Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1972, Síða 24

Náttúrufræðingurinn - 1972, Síða 24
12 NÁTTÚ RU FRÆÐIN GU RIN N líffræðilega séð og með tilliti til nútíma útbreiðslu hennar. Líffræði- lega séð hefur hún þá sérstöðu innan Lachnidae, að hún lifir á margs konar lauftrjám, en flestar aðrar tegundir af Lachnidae lifa hver fyrir sig á ákveðinni ættkvísl eða jafnvel ákveðinni teg- und lauf- eða barrtrjáa. í Norður-Ameríku lifir tegundin í dag á hikkoríu, kastaníu, valhnot, eik, platantré, hlyn, ösp, mjaðarlyngi, Liquidambar o. fl. Ákveðin Longistigma með nokkuð ljósa fætur lifir á beyki. Hún liefur nú fyrir skömmu fengið sitt eigið tegund- arnafn (L. chantali Quednau, 1971), en hingað til hefur þessi Longi- stigma aðeins verið álitin sérstakt afbrigði af L. caryae. Á meðan nánari líffræðilegar rannsóknir hafa ekki verið gerðar, er eðlilegt að fara sér hægt í fullyrðingum, hvort um sé að ræða eina eða tvær núlifandi tegundir af Longistigma í Norður-Ameríku. Eitt er víst, að bæði Longistigma-aibvigÖin eru náskyld innbyrðis. Fyrrnefndar plöntur tilheyra plöntusamfélagi, sem nefnt er „The Eastern Deciduous Forests of North America". Þessi ameríski lauf- skógur er leifar af skógi þeim, sem óx á tertíertímabilinu norðar á norðurhveli jarðar en nú. Skógur þessi var útbreiddur umhverfis pólsvæðið (circumpolar), m. a. á íslandi, og er af plöntusteingerv- ingafræðingum nefndur arkto-tertíer geoflóra. Leifar þessarar flóru finnast einnig í dag utan Ameríku, þ. e. í Austur-Asíu og í Evrópu. Sundrun arkto-tertíeru geoflórunnar á fyrst og fremst rætur sínar að rekja til hinnar kvarteru ísaldar, sem olli því, að tertíerflóran neydd- ist til að flytjast suður á bóginn, en sumar plönturnar áttu ekki aftur- kvæmt til þeirra svæða, sem þær byggðu á tertíertímabilinu (t. d. til íslands), vegna þess að loftslagsbreyting hafði átt sér stað til hins verra. í dag hefur ísland evrópska flóru og fánu og kaldtemprað loftslag. Þar sem nokkrar af plöntum þeim, sem L. caryae (L. chantali talin með) lifir á, finnast í túfflögunum í Mókollsdal (platanviður?, hlynur, beyki og hikkoría?), er sennilegt að sambandið milli plöntu og blaðlúsar liafi verið það sama á tertíertímabilinu í Mókollsdal og það er í dag í austurhluta Norður-Ameríku. Jóhannes Áskelsson (1961) og Friedrich (1966) hafa bent á út frá steingerðum plöntum, m. a. frá Brjánslæk, að íslenzkar tertíer- plöntur séu náskyldar núlifandi plöntum í austurhluta Norður- Ameríku. Plönturnar frá Mókollsdal undirstrika þetta einnig, þar sem þær ættkvíslir, er þar hafa fundizt, lifa nú í austurhluta Norður- Ameríku.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.