Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1982, Blaðsíða 48
Svavcar Gestsson, formaður Alþýðubandalagsins
Frumskylda við frqmtiðiwa
Fyrir hönd Alþýðubandalagsins flyt ég Landssam-
bandi iðnaðarmanna árnaðaróskir á íimmtíu ára af'-
mæli sambandsins. A þeim tíma sem liðinn er frá
stofnun Landssambands iðnaðarmanna hafa miklar
sviptingar átt sér stað í íslenskum stjórnmálum og
efnahagsmálum. Kjör alþýðu þessa lands hafa gjör-
breyst til hins betra; því hefur valdið annars vegar
samtakamáttur launafólks í landinu og stjórnmála-
hreyfingar þess og hins vegar ör framþróun í fram-
leiðslu, atvinnu- og efnahagsmálum.
Sjaldan hafa umræður um orku- og iðnaðarmál
verið ofar á blaði en einmitt um þessar mundir.
Astæður eru þær, að við stöndum nú á þeim tíma-
mótum að þurfa að leggja vaxandi áherslu á nýtingu
orkulindanna til að tryggja hagvöxt í landinu, skapa
auðævi og grundvöll fyrir batnandi lífskjörum.
Um stefnuna í orku- og iðnaðarmálum hefur oft
verið verulegur ágreiningur á Islandi. Þessi ágrein-
ingur snýst fyrst og fremst um það hvort Islendingar
eiga sjálfir að nýta orkulindirnar í eigin fyrirtækjum
eða hvort þær á að afhenda útlendingum. Við höf-
um reynsluna af því síðarnefnda — af álverinu í
Straumsvík, sem hefur verið afhjúpað með eftir-
minnilegum hætti á undanförnum mánuðum, þar
sem m.a. kemur fram að um vanefnd sé að ræða á
samningum fyrirtækisins við íslensku ríkisstjórnina.
Sú reynsla sem við höfum fengið af álverinu í
Straumsvík krefst þess, að Islendingar sjálfir takist á
við það að reka hér stærri jafnt sem minni fyrirtæki í
iðnaði. En það er ekki einasta reynslan frá Straums-
vík, sem segir okkur þetta. Það er mikilvægast fyrir
þessa litlu þjóð að hún hafi í hverju fótmáli auga á
sjálfstæði sínu og varðveislu þess. Sjálfstæði þjóðar-
innar verður ekki tryggt með öðrum hætti betri en
þeim að Islendingar eigi sjálfir öll atvinnutækin og
að við nýtum orkulandhelgi okkar einir með svipuð-
um hætti og við nú nýtum fiskveiðilandhelgina. Það
er eitt brýnasta verkefni Islendinga um þessar
mundir að færa út orkulandhelgina og að reka út-
lenda veiðimenn úr þeirri landheigi með svipuðum
hætti og gerðist þegar Bretar og V-Þjóðverjar voru
reknir út fyrir landhelgismörkin á sínum tíma.
En umræðan um orku- og iðnaðarmál á liðnum
árum hefur ekki eingöngu snúist um stóriðju og stór
orkuver. Umræðan hefur beinst að öllum þáttum
iðnaðarmála og ég fullyrði að aldrei hafa umræður
Svavar Gestsson,Jormaður Alþýðubandalagsins.
verið jafn líflegar og kappsamar eins og núna þau
þrjú til fjögur ár sem Alþýðubandalagið hefur haft
forystu fyrir uppbyggingu iðnaðarmála í landinu.
Öll málefni iðnaðarins hafa verið á dagskrá, sam-
keppnisstaða iðnaðarins og starfsskilyrði, lánamál
iðnaðarins, aðflutningsgjöld vegna samkeppnisiðn-
aðar, uppsafnaður söluskattur, aðlögunargjald,
gengisþróun og hvað eina. Sömuleiðis hefur verið
rætt um lánasjóði iðnaðarins og þar hafa átt sér stað
verulegar og myndarlegar endurbætur. A sviði ein-
stakra iðngreina hefur verið um að ræða skipulagt
þróunarátak og hagræðingarstarfsemi. I þeint efn-
um nefni ég málmiðnaðinn, skipasmíðaiðnaðinn,
fataiðnað og ullar- og skinnaiðnað, húsgagna- og
innréttingaiðnað, rafiðnað, lagmetisiðnað, sælgætis-
og kexiðnað og einnig skóiðnað. Þannig má nefna
mörg dæmi og í sumum þessum iðngreinum hefur
átt sér stað geysileg framför sem birtist almenningi
nt.a. í vaxandi úrvali íslenskrar iðnaðarvöru, sem
þrátt fyrir allt stendur sig vel í harðnandi samkeppni
við innílutning. Þetta kemur t.d. fram í sælgætisiðn-
aðinum, sem sækir á um markaðshlutdeild nú, þrátt
fyrir erfiðleika um hríð.
Á sviði stærri iðnaðar, meiriháttar nýiðnaðar, hafa
einnig verið að gerast hér mikil tíðindi, bæði að því
er varðar þau fyrirtæki sem þegar eru hér í landinu,
eins og álverið, járnblendiverksmiðjuna og kísiliðj-
una, og einnig í sambandi við ný fyrirtæki sem skap-
46
Timarit iðnaðarmanna