Fréttablaðið - 02.12.2009, Síða 30

Fréttablaðið - 02.12.2009, Síða 30
MARKAÐURINN 2. DESEMBER 2009 MIÐVIKUDAGUR6 Ú T T E K T „Við teljum að eftir þrjú til fimm ár verði Kauphöllin búin að ná upp sínum fyrri styrk,“ segir Þórður Friðjónsson, forstjóri Kauphallarinnar. Þórður sagði í samtali við Fréttablaðið í síðustu viku útlit fyrir að fimmtán fyrirtæki verði skráð á markað á næsta ári og verði þau allt að þrjátíu í lok árs. „Við vitum nú þegar um allnokkurn fjölda sem vill inn en er ekki tilbúinn til þess á næsta ári,“ segir hann. Til samanburðar voru 75 fyrirtæki skráð á markað í kringum 2001 og höfðu þau þá aldrei verið fleiri. Þar af voru um 30 sjáv- arútvegsfyrirtæki, olíufélög og fleiri fyrir- tæki í svipuðum dúr. Þórður gerir ráð fyrir að fyrirtækin sem fari á markað verði nokkuð minni en þau sem þar hafi verið í kringum hrunið, sum hver lítil. Hann telur líklegt að skráð fyrir- tæki muni verða þverskurður af atvinnulíf- inu hér og megi gera ráð fyrir að á meðal þeirra verði sjávarútvegsfyrirtæki, úr orku- geiranum og smásölufyrirtæki. Þá megi ekki útiloka að bankarnir leiti aftur út á mark- aðinn auk þekkingarfyrirtækja, sprotafyr- irtækja sem komin séu á ákveðinn stall. Þau verði skráð á hliðarmarkaðinn First North. „Við munum væntanlega verða komin með hlutabréfamarkað sem verður orðinn svip- aður að stærð og á Norðurlöndunum,“ segir Þórður og bætir við að hugsanlega kunni markaðsverðmæti þeirra að samsvara einni landsframleiðslu. Gróflega er það þrisvar sinnum stærra en Kaupþing var eitt og sér þegar best lét. Helsti óvissuþátturinn felst í samrunum fyrirtækja, að sögn Þórðar. Gangi það eftir munu færri fyrirtæki sækjast eftir skrán- ingu en ella. Þau verði hins vegar stærri. Spannar litróf atvinnulífsins Hugsanlegt er að allt að sextíu fyrirtæki verði skráð í Kauphöllina eftir fimm ár. Helmingur þeirra fer á markað á næsta ári. Ísland stendur á margan hátt á tímamótum. Ríkisstjórn sem hélt um valdataumana í samfé- laginu í átján ár er horfin á braut og hefur ný stjórn haft sig alla við að hreinsa upp leifar hins gamla valdasamfélags. Heilmikil vinna hefur staðið yfir jafnt í stjórnarherbergjum sem hjá hinum almenna borgara. Nokkrir hópar hafa staðið fyrir ýmis konar uppákomum í leit að nýrri framtíðarsýn, nýjum átta- vita fyrir landsmenn sem vilja vita hvert við stefnum - eða eigum að stefna. Erfitt er þó að sjá hvern- ig komast má upp úr þeirri lægð sem landið liggur í. ERFITT TIL SKAMMS TÍMA Horfur á þessu ári og því næsta eru ekki ýkja efnilegar. Gengi krónunnar hefur aldrei verið jafn lágt skráð, þótt verðbólga sé enn há hefur mjög dregið úr henni. Á sama tíma hefur Seðlabankinn lækkað stýrivexti hratt, um tæp 45 prósent á aðeins sjö mánuðum. Innlánsvextir bankans, sem eru virkara stjórntæki eftir fall bank- anna, stendur nú í níu prósentum. Flestir þeirra sem Markaðurinn hefur rætt við eru samdóma um að vaxtastigið sé enn of hátt og þurfi að lækka hratt frá og með vaxtaákvörðunarfundi bankans í næstu viku. Í síðustu Peningamálum, árs- fjórðungsriti Seðlabankans, kemur fram að horfur hafi batn- að frá fyrri spá bankans í ágúst. Þar á meðal hafi dregið úr gengis- sveiflum, sem sé lykilþáttur í end- urreisn efnahagslífsins auk þess sem það veiti heimilum, fyrir- tækjum og fjármálafyrirtækjum skjól á meðal endurskipulagning þeirra standi yfir. Þá sé útlit fyrir minni samdrátt en spáð hafi verið og muni það hraða efnahagsbatan- um. Þrátt fyrir þetta er gert ráð fyrir lágu gengi krónu áfram sem geti leitt til þess að hægar dragi úr verðbólgu en gert hefur verið ráð fyrir. Þeir sem rætt hefur verið við vegna málsins eru ekki á einu máli um efnahagsbatann. Nokkr- ir segja hann vel geta orðið snar- pan eftir mitt næsta ár og líti til betri vegar eftir tvö ár. Aðrir segja nauðsynlegt að stíga var- lega til jarðar, undirlagið kunni að vera viðkvæmara en í fyrstu megi telja. Menn verði því að vera þolinmóðir og anda rólega. VARANLEGAR LAUSNIR Ljóst er að skuldastaða ríkisins hefur snarversnað í kjölfar gjald- eyris- og bankakreppunnar. Ætla má að þær nemi 1.500 milljörð- um króna hið minnsta og skrifast um helmingur hennar á Icesave- skuldbindinguna. Bæði Seðlabankinn sem við- mælendur Markaðarins eru að mestu sammála um að það versta í kreppunni hér verði yfirstaðið eftir um fimm ár. Hins vegar séu óvissuþættirnir fjölmargir. Þeir sem rætt hefur verið við segja næstu daga verða örlagaríka enda kunni þeir að skera úr um hvort kreppan dragist á langinn. Ekki megi láta undan þrýstingi í hálfgildings fegurðarsamkeppni um flottustu lausnina til skamms tíma heldur verði að horfa mun lengra fram á veg. Mikilvægustu þættirnir þar eru farsæl lausn Icesave-deilunnar og lausn á gjaldeyrismálum þjóðar- innar sem hafa tafið bæði fyrir nauðsynlegu flæði fjármagns til og frá landinu auk þess að fæla verðuga fjárfesta frá ábatasömum verkefnum. Þegar því verki lýkur sé fátt sem standi í vegi fyrir því að framtíðin hér verði farsæl. Hvernig verður Ísland næstu ár? Óhikað má fullyrða að fólk sé orðið þreytt á bölmóðinum sem fylgt hefur í kjölfar fjármálahrunsins hér og umræðu um neikvæðar horfur. Jón Aðalstein Bergsveinsson fýsti að vita hvers megi vænta á næstu árum og hvernig aðstæður verði hér þegar rykið af hruninu hefur sest. ÞÓRÐUR FRIÐJÓNSSON Forstjóri Kauphallarinnar gerir ráð fyrir því að litrík fyrirtækjaflóra verði skráð á markað í Kauphöllinni eftir fimm ár. MARKAÐURINN/GVA „Ég hef lúmskan grun um að þótt það versta verði afstaðið á næsta ári þá verði ekki um snertilendingu að ræða,“ segir Snorri Jakobsson, sér- fræðingur hjá IFS Greiningu. Hann bendir á að það taki aðrar þjóðir sem lendi í gjaldeyris- og bankakreppum að jafnaði þrjú ár að komast í gegnum gjaldeyris- og bankakreppur. „Hún hefur nú stað- ið yfir hér í eitt ár og því má búast við að tvö ár séu þar til eðlilegu ástandi verði náð,“ segir Snorri og telur að botninn verði að baki næsta ár. Að því loknu taki við hæg upp- bygging. Uppbyggingarstarf kunni að taka langan tíma og því verði fólk að vera þolinmótt. „Þetta getur tekið ansi langan tíma enda margar hindr- anir á veginum.“ Hann hefur jafnframt áhyggjur af beinni og óbeinni skuldastöðu ríkissjóðs. „Skuldir Seðlabankans nema 590 milljörðum króna. Þá er ekki talið með Icesave, sem hljóð- ar upp á 750 milljarða króna. Ofan á það bætast gjaldeyrislán sem eru að koma á næstunni. Fljótlega má því reikna með að hundrað millj- arða gjaldeyrislán bætist ofan á skuldaklafann á næstu vikum. Snorri bendir á að hugsanafeill felist í fréttum af betri heimtum eigna Landsbankans upp í Icesa- ve-skuldina. Skýringin liggi í lágu gengi krónunnar upp á síðkastið. „Í raun varð þetta til að slá ryki í augu fólks. Þótt heimtur vegna Icesave teljist níutíu prósent í dag þá er það út úr kortinu. Heimturnar væru nærri því að vera sjötíu prósent ef gengið væri sterkara. Icesave-málið mun reynast okkur dýrt. En það er lítið annað hægt en að samþykkja samninginn,“ segir Snorri og bend- ir á að Icesave-skuldbindingar valdi því að krónan megi ekki styrkjast mikið. Gerist það kunni kostnaður- inn að rjúka upp úr öllu valdi. Við séum því eiginlega föst í viðjum lágrar gengisskráningar. Föst í viðjum lágt skráðrar krónu Uppbyggingarstarf eftir bankahrunið mun taka langan tíma og batinn verða hægur. SNORRI JAKOBSSON Spáir því að bati efnahagslífsins verði afar hægur. MARKAÐURINN/RÓBERT VIÐ ÞRÖSKULD Á NÝJU LANDI Þessa dagana er verið að taka örlagaríkar ákvarðanir sem geta haft áhrif um margra ára skeið. Þeir sem rætt hefur við í tengsl- um við þessa umfjöllun segja skammtíma- lausnir duga skammt. Mikilvægt að ráða- menn þjóðarinnar láti ekki undan þrýstingi sérhagsmunahópa og horfi til áhrifa til langs tíma. MARKAÐURINN/SAMSETT MYND

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.