Andvari - 01.01.1906, Blaðsíða 157

Loftslagsbreytingar á íslandi, 151
Enn verður breyting, og sjáum vjer þess vottinn
í Hallbjarnarstaðakambi, sem fornfrægur er i rann-
sóknarsögu landsins. Vestan til á Tjörnesi rísa með
sjó fram á alllöngu svæði alt að því 200 feta háir
hamrar og er í þeim liarðnaður sandur og leir, en
nokkuð möl. (Hamrar eru þar nú raunar ekki rétt-
nefndir nema sumstaðár, einkum norðan til, þar sem
bergið er harðast). Surtarbrandur er þar að sunn-
anverðu, en ekki er hann orðinn til úr skógum, sem
þarna liafa vaxið á staðnum, — eins og hin eldri
surtarbrandslög er jeg gat um að ofan — heldur eru
Tjörnes-mókolin gerð xir fornum rekavið, sem hrúg-
ast hefur saman í lónum, og fáum vjer af þeim ekk-
ert að vita um loftslag á lslandi um það bil er
»kambs-lögin« mynduðust. En ofar í þessu leir- og'
sandbergi eru ósköpin öll af skeljum og kufungum;
117 tegundir þektu menn þaðan 1884 og sennilega
mundu bætast við þessa tölu allmargar tegundir ef
safn Þorv. Tlioroddsens og safn mitt frá 1904 væri
skoðað af nægilega skeljafróðum mönnum. Verður
það vonandi gert áður á mjög löngu líður, því að
Tjörnes-lögin eru fyrir ýmsra hluta sakir mjög þýð-
ingarmikil í jarðsögu Norðurlanda (í víðari merkingu).
Þó að lög þessi sjeu livergi nærri nægilega rann-
sökuð enn þá, vita menn samt að þau eru frá plíó-
cenu öld, og sýna skeljarnar ótvíræðlega, að sjórinn
hefur, a. m. k. stundum á plíócenu öld verið jafn-
öld liafa menn gizkað á að nái 10—11 miljónir ára aflur i timann.
Iiún skiftist i:
Eócen,
oligócen,
miócen,
pliócen;
en þá tekur við
kvartera öld eða
pleistocen;
hyggur Pcnck að frá uppliafi pleistócenu aldar muni ekki skemra
en 4—600,000 ár.