Neisti - 20.05.1984, Side 8
Samningarnir
Starfsmenn ríkisverksmiðja
gera betur en ASÍ
í upphafi aprí 1 voru nýgerðir kjara-
samningar starfsmanna ríkisverk-
smiðjanna og Vinnumálanefndar
ríkisins felldir í ríkisverksmiðjunum
þremur. Andstaðan við kjarasamn-
inginn var sérstaklega mikil í Áburð-
arverskmiðjunni, en þar voru um
90% starfsmanna á móti samningun-
um. I Kísiliðjunni við Mývatn var
einnig meirihluti á móti samningun-
um, en í Sementsverksmiðjunni voru
þeir felldir af minnihluta starfs-
manna, þ.e. af trésmiðum og jámiðn-
aðarmönnum.
Astæður þess að samningurinn var
felldur virðast hafa verið m^rgar. í
fyrsta lagi kemur hér fram það sem birst
hefur í nær öllum atkvæðagreiðslum
sem fram hafa farið um kjarasamninga
sem eru á nótum ASÍ-samkomulagsins,
þ.e. að fólk vill mótmæla með því að
greiða atkvæði á móti, jafnvel þótt það
telji ekki endilega þar með að viðkom-
andi hópur sé í aðstöðu til að sækja
meira einn. í öðru lagi mun hafa verið
óánægja með svokallaðan framleiðni-
bónus. Bókanir varðandi hann þóttu
ekki nógu skýrar og ekki tryggt að út úr
honum kæmi kjarabót eins og t.d. átti
sér stað hjá Álverinu. í þriðja lagi mun
hafa verið óánægja með hlut einstakra
hópa, svo sem kvenna í mötuneytinu í
Sementsverksmiðjunni og pakkara í
Kísiliðjunni.
Nýir samningar náðust fimmtudaginn
12. apríl. Samkvæmt upplýsingum sem
Neisti aflaði sér hjá Dagsbrún, felur
samningurinn í sér sömu áfangahækkan-
ir og eru í samkomulagi ASÍ og VSÍ.
Hins vegar náðust fram mun hagstæðari
aldurshækkanir. Bætt var við nýju
starfsaldurþrepi eftir 10 ár, sem er 17%
ofaná byrjunartaxta, og starfsaldurþrep
eftir 7 ár var hækkað úr 14 í 15%. Auk
þessa náðist samkomulag um að þeir
sem hefja störf hjá ríkisverksmiðjunum
flytja með sér þann starfsaldur sem þeir
hafa öðlast á hinum almenna vinnu-
markaði í hliðstæðum störfum. Er talið
að þessar starfsaldurshækkanir jafngildi
að meðaltali um 3% grunnkaupshækk-
un fyrir alla starfsmenn ríkisverksmiðj-
anna. Að lokum náðist fram skýrari
bókun varðandi framleiðnibónus. Gert
er ráð fyrir að vinna hefjist strax við
hönnun framleiðnibónuskerfis sem feli 4
það í sér að framleiðnibónusinn verði
hluti af launakerfinu, og að tryggt verði
að hagræðing og aukin framleiðni skili
sér í hærri launum. Skal þessu starfi vera
lokið fyrir áramót.
Þessi samningur hefur nú verið sam-
þykktur af starfsmönnum ríkisverk-
smiðjanna með 175 atkvæðum gegn 39.
Pótt þama hafi ekki náðst fram samn-
ingur sem er stórlega frábmgðinn sam-
komulagi ASÍ og VSÍ, og rammi hans
þannig endanlega sprengdur, er þessi
þróun mála í ríkisverksmiðjunum enn
eitt dæmi um það að forysta ASÍ hafði
alrangt fyrir sér í því stöðumati sínu að
ekki væri hægt að ná fram meiru en í
samkomulagi ASÍ og VSÍ og að fólk
væri ekki tilbúið til aðgerða.
Fjárlagagatið
LANGUR BANDORMUR - EN EINFALDUR
Ríkisstjómin lagði fram í þing-
inu þann 3. maí frumvarp til laga
um ráðstafanir í ríkisfjármálum,
peninga- og lánsfjármálum 1984.
Hér er um svokallaðan bandorm
að ræða, sem ætlað er að fylla upp
í gatið fræga. Helstu ráðstafanir
em þessar:
— Heimilt er að skera niður ríksútgjöld
um 370 m.kr. frá því sem gert var ráð
fyrir í f járlögum. Af þessari upphæð
verða niðurgreiðslur skomar niður
um 185 m.kr. í athugasemdum með
frumvarpinu er rætt um að þessi
lækkun á niðurgreiðslum komi til
framkvæmda 7. maí, hvemig sem
það má nú vera, þar sem ekki verður
búið að samþykkja frumvarpið þá.
— Ráðstöfunarfé Lánasjóðs íslenskra
námsmanna verður ekki aukið frá
ákvæðum f járlaga og lánsfjárlaga, og
skal hlutfallstala lána af reiknaðri
fjárþörf námsmanna miðast við það.
— Talsmenn námsmannasamtakanna
hafa lýst því yfir að þetta þýði að
námslán muni á þessu ári ekki verða
nema 60% af fjárþörf námsmanna.
— Breytt er fyrirkomulagi innheimtu
bamsmeðlaga, sem miðar að því að
þau berist fyrr til Tryggingarstofn-
unar ríkisins.
— Lækkuð er hlutdeild ríkisins í tann-
læknakostnaði bama og unglinga.
— Frestað er enn um eitt ár að lengja
skólaskylduna.
— Akvæði em um bamabótaauka
þann sem lofað var í tengslum við
kjarasamninga ASÍ og VSÍ.
— Lagt er á sérstakt kjamfóðurgjald.
Aætlað er að tekjur af því verði um
60 m.kr. og verði það notað til að
greiða uppbætur á útfluttar landbún-
aðarafurðir. Samkvæmt lögum er
heimilt að greiða útflutningsbætur
allt að 10% af verðmæti landbúnað-
arframleiðslunnar. Aætlað er að
landbúnaðarframleiðslan verði á
þessu verðlagsári um 4500 m.kr. skv.
athugasemdum með frumvarpinu.
Tíu prósent af því em 450 m.kr. á
þessu ári (en eftir átti að greiða 18
m.kr. vegna verðlagsársins
1982-83)! Trúað gætum við að t.d.
námsmenn myndu sætta sig mjög vel
við samskonar meðferð!!
— Gefin er heimild fyrir 10% sveigjan-
legri innlánsbindingu á innlánsstofn-
anir til viðbótar þeirri 28% bindingu
sem nú er við lýði.
— Félagsmálaráðherra er heimilt að
taka 150 m.kr. erlent lán til að greiða
vangoldin meðlög.
— Fjármálaráðherra er heimilt að taka
fyrir hönd ríkissjóðs erlend lán að
upphæð 1222 m.kr. til viðbótar þeim
sem heimiluð hafa verið í fjárlögum
og lánsfjárlögum. Þar af em 719
m.kr., vegna halla á tekjujöfnuði
ríkissjóðs, 302 m.kr. vegna vöntunar
á innlendri lánsfjáröflun A-hluta
ríkissjóðs og 190 m.kr. renna til hús-
næðiskerfisins.
— Framkvæmdasjóði er heimilað að
taka erlend lán að upphæð 680 m.kr.
til viðbótar við heimildir lánsfjár-
laga. Af því em 300 m.kr. vegna
skuldbreytinga í sjávarútvegi, 80
m.kr. vegna skuldbreytinga í land-
búnaði, 150 m.kr. vegna viðhalds-
verkefna skipasmíðastöðva og 150
m.kr. eiga að fara í svokallaða ný-
sköpun í atvinnulífinu.
Þessar aðgerðir em í sjálfu sér sára-
einfaldar. Þær fela í sér annars vegar
aukna kjaraskerðingu, vegna niðurfell-
ingar niðurgreiðslna, auknar álögur á
almenning, og hins vegar stórfelldar
erlendar lántökur. Það er allt og sumt.
Lækkun niðurgreiðslna og aukin þátt-
taka almennings í lyfja- og læknakostn-
aði og nýtt innflutningsgjald á kjam- <
fóður mun hækka framfærslukostnað
um 1,4% umsvifalaust. Þar af vega nið-
urgreiðslumar og Iyfja- og læknakostn-
aðurinn þyngst. Afleiðing þessara að-
gerða verður m.a. sú, að kaupmáttur
launa verður a.m.k. um 2% lægri á síð-
asta ársfjórðungi þessa árs, en hann
hefði orðið að óbreyttu. Þessar aðgerðir
em því enn ein röksemdin fýrir því að
verkalýðshreyfingin sæki meiri kjara-
bætur í haust. 6.maí-MG
8