hefur eigi áður fundizt aldin með svo stóra vængi, hvorki steingert eða núlifandi. Því er hugsanlegt, að hér sé um nýja tegund að ræða, og er áformað að lýsa henni nán- ar í seinni ritgerð. Eftir mörgu að dæma er hikkoría (Carya) sú, sem Heie ogFriedrich gátu um 1971 ein tegund Pterocarya. Þessu verður þó fyrst hægt að slá föstu, þegar fleiri eintök hafa fundizt. Hlynur — Acer cf. tricuspidatum Bronn. (Myndasíða III, mynd 5). Ennþá höfum við aðeins fundið eitt illa varðveitt blaðbrot af hlyn í Mókollsdal. Aldin hefur okkur ekki tekizt að finna, en þau eru kunn frá öðrum fundarstöðum á Vestfjörðum. Platanviður? — Platanus? sp. Tvö stór blöð, sem að öllum líkindum tilheyra platanvið funduzt í Hrútagili. Þar sem hlynur hefur áþekk blöð, og alclin af platantré hafa ekki fundizt í Mókollsdal, getum við ekki að svo stöddu, gert okkur ljósa grein fyrir því um hvora ættkvíslina sé að ræða. Blöðin eru frábrugðin fyrrnefndu blaði af Acer cf. tricuspidatum Bronn (hlyn) að því leyti, að bæði blöð og blaðtennur eru rnikið stærri. Fæð hinna fundnu plöntuættkvísla í lögunum í Mókollsdal getur átt sér ýmsar orsakir. í fyrsta lagi getur verið, að gróður svæðisins liafi upprunalega verið tegundafár, þar sem eldsumbrotin leiddu til náttúruvals (selektion), þannig að aðeins harðgerðustu plöntur gátu vaxið á svæðinu. I öðru lagi er hugsanlegt, að aðrar plöntur hafi einnig vaxið þarna, en leifar þeirra hafi ekki steingerzt eða að ytri aðstæður (t. d. árstími, vindátt, vatnsstreymi o. fl.) liafi verið svo óhentugar, að viðkomandi plöntur bárust ekki út í lögin. í þriðja lagi er steingervingasöfnun okkar sennilega heldur ófullkomin, og því líklegt, að fleiri ættkvíslir (og tegundir) eigi eftir að finnast. Að öllum líkindum voru þó fyrrnefndar plöntur ríkjandi á svæðinu. Þegar plöntur finnast í jarðlögum á eldfjallasvæði, verðum við að gera okkur Ijóst, að þær eru vitnisburður um hlé á eldsumbrotum
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.