Náttúrufræðingurinn - 1977, Page 53

Éyþór Einarsson:
Nýir fundarstaðir tveggja
sjaldgæfra plantna
Linarfi (Stellaria calycantha (Ledeb.)
Bong.) fundinn á Norðurlandi
Línarfa er fyrst getið frá íslandi í
ritgerð Babingtons (1871) um endur-
skoðun á flóru íslands. Þar segir að
Japetus Steenstrup hafi fundið hann
á Staðarfelli og í Borgarfirði, og er
þar átt við Staðarfell á Fellsströnd í
Dalasýslu og Borgarfjörð vestra, því
Steenstrup fór um þær slóðir árið
1840. Engin eintök hafa þó verið til
þaðan í söfnuni og Helgi Jónsson
(1899) segist mörgum sinnurn hafa
leitað að honurn að Staðarfelli án
árangurs.
En 23. júlí 1893 finnur Stefán Stef-
ánsson línarfa við prestssetrið í Vatns-
firði við Isafjarðardjúp og skýrir frá
því í ritgerð um íslenskar flórunýj-
ungar í danska ritinu Videnskabelige
Meddelelser (Stefán Stefánsson, 1897).
Aftur á móti getur hann þess livorki
þar, né í Flóru íslands (Stefán Stefáns-
son, 1901 og 1924), í hverniglandi lrann
vaxi. Samt segir Áskell Löve (1945) í
bók sinni Islenzkum jurturn að línarf-
inn í Vatnsfirði vaxi í votlendu kjarri.
Trúlega hefur hann gert ráð fyrir að
tegundin yxi þarna við svipuð skil-
yrði og hún gerir oftast í Skandinavíu,
en í Norsk Flora eftir Johannes Lid
(1944) segir að línarfi vaxi þar á rök-
um stöðum til fjalla og oftast í víði-
kjarri. Eintökin sem Stefán safnaði í
Vatnsfirði eru allt að 45 cm á liæð
og bæði með blómum og hálfþrosk-
uðum aldinum. Ekki lrefur þó tekist
að finna línarfann aftur í Vatnsfirði
(Steindór Steindórsson, 1946).
í öllum þessum heimildum urn lín-
arfa á íslandi, nema íslenzkum jurt-
um, er hann nefndur latneska nafn-
inu Stellaria borealis Bigel., en þar
og í III. útgáfu Flóru íslands (Stefán
Stefánsson, 1948) er nafnið Stellaria
calycantha (Ledeb.) Bong. notað um
hann og er það svo til alls staðar gert
nú.
Á seinni árum hefur línarfi fundist
á þremur vaxtarstöðum til viðbótar á
Vestfjörðum og fann Helgi Jónasson
á Gvendarstöðum hann á öllurn stöð-
unurn. Fyrsti vaxtarstaðurinn fannst
í Botni í Dýrafirði 1947, eða 54 ár-
um eftir að Stefán Stefánsson fann
hann í Vatnsfirði, og komst því með
Náttúrufræðingurinn, 46 (3), 1976
163