Vikan - 17.11.1960, Blaðsíða 32

ý Vtiðevrópu —
i nágrenni Plauen er hinn víðkunni saxneski iðnað-
ur fyrir vefnað til hibýlaprýðis.
Þegar á 16. öld var þessi iðnaður alþekktur.
Vér framleiðum: Gluggatjöld, stórísa,
„florentínutyll“ skrautvefnað, hús-
gagnaáklæði úr bómull og DEDERON.
Ennfremur Axminster- gólfteppi og
aðrar tegundir gólfteppa úr ull og
DEDERON.
Vér veitum yður fúslega allar nánari
upplýsingar og gefum yður tilboð.
i/r ■ « /m. Tr e: 'xl
Exportgesellschaft fiir Wirkwaren und Raumtextilen
mbH., BERLIN C 2 Deutsche Demokratische Repubhk.
Skelltu hurð fyrir...
Framhald af bls. 7.
léreft, klútar, kandis og alls konar
smádót, gjafir handa öllum á heim-
ilinu og svo kaffið og tóbakið, —
það hefði verið synd að segja, að
liann sæi ekki fyrir sér og sínum,
hjúum, konu og börnum, bóndinn
sá. Sízt að undra, þótt hann væri
í góðu skapi og laundrjúgur yfir
dugnaði sinum og fyrirhyggju, sízt
að undra, þótt honum þætti vel til
fallið að gera sér nokkurn dagamun
i tilefni af því, hve vel honum vegn-
aði á allan hátt, og láta bankó-
brennivinið, þennari dýrlega, út-
lenda metal, ylja sér og hjúum sin-
um innan rifja. En livað var nú
þetta, — hafði ekki strákkjáninn
komizt í flöskuna, liafði hann ekki
sopið á henni, rétt eins og hann
sá föður sinn og fullorðna fólkið
;-;eTa, og veltist svo ósjáífbjarga um
pallinn? Jú, reyndar. Það vár hörm-
ung að sjá vesalings bjánann svona
á sig kominn. En honum var nær.
Stóð ekki á flöskumiðanum, að
jætta væri bankóbrennivín, — að
þetta væri ekki neinn drykkur fyrir
pelabörn? Að vfsu var strákgreyið
ekki lesandi að visu hafði liann
aðeins farið að dæmi föður sins
og hjúa hans, en þe-tta stóð nú á
flöskumiðanum samt, og fyrir
Itragðið hafði hinn forsjáli og vel-
megandi bóndi sina afsökun . . .
Og eins er um okkur gangvart
ungu' kynslóðinni. Við þykjumst
hafa okkar afsökun, — ég held nú
það.
Það er ekki nema eðlilegt, þótt
vel liggi á okkur, þegar við komum
heim úr okkar kaupstaðarferð. Við
eigum hagstæðum viðskiptum að
fagna, — eða er ekki svo? Höfum
við ekki komizt yfir flest það, sem
hugurinn girnist? Höfum við ekki
birgt heimilið upp? Höfum við ekki
séð fyrir þörfum hjúa okkar og
fjölskyldu, — þótt sumt hafi ef til
vill verið tekið út i reikning, —
fært liverjum og einum sína gjöf?
Og er há nokkuð við það að athuga,
þótt við viljum gera okkur daga-
mun við drykkju og glaum, halda
samkvæmi, jafnvel villt „geim“ og
„hasaparti“, ylja okkur og kunn-
ingjum okkar innan rifja á hinum
dýrlega metal, bankó áhyggjuleys-
isins, óhófsins og vellystinganna?
Og getum við sjálfir — eða nokkur
aðili annar — sakað okkur um það,
þótt krakkakjánarnir komist í
bankóið og veltist svo ósjálfbjarga
um pallinn? Stendur það ekki á
miðanum, að þetta sé ekkert barna-
gaman? Að vísu höfum við ekki
hirt um að kenna þeim að lesa það
letur, en það stendur þar nú
samt ...
En svo að ég viki máli minu aftur
að sögunni af kennaranum virðing-
arvanda, hreinláta — og úrræða-
góða, þá megum við vera viss um
það, að með sjálfum sér var hann
þess vel vitandi, að hann var forug-
ur upp á miðja buxnaskálm, ends.
þótt lionum tækist — eða teldi sér
að minnsta kosti trú um, að sér
tækist, — að beina athygli vegfar-
enda svo frá þvi, að honum yrði
það ekki álitshnekkir. Eflaust hefur
hann kosið það helzt að mega nema
staðar og þurrka forina af sér, að
svo miklu leyti sem það væri unnt
í fljótu bragði og svo að lítið bæri
á, því að þrátt fyrir allt gat svo
farið, að einhver léti ekki blekkj-
ast -af tiltæki hans. Mér er meira
að segja ekki grunlaust um, að hann
hafi, þegar liann sá cngan nálgast,
laumazt til að rcyta gras við götu-
brúnina og freista að þurrka dálitið
af stígvélinu. Vitanlega gat það ekki
orðið nema kák eitt, en það dró þó
ögn úr viðbjóði hans á aurnum,
sem hann hafði atað sig, og óttan-
um við að setja ofan í annarra aug-
um þrátt fyrir klútinn og slaufuna.
Þannig er okkur líka farið. Við
laumumst öðru hverju til að reyta
gras við götubrúnina og bregða því
á stígvélatána. Við höfum meira að
segja gefið þeirri afliöfn nafn, fint
nafn og ekki með öllu laust við for-
dild, ef miðað er við árangurinn.
Við köllum það aðgerðir, — menn-
ingarlegar, pólitískar og þó einkum
efnahagslegar aðgerðir, — jafnvel
þótt það kosti okkur að brjóta odd
af oflæti okkar og viðurkenna fyrir
sjálfum okkur, að okkur hafi orðið
það á að stíga ofan í götuvilpuna
og atað okkur auri upp á miðja
skálm. Og við gerum þetta af sömu
hvötum og kennarinn: til þess að
draga úr viðbjóðnum, sem við —
lirátt fyrir allt — höfum á aurn-
um og óttanum við að setja ofan
þrátt fyrir klútinn og slaufuna.
Og okkur er það lika ljóst, — eða
okkur ætti að minnsta kosti að vera
það ljóst, — að slíkar tilraunir geta
aldrei orðið nema kák eitt, að við
komumst ekki hjá því, fyrr eða sið-
ar, að taka betur til hendinni og
leggja meira á okkur, ef við eig-
um að hreinsa af okkur forina.
„Skrambi er hann livass og kald-
ur, Bjarni skepna, og hvað á að
gera við þvi?“
„Skelltu hurð fyrir landnorðrið,
kerling ...“
Almenningur finnur, að jirátt
fyrir allt eru veður öll válynd, að
það næðir um okkur napur gustur
úr ýmsum áttum, sem gera fram-
tíðina óvissa. Og almenningur spyr
sina húsbændur, flokksforingja sina
og forystumenn, hvað eigi að gera
við þvi.
Og húsbændurnir svara: „Skelltu
hurð fyrir landnorðrið .. .“
Keflavikurgangan, sem efnt var
til hér á dögunum, er okkur enn
í minni. Vafalaust var efnt til lienn-
ar í beztu meiningu, og ekki er að-
vita, nema hún beri einhvern ár-
angur. En gegn hinu hernáminu,
því andlega hernámi, hefur ekki
verið efnt til neinnar mótmæla-
göngu, enn sem komið er. Enn hef-
ur islenzki fáninn ekki verið bor-
inn í broddi fjölmennrar fylkingar
undir forystu þeirra manna úr öll-
um flokkum, sem mest flika ætt-
jarðarást sinni og umhyggju fyrir
framtíð og frelsi þjóðarinnar, inn
i bókabúðirnar, þar sem seld eru
þau sorprit, erlend og innlend, sem
veita fáeinum mönnum stundar-
gróða, — en ræna kynslóð þá, sem
landið skal erfa, ekki aðeins öllum
smekk fyrir auðlegð og fegurð
tungunnar, — sem eitt væri ærin
ástæða til slikrar mótmælagöngu,
— heldur rugla svo allt mat henn-
ar á siðgæði, hreysti og hugrekki,
að hún tekur lostasjúka lirotta,
hraðabrjálaða fávita og kynferðis-
lega glæpamenn sér helzt til fyrir-
/ myndar sem hetjur og sanna garpa.
Hér eru starfandi voldug samtök,
sem standa vörð um hagsnnini
hinna ýmsu stétta þjóðfélagsins og
vaka yfir því, að þær séu ekki arð-
rændar af skammsýnum eiginhags-
32 vikan