Vikan - 01.06.1961, Side 11
hverju leyti. Svo hait getui' átukiö
verið, að bakiö bresti eða handleggs-
voðvar siitm. itig gieymi atdrei kunn-
íngja aunum, sannnaiiaðri hetju, íU-
hraustum og augmnuum i aiia staði.
Siys natoi orðið a sKtpt nans og nann
iyrti hiera ai iélaga sinum 1 einu
ataki. Paö var oiurmanniegt átak.
Hann bar aldrei barr upp irá pvi,
varð aö hrokkiast i iand og stauiast
her um bæinn i nokkur ar par tii hann
hneig mður emn dagrnn. Hann haiöi
biiaö svona iyrir hjarta við petta etna
atak.
Kg varð íyrir slysi á Skúia íógeta
og ber enn pá merki pess og mun
bera. £>aö pjair mig mest nu. Við
vorum að koma ai Hvaibakstúr. Viö
Pétur Maak, siðar skipstjóri, sa sami,
sem var meö Max kempenon pegar
hann iorst, uröum samieröa iram i
iúkar. ±tg segi viö hann: „Wu skuium
viö niaupa petta," og paö geröum viö.
hn pegar eg æciaöi aö stokkva ai
naiiaekkinu möur 1 íordekkiö, iinn
eg aö eittnvaö skreppur lyrir i bak-
inu a mer, einna likast pvi, sem kast-
aö heiöi verið nting á eiur mér og
hann stæöi iastur 1 mjóhryggnum a
mér. Mig kenndi mjog tii, en eg dróst
iram i iukannn. Veörið var gott og
viö vorum aö sigla hingað. Mér versn-
aði i bakinu og iór tii læknis, Jóns
Kristjanssonar, nuddiæknis. Hann
setti mig i einhverskonar Jjosakassa,
og mér batnaöi og iór aítur ut, en
pegar iiða tók a turmn iór mér versn-
andi. Petta ieið pó írá að nokkru, en
ég heí aiit ai verið siæmur i bakinu
siðan. 1 pessum slysatúr minum höið-
um við verið í vitlausum iiski og
aldrei hallað okkur eða hvilzt.
SKXPIÐ SPRENGT I L.OPT UPP.
Fyrri heimsstyrjöldin skall á eins og
kunnugt er í ágústmánuði árið 1914.
Við vorum á veiðum pegar okkur
barst íregnin um styrjöldina og viss-
um við, að miklar hættur gátu staí-
að aí henni íyrir okkur sjómennina,
ekki aðeins i siglingum með aíla tií
Englands heldur jaínvel á heimamið-
um. Halldór Þorsteinsson haíði
kvænzt um petta leyti unnustu sinni,
Ragnhildi Pétursdóttur frá Engey, og
hatði hann tekið sér frí og íarið i
brúðkaupsferð til Sviþjóðar, en Krist-
ján Kristjánsson, síðar íornbókasali
hafði tekið við skipsstjórninni í stað
Halldórs. JÞegar við vorum búnir að
íylla skipið, lögðum við af stað til
Grimsby og gekk íerðin út ágætlega.
Urðum við lítið varir við styrjöldina
að öðru leyti en pví, að þegar við
vorum komnir upp undir ströndina
stöðvuðu eftirlitsskip okkur og gáfu
okkur upp siglingaleiðina. Ástæðan
var sú, aö Þjóðverjar höfðu þá þegar
lagt sinar tundurduflagirðingar á sigl-
ingaleiðum.
— l>egar við komum til Grimsby
voru þar fyrir fleiri íslenzkir togar-
ar, og man ég, að minnsta kosti, eftir
tveimur: Maí og Apríl. Við stóðum
ekki lengi við. Okkur tókst að selja
aflann undir eins og vorum um nótt-
ina um kyrrt, en ætluðum síðan af
stað heimleiðis á morgunflóðinu.
Hvitalogn var og yndisveður. Allt i
einu var okkur tilkynnt, að einmitt
þessa nótt hefðu Þjóðverjum tekist að
leggja tundurduflum sinum út af her-
skipalaginu i Scapa Flow. Var okkur
sagt að fara venjulega siglingaleið,
en að fylgst mundi verða með ferð-
um okkar þangað til við værlum
slöppnir við landið. Við lögðum einir
af stað, en þó fóru þeir báðir á sama
flóði Mai og April. Þeir fóru hins veg-
ar ekki sömu leið og við heldur fóru
þeir með landi fram.
Um kl. 11 um kvöldið vorum við
staddir út af Scapa Flow. Ég var þá
nýkominn af vakt, hafði afklæðzt og
gripið Mann og konu, sem ég fór að
lesa. Við vorum þarna sex í kojunum,
allir háttaðir og ýmist við lestur eða
sofnaðir. Hinir voru aftur í við töfl
og spil, eins og gengur.
Skipið brunaði áfram án þess að
haggast svo sléttur var sjórinn. Við
höfðum gert góðan túr, aflað vel og
selt mjög sæmilega. Okkur leið pvl
öllum vel og höföum uppi gamanyrði.
Eg haíði sökkt mér niður i bókina og
svefn fór að sækja á mig. Eg var að
hugsa um að fara að brjóta blað Þegar
öii veröidin virtist sundrast i einu
andartaki. Þaö var eins og skipiö tæk-
ist á loft og skylli aftur niður á sjó-
inn. Geysileg sprenging kvað við og
allt gerðist i senn. Við tókumst á loft
úr kojunum og gátum enga rönd við
reist. Eg réði ekki neitt við hreyfing-
ar mínar, dýnur hentust með okkur
og sængurfötin þyrluðust um lúkar-
inn, en um leið varð mér það ljóst að
alit hafði mölbrotnað. Eg lenti í kafi
í sjó, sem streymdi inn, og þegar ég
ætlaði aö reyna að lyfta höiðinu, fann
ég að eitthvað hvildi á því. Mér tókst
þó að krafsa mig upp úr þvi, en það
reyndust vera spýtur og bjálkar. Litið
varð ég var við félaga mina. Þó hef
ég óljósa hugmynd um það, að ég hafi
heyrt stunur og jaínvei að ég hafi ýtt
frá mér handlegg og fæti, sem mér
íinnst að hafi verið lausir af bol, en
get þó ekki íullyrt. Mér datt i hug
hvort skipið væri að sökkva og lúkar-
inn allur kominn i sjó. Kolsvarta
myrkur var þarna og ég svamlaði i
sjonum.
ÉG „DEY“ 1 LUKARNUM.
Ég reyndi strax að krafsa mig að
uppganginum en svo hagaði til á
tíkúia, að hann var í miðju skipi, en
það var óvenjulegt á togurunum. Eg
komst fljótlega aö uppganginum, en
fann að stiginn var farinn. Ég fór
að hugsa um pað, hvernig ég ætti að
komast upp fyrst hann var horfinn.
Ég vissi að boltar stóðu niður úr þil-
farinu, og þar sem ég nú flaut á dýnu
eða einhverju öðru, tókst mér að ná
taki á einum pessara bolta og hefja
mig upp.
Eg man að um þetta leyti varð mér
það ljóst, að vél skipsins væri stöðvuð.
Mér datt Þá í hug, að þá og þegar yrði
ketilsprenging og öllu væri likast til
lokið. Um leið og Það flaug i hug mér,
varð ég rólegri. Eg hugsaði sem svo,
að best væri að taka dauða sinum
karlmannlega, að láta ekki óðslega,
að reyna að hugsa skýrt, taka þvi sem
að höndum bæri, en vaka yfir þvi ef
eitthvert tækifæri bærist til þess að
iosa mig úr lúkarnum og komast að
minnsta kosti upp. En Þá var það,
að mér íannst eins og ég fengi högg,
eldsnöggt högg- og síðan man ég ekki
neitt.
Það heíði svo sem ekki orðið erfiður
dauðdagi.
OG RlS UPP FRÁ DAUÐUM.
Það var því likast, sem ég væri að
koma úr langri ferð, að vitund min
opnaðist eða skýrðist smátt og smátt.
Fyrst fannst mér ég væri á geysihörð-
um þeysingi einhvers staðar utan úr
himinblámanum, svo íannst mér ég
nema staðar og að því ioknu fannst
mér að ég væri orðinn lítið barn og
verið væri að vagga mér. Mér leið alls
ekki illa, en ég sá ekki neitt og allt í
einu fannst mér að ég lægi undir
fargi, mér varð þá miklu þyngra um
andardráttinn en mér hafði verið eða
fundist ég vera og það mun hafa ver-
ið tilraun tii þess að ná andanum, að
ég fór að reyna að hreyfa mig. Um
leið heyrði cg raddii- og loks Þetta:
„Ég held, að mér heilum og lifandi
að Bjarni Brandsson sé alls ekki dauð-
ur. Ég sé ekki betur en að hann sé
að hreyfa sig.“
Þá skýrðist vitund min enn betur og
afl mitt óx. Allt í einu vissi ég hvað
skeð hafði, en ég vissi ekki hvar ég
var, hélt helzt að ég væri enn í lúk-
arnum. Einhver hreyfing var í kring-
um mig og loks tókst mér að hrinda
af mér farginu. Ég reis upp og heyrði
þá hróp í mönnum, en ég sá ekki neitt,
ég rak upp org og setti hnúana að
augunum eins og ég vildi þurka úr
þeim eða slíta skýlu frá þeim, það
bar engan árangur. Ég þóttist um
leið skilja að ég væri kominn i bát
og það væri hann, sem vaggaði mér.
Framhald á bls. 38.
Veraldarsaga
Bjarna
Brandssonar. II.
Vilhjálmur S. Vilhjálmsson skráði.
ÞEGAR
SKÚLI
FÓGETI
SPRAKK í
LOFT
UPP
Bjarni Brandsson.