Fálkinn - 17.10.1962, Page 30

Sjóiivarpsstjariia
Framhald af bls. 11.
sitt sanna álit á henni. í stuttu máli,
hann fer með hana eins og hún væri
skíturinn á skósólunum hans, og þá fer
hún og fremur sjálfsmorð.
— Á Ronald Hashing að fara með
hlutverk leikarans, spurði vinur minn
undrandi.
— Já, það máttu reiða þig á, sagði ég
Vinur minn rak upp rokna hlátur.
— Þetta er stórkostleg hugmynd,
gamli vinur, sagði hann.
— Já, er það ekki, sagði ég. — Þú
verður endilega að sjá leikritið, þegar
það verður frumsýnt. Veittu mér þá
ánægju.
Auðvitað fórum við Sylvetta á frum-
sýningu leikritsins. Hún hafði boðið
eins mörgum af vinkonum sínum og
bíllinn gat tekið, ja, eiginlega fleirum,
en bíllinn tók með góðu móti, og hóp-
urinn fyllti mestan hluta fyrsta bekkj-
ar. Ég horfði allan tímann á Sylvettu,
sem sat við hliðina á mér. Ég varð
dálítið taugaóstyrkur eftir því, sem
leið á leikritið, það gat enginn vafi leikið
á því, að elsku, litla konan mín myndi
taka þetta til sín. —■ Kannski myndi
þetta lækna hana af leikaradýrkuninni,
hugsaði ég, um leið og ég gladdist yfir
að hafa ekki skrifað leikritið undir
mínu nafni.
Ég sá, hvernig hún gleypti Ronald
Hashing með augunum, í hvert skipti
og hann birtist á sviðinu, og í eitt skipti
sýndist mér hún gráti nær. En það var
misskilningur, það hafði aðeins eitthvað
farið í augað á henni.
Jæja, hvert atriðið rak annað og
það leið að leikslokum. Fólkið klappaði,
allt var í bezta lagi. Á eftir fórum við
á barinn til að fá okkur hressingu,
smurt brauð og öl. Ég spurði Sylvettu
kæruleysislega, hvernig henni hefði þótt
leikritið.
— Jú, það var indælt, sagði eigin-
kona mín. — Ronald var dásamlegur.
— Dásamlegur, stundi ég.
— Já, ég held að hann hafi aldrei
leikið betur, sagði Sylvetta.
— Hm, sagði ég — en heyrðu mig
nú . .. fannst þér hlutverkið ekki dálítið
óaðlaðandi? Ég meina hvernig hann fór
með vesalings stúlkuna, það var jú
blátt áfram viðbjóðslegt.
— Finnst þér það?
Sylvetta starði skilningsvana á mig
og bætti við:
— Það var henni sjálfri að kenna.
Þessar asnalegu rómantísku konur,
sem tilbiðja leikara og elta hann hvert
fótmál, án þess að hafa minnsta áhuga
á list hans, ja, þessar konur . ..
Sylvetta hætti í miðri setningu og
sneri sér að einni vinkonunni, um leið
og hún kvakaði áfram:
— Þú verður endilega að sjá næsta
leikritið, sem hann leikur í. Það á að
sýna það einhvers staðar nálægt Birm-
ingham. Ég hringi líka í Violet, Mary,
Jean, Annettu, Söru, Ritu, og Sylvetta
þagnaði, til að draga andann — í Adela-
idu. Hvað, við verðum bara heill hóp-
ur ...
Ó, þú mikla einskisnýta dáð, hugsaði
ég, og kvaddi þar með rithöfundaferil-
inn. Ég sá fyrir mér bílakeðjuna, sem
framvegis myndi fylgja hinum vinsæla
Ronald Hashing á leikferðum hans, og
í fremsta bílnum sátu að sjálfsögðu ég,
og eiginkona mín Sylvetta.
Ellefu þúsiind . . .
Framhald af bls. 15.
dreymir um svala aftna við Helsingja-
eyri og saltan vindinn frá sandhólum
Jótlands. Allt er þetta fólk gleymt föð-
urlandi sínu, það er aðeins þögult vitni
um gullöld eyjanna.
YFIR til Heilags Croix er aðeins tutt-
ugu mínútna ferð, og þar lendum við
á kyrrlátri eyju, sem enn hefur varð-
veitt danska brosið, að vísu eins og
það er mildast á banabeði. Ég kann
fjarska vel við smábæinn Kristjánsstað,
sem er höfuðstaður eyjarinnar. Ef ég
kynni að þurfa að flýja umheiminn, get
ég ekki hugsað mér annan stað sem
betra væri að leita til.
Hér rangla maður eftir hellulögðum
götum, undir snotrum bogagöngum, þar
sem brennivínssölurnar eru hver við
hliðina á annarri, og danska stjórnar-
ráðsbyggingin býr yfir föðurlegum
glæsileik. Litla skútuhöfnin er eins og
klippt út úr gamalli steinprentun. Við
innsiglinguna til hafnarinnar er rautt
virki sem vakir yfir hafnarmynninu og
kvennabaðstaðnum fyrir utan Hotel-on-
the-Cay, hafnarhótelið. Virkið er notað
fyrir fangelsi, og yrði ég nokkru sinni
settur inn, vildi ég helzt að það yrði
hér.
Járnrimlaklefarnir eru að vísu smáir,
en þeir snúa allir út til hafsins og þaðan
er golan alltaf svöl. Forstjóri stofnun-
arinnar hefur líka verið sá mannvinur
að konúm og körlum er komið fyrir í
klefunum á víxl. Þar sitja þau svo og
stinga saman nefjum eða haldast í hend-
ur gegnum rimlana. En tröllvaxinn,
kolsvartur og kumpánlegur fangavörð-
ur að nafni Waldemar Pedersen hefur
gætur á öllu og skenkir bófum sínum
kaldan Carlsberg eða Tuborg bjór, ef
hann er beðinn þess.
Gullöld eyjarinnar er um garð gengin,
enda var hún í sambandi við þrælasölu
og sykurrækt. Nú er afkoma hennar
undir ferðamönnum og kvikfjárrækt
komin. Inni í rauðaviðarskógum á eyj-
unni er enn hægt að finna dönsk hús
og heimili, Þyrnirósuumhverfi í unaðs-
legri kyrrð og vingjarnleg á svip. Og
í höfuðstaðnum hefur verið komið upp
herbergjum fyrir nýgift hjón er gista
staðinn í brúðkaupsferð sinni. Er það í
gamalli sykurmylnu og er indælla og
smekklegra en orð fá lýst.
En öðruvísi var áður fyrr. Karíbar,
Spánverjar, franskir sjóræningjar, hol-
lenzkir kaupmenn, riddarar frá Möltu
og enskir auðmenn, höfðu auga á Dan-
mörku ásamt Prússum, og settust þar
að, til þess að auðgast á sykri, rommi
og þrælasölu. Þar var lifað hátt, etið
af silfurfötum og bruggað hið fræga
romm er kallað var „Mata Diablos“
eða djöflabaninn.
Vindmylnur voru byggðar, til að mala
sykurreyrinn. Svartir þrælar létu reyr-
knippin í kvarnirnar og kom fyrir að
handleggurinn fylgdi með. Samkvæmt
reglugerðinni bar verkstjóranum að
höggva hinn svarta útlim af með öxi,
því ef negrinn fór allur ofan í kvörnina,
var hætta á að sykurinn tæki of mikið
aukabragð af blóði, svita og tárum og
yrði óseljanleg vara.
En svo hófst sykurrófnaræktin og
Heilagur Croix varð þýðingarlaus eyja.
Því næst komu Ameríkumenn og hið
gamla líf eyjarinnar gaf upp andann,
og fékk þó fagurt andlát, sem ekki var
hægt að segja um systureyjarnar.
EITT kvöld sat ég niðri við höfnina,
geispandi eins og allir aðrir, og virti