Samvinnan - 01.12.1952, Blaðsíða 19

nokkuð af heimaverkefnum til úr-
lausnar. Þá var og sá háttur hafður á,
að nemendur skiptu sér niður í
smærri hópa, nokkurs konar leshringi,
til þess að ræða undir stjórn leiðbein-
anda eitthvert ákveðið verkefni, eftir
því sem hugir stóðu til. Þessir um-
ræðufundir fóru fram að kvöldinu.
Dagskrá hins virka dags í skólanum
var í stórum dráttum þessi:
Klukkan 8,15 mættu menn til
morgunverðar. A meðan setið var
undir borðum var föst regla, að ein-
hver af kennurum eða aðstoðarkenn-
urum kveddi sér hljóðs og héldi fimm
til tíu mínútna áróðursræðu fyrir ein-
hverri nýútkominni bók eða bæklingi,
sem K. F. gefur út. Hélt hann alla
jafna á hlutaðeigandi bók, sagði frá
efni hennar í stórum dráttum og til-
kynnti að lokum, hverjir meðal nem-
enda sæu um sölu hennar innan
skólans, en nemendur skiptust á, tveir
og tveir í senn, að selja útgáfubækur
K. F. meðal samnemenda sinna.
Klukkan 9 var gengið til náms í skól-
anum. Síðustu 10 mínúturnar voru
notaðar til leikfimisiðkana úti fyrir
dyrum skólans, ef veður léyfði. Há-
degisverður var snæddur klukkan
12,05. Ætíð var sungið eitt lag, áður
en staðið var upp frá borðum og voru
söngbækur við höndina fyrir alla við-
stadda. Þátttaka í söngnum var yfir-
leitt mjög góð. Hálftími til þrír stund-
arfjórðungar af síðari hluta hvers
dags voru ætlaðir til útivinnu á lóð
eða landareign skólans og skyldu allir
nemendur taka þátt í henni. Miðdeg-
isverður var snæddur klukkan 6.
Að jafnaði var húsum lokað klukk-
an 11 að kvöldi og urðu þá allir að
vera komnir inn. Undantekningar
voru laugardaga, svo og nokkrum
sinnum aðra daga, og var þá ekki lok-
að fyrr en klukkan rúmlega 12.
Aldrei heyrði ég neinn kvarta yfir
þessari né öðrum reglum, sem skólinn
setti. Fannst mér það ótvírætt merki
um vinsældir stofnunarinnar annars
vegar og þroska nemendanna hins
vegar.
Eins og kunnugt er hefur sam-
vinnustefnan náð mikilli útbreiðslu í
Svíþjóð, bæði í borgunum og dreif-
býlinu. Kaupfélagið í Stokkhólmi er
til dæmis næststærsta kaupfélag í
heimi; aðeins eitt, kaupfélagið í Lon-
don, er stærra og ekki miklum mun
Hér sést hið fagra námsheimili sicnsku samvinnufélaganna, Vctr Gard.
stærra, enda þótt London sé um það
bil tíu sinnum mannfleiri borg en
Stokkhólmur. Mér var tjáð, að kaup-
félagið í Stokkhóhni hefði um 900
sölubúðir með um það bil 8000 fasta
starfsmenn í þjónustu sinni og geta
menn af þessurn tölum séð, að þarna
er ekki um neitt smáfyrirtæki að ræða.
Það má því ef til vill segja, að ekki
sé furðulegt, þótt þessi mjög svo út-
breidd sam vi n n u fél agsskapu r í Sví-
þjóð leggi stund á fræðslu um sam-
vinnumál og aðra fræðslu fyrir þá, sem
í hreyfingunni vinna. En Vár Gárd er
meira en venjuleg fræðslustofnun. Vár
Gárd er fyrirmyndar námsheimili,
sem áreiðanlega hefur mannbætandi
álirif á alla þá, sem það sækja. Um það
mun öllurn koma saman, sem til
þekkja. Vafalaust er hér mikið að
þakka, hvað skipulag snertir, rektor
skólans, Harald Elldin, þeim mikil-
hæfa manni, þótt sjálfsagt liafi hann
notið aðstoðar góðra samstarfsmanna.
Sú litla kynning, senr ég hafði af Vár
Gárd, lékk mig til að óska þess af
heilum hug, að íslenzkur samvinnu-
félagsskapur mætti eiga því láni að
fagna í náinni framtíð að eignast lilið-
stæða stofnun. Ég er sannfærður um,
að hver sá starfsmaður sænskra sam-
vinnufélaga, sem sækir námskeið á
Vár Gárd, fer þaðan aftur að ein-
hverju leyti betri og þroskaðri maður
og þá um leið betri starfsmaður fyrir
sitt félag. Og slíkt er rnikils virði. \'ið
íslenzkir samvinnumenn þurfum að
koma upp námsheimili í svipuðum
stíl. Ef það tækist að láta svipaðan
anda ríkja þar og Harald Elldin hef-
ur tekizt að láta ríkja á Vár Gárd, þá
yrði slíkt heimili aldrei of dýrt.
19