Stúdentablaðið - 01.12.1959, Blaðsíða 24
24
STUDENTABLAÐ
Dr. BJÖRN SIGFÚSSON, háskólabókavörður:
Eitt hið stærsta átak, sem gera þarf hér í
háskólamálum, er myndun háskólabókasafns,
sem standist þær kröfur, sem reynast óumflýj-
anlegar og heilbrigðar á venjulegan smáþjóðar-
mælikvarða, — ekki aðeins á gamla íslenzka
kvarðann. — Við þurfum vísindasafn án yfir-
lætis, en með nógu breiðan söfnunargrundvöll
til þess, að fjölgandi og stækkandi háskólafræði-
svið landsmanna geti átt þar veruleg ítök hvert
og eitt næstu 20—30 árin. Viljirðu eignast flík,
sem er mjög dýr, hvort sem valið er smátt núm-
er eða stórt, ertu skynsamur unglingur, ef þú
velur þá stærðina, sem er þér við vöxt og þú
getur stærsta uppi borið.
Það væri markleysuhjal að telja Hbs. það,
sem í háskólanum er, vera á góðri leið í þessa
átt, nema brátt verði reist nýtt safnhús og bæði
áður og síðan verði veitt af ríkisfé til bókaauðg-
unar.
Þessari staðhæfingu þýðir ekki að neita og
bera við of háum kostnaði, sem af framkvæmd
yrði. I stað þess að þreyta lesendur með inn-
lendum tölum og línuritum, sem sýna heimtu-
frekju komandi þróunar, og í stað þess að bera
saman við erlendar háskólastofnanir og heim-
færa e. t. v. Parkinsonslögmálið þaðan til þeirra
íslenzkra stofnana, sem tæpast hafa eins heil-
brigðan og nytsaman vöxt og háskólinn, skal ég
í bili láta litla og þrönga röksemd nægja: Há-
skólabókasafn hefur verið kunnara að öðru en
eyðslusemi; safnið er komið á tvítugasta ár, án
þess að launað starfslið þess hafi neitt aukizt
frá hinu fyrsta og án þess að ríkið borgi neitt
af þeim tímaritum og bókum, sem koma árlega
Spjall um framtíð
Háskólabókasafns
í það í þúsundatali. Þar fer saman, að ekki er
mikið fé í sjóðum og ekki eru þeir forstöðumenn
ríkisfyrirtækja í Reykjavík margir, sem tregari
þyki en þeir tveir, sem Háskólabókasafnið hefur
haft, til að auka reksturskostnað þess. Skyldi
það ekki benda til, að krafan um safnsefling
muni reist á réttri undirstöðu, að hún sé gerð
fyrir nálæga þörf og nokkra reynslu, en ekki í
gamni?
Háskólar þurfa nokkrar sérlestrarstofur
til náms.
Ein þeirra spurninga, sem margir spyrja fyrst,
þegar safnhús er nefnt, er þessi: A þá núverandi
húsnæði Háskólabókasafns að standa tómt?
Vissulega mun nóg verða með það húsnæði
að gera í háskólaþarfir, þótt meginið af bókum
flyttist þaðan. Næstu mannsaldra verður oft-
ast vöntun á húsrými fyrir vinnuherbergi kenn-
ara og tilraunastofur sérfræðinga, svo að nokk-
uð sé til nefnt. En trúlegast þykir mér, að fram
komi einbeittar kröfur háskóladeilda og deild-
arstofnana um sérherbergi fyrir námsmenn
þeirra í aðalhúsi háskólans og húsnæði safns
míns þyki ekki betur varið til annars, þegar
það losnar. Athugum það nánar.
Háskólastúdentar verða þá einhvers staðar á
öðru þúsundinu. Þótt stór lestrarsalur verði í
nýja safnhúsinu, 150—200 m frá háskóladyrum
(lóð ekki fullráðin enn), veitir ekki af 30—40
sæta lestrarsal í háskólahúsinu fyrir þá, sem
lesa þar námsbækur sínar. Mörgum kæmi illa
að þurfa að ganga spöl frá milli þess, sem þeir
hlusta á fyrirlestra. Sérlestrarstofan (til hægri
úr lestrarsal) og svipuð herbergi, sem gera
mætti í núverandi bókageymslum safnsins,
gætu þá skipzt milli BA-deildar (tungumál,
Jandafræði, uppeldisfræði) heimspekideildar-