Samvinnan - 01.01.1964, Side 25

Val unga fnlksíns — Heklubuxurnar - amerískt efni nylnn nankin — vamfaöur frágangur.
BETRI BUXIIR I LEIK OG STARFI
aði hann hátt, eða lágt, talaði
hann líkt og við, líkt og hann
ætti heima í París, talaði hann
líkt og einhver kennaranna
okkar, eða fólkið hérna —“
„Ó,“ sagði Robert, því nú rif j-
aðist ný hlið málsins upp fyrir
honum.
„Hvað er það? Hvað ætlaðir
þú að segja?“ spurði móðir
hans hvöss í máli.
„Ég varð að tala þýzku við
hann,“ sagði Robert. Verkirnir
og morfínhöfginn höfðu hing-
að til haldið því frá minni
hans.
„Hvað áttu við, varðstu að
tala þýzku við hann?“
„Ég ávarpaði hann á frönsku,
en hann skildi mig ekki. Svo
að við töluðum saman á þýzku.“
Poreldrar hans horfðust í
augu sem snöggvast. Síðan
spurði móðir hans blíðlega:
„Var það eiginleg þýzka? Eða
var það Sviss-þýzka? Þú þekk-
ir muninn, er það ekki?“
„Auðvitað," sagði Robert.
Þegar faðir hans gerði það að
gamni sínu að herma eftir
svissneskum vinum sínum, sem
í París bjuggu, gerði hann það
bæði á frönsku og þýzku. Ro-
bert var næmur á tungumál,
og auk þess sem hann frá
blautu barnsbeini hafði heyrt
afa sinn og ömmu frá Elsass
tala saman á þýzku, lærði
hann þýzkar bókmenntir í skól-
anum og kunni ósköpin öll af
verkum Göthes, Schillers og
Heine utanbókar. „Það var
raunveruleg þýzka,“ svaraði
hann.
Það varð þögn í herberginu.
Paðir hans gekk útað glugg-
anum og horfði á snjókomuna
útifyrir. Hún minnti á mjúkan,
hvítflekkóttan tjalddúk. „Ég
vissi að hann gat ekki hafa
gert þetta eingöngu vegna skíð-
anna,“ sagði faðir hans rólega.
Paðir hans hafði sitt fram
að lokum. Móðir hans vildi
láta lögregluna reyna að finna
manninn, jafnvel þótt maður
hennar benti á að kannski væru
allt að því fimm þúsund skíða-
menn í borginni yfir helgina,
drjúgur hluti þeirra þýzkumæl-
andi og bláeygur, og að lestir
kæmu og færu með þá fimm
sinnum á dag. Faðir Roberts
var sannfærður um að maður-
inn hefði farið úr borginni
sama kvöldið og Robert fót-
brotnaði, en engu að síður varði
herra Rosenthal því sem eftir
var af fríinu tilað þræða snæ-
drifnar götur og líta inná veit-
ingahús í leit að andliti, er
svarað gæti til lýsingar Roberts
á manninum af fjallinu. Hann
sagði aö það gæti aðeins gert
illt verra að fara til lögreglunn-
ar, því jafnskjótt og sagan bær-
ist út, yrði enginn hörgull á
fólki sem segði, að þetta væri
aðeins ein móðursýkisvitleysan
úr Gyðingunum. ,,Það er nóg af
nazistum í Sviss, af öllum þjóð-
ernum,“ sagði faðir Roberts
oftlega við móður hans í rök-
ræðum, sem stóðu vikum sam-
an, „og þetta getur aðeins orðið
vatn á myllu þeirra — þeir geta
þá sagt: „Hvar sem Gyðingar
eru, koma þeir vandræðum af
stað.“
Móðir Roberts, sem var harð-
ari í horn að taka og átti í
Þýzkalandi ættingja, sem
smygluðu úr landi bréfum með
hrottalegum fréttum, heimtaði
að réttlætið næði fram að
ganga hvað sem það kostaði,
en að nokkrum tíma liðnum
sá jafnvel hún hve vonlaust
var að gera nokkuð frekara í
málinu. Fjórum vikum eftir
slysið, þegar Robert að lokum
varð flutningsfær, og hún sat
við hlið hans í sjúkravagnin-
um, sem flutti hann frá Genf
til Parísar, og hélt um hönd
hans, sagði hún dauðalegri
röddu: „Við verðum bráðlega
að yfirgefa Evrópu. Ég held
ekki út að búa lengur á megin-
landi, þar sem atburðum einsog
þessum er leyft að ske.“
Löngu seinna, meðan á stríð-
inu stóð, eftir að herra Rosen-
thal var látinn í hinu her-
numda Frakklandi og Robert
og móðir hans og systir voru
komin til Bandaríkjanna, var
það að vinur Roberts, sem líka
hafði oft verið á skíðum í Evr-
ópu, heyrði af vörum hans sög-
una af manninum með hvítu
húfuna og sagði Robert, að
hann væri næstum viss um að
þekkja sökudólginn. Hann væri
skíðakennari frá Garmisch, eða
kannski frá Oberndorf eða
Freudenstadt, hefði nokkra
auðuga austurríska nemendur,
sem hann ferðaðist með á vet-
urna milli helztu staðanna, þar
sem skíðaíþróttin er stunduð.
Vinur Roberts vissi ekki nafn
mannsins, og Robert kom að-
eins einu sinni til Garmisch
og þá í stríðslokin með frönsku
herjunum, og þá var auðvitað
enginn þar á skíðum.
Og nú stóð maðurinn í aðeins
þriggja feta fjarlægð frá hon-
um, handan fallegu, ítölsku
konunnar. Hann horfði á Ro-
bert kuldalega, af meinfýsinni
ánægju, en þekkti hann sýni-
lega ekki. Augnahár hans voru
hvít sem fyrrum, næstum eins-
og á albínóa. Nú var hann
greinilega farinn að nálgast
SAMVINNAN 21