Andvari - 01.01.1906, Blaðsíða 15
9
Frá Arnljóti Ólafssini.
Blöndudalshólum, þá lijá sr. Halldóri Jónssini í Glaum-
hæ og veturinn 1845—6 var hann í Sviðholti lijá
Birni Gunnlaugssini og fjekk að lilíða á kenslu í
Bessastaðaskóla. Árið 1846 gekk Arnljótur inn í
lærða skólann, íirsta árið, sem hann stóð i Reikjavík,
og settist í 2. bekk. Hann hafði þá þrjá um tvítugt,
og mun hann eins og íleiri, sem koma gamlir í skóla,
hafa átt bágt með að þíðast skólareglur, einkum á
hinum síðari skólaárum sínum. Skólaárið 1849—
1850 gerðu skólapiltar uppþot það gegn rektor Svein-
birni Egilssini, er endaði með »pereatinu« 17. janúar
1850. Ilafa ímsir sett þella uppþot í samltand við
febrúarbiltinguna á Frakklandi 1848 og aðrar frelsis-
hreifingar í það mund í Norðurálfunni, enn það er að
gera því of hátt undir höfði. Var Arnljóti kent, að
hann hefði verið forsprakki þessa upphlaups, og mun
það rjett, að liann var framarlega í íiokki, enn tleiri
munu þó hat'a verið forsprakkarnir. Fróðlegt er að
sjá, hvernig Arnljótur leit á þetta uppþot á el'ri árum,
og set jeg því hjer kafla úr brjefi hans til mín, dags.
11. febr. 1904.
»Víst er um það, að enginn lilutur er verri og
skaðlegri firir skólann en stjórnleisið. Það reindi jeg
til fullnustu veturinn eftir »perealið«. »Pereatið« var
i rauninni að kenna 2 óregluseggjum, þeim .... og
..... En svo slógusl í lið með þeim góðir menn,
af því að þeirvóru i mötuneiti hjá foreldrum þeirra.
Al' drikkjuslarki þeirra og fleiri pilla, er þeim íilgdu,
leiddi það, að skólastjórnin heimtaði, að allir piltar
gengi í bindindi. Pillar gengu á fund. Meiri hlut-
inn vildi þá að vísu, að piltar skildu allir ganga
(jóðfi'islegci í bindindi, enn því nær enginn vildi láta
kúgast til þess með valdboði. Piltar kváðu foreldra
eigi hafa rjett til að skipa fermdum, því síður fulltíða
börnum sínum hindindi. Afleiðingin varð sú, þá er