Andvari - 01.01.1906, Blaðsíða 76

70
Vegir og flutningar.
nokkuð þyngra en ella, en þó ekki að því skapi
þyngra, seni vegalengdin en styttri.
Sje því gengið út frá því að meðaldagleiðin sje
4 mílur, er notagildi vegarins fyrst og fremst undir
því komið, hve þungt hlassið má vera; þetta er und-
ir hallanum komið, að nokkru leyti undir meðal-
hallanum á veginum eða löngum köflum hans, og
að nokkru leyti undir mesta hallanum á veginum.
Setjum að meðalhalli á löngum kafla sje 1 : 20, og
maður verði að miða þyngd hlassins við þann
halla, þá er mótstaðan á meðalgóðum vegi 1:11, þ.
e. liestur sem hefur 120 pd. dráttarafl getur dregið
rúm 1300 pd. án þess að ofþreytast (vagnþyngslin
talin með). Meiri halli en 1 : 20 má þá ekki vera nema
á örstuttum spottum, en bezt er að meðalhalli á
löngum brekkum sje líka mesti halli á veginum; þetta
mun venjulega verða svo hjer, því að liæstu brekk-
urnar eða lengstu eru nær ávalt brattastar og verður
því hallinn á vegunum bæði mestur og lengstur þar.
Jeg geng þess vegna út frá því að mesti hallinn á veg-
inum ráði stærð vagnhlassins, og er þá um það að
gjöra, að velja þennan mesta halla svo að ílutning-
urinn verði sem ódýrastur. Til skýringar aðferðinni
set jeg hjer einfalt dæmi.
Veg á að leggja úr kaupstað yíir 1200 feta háa
heiði, ui)ii í sveil. Vegalengdin, mæld nokkurnveg-
inn beint, er 4 mílur frá kaupstaðnum upp í miðja
sveit, en þar á vegurinn að enda. Frá kaupstaðn-
um upp á heiðarbrún er x/2 míla.
Segjum nú að með hallanum 1 : 12 megi kom-
ast nokkurnveginn beint upp á heiðarbrúnina og
þaðan alla leið. Þá takmarkast stærð vagnhlassins
af þeim halla; mótstaðan er um 7». og hestur með
120 pd. dráttarafli getur dregið 960 pd. að vagninum
meðtöldum, og með þetta gelur hann farið veginn á