Vikan - 22.02.1962, Blaðsíða 15

Frú Kristín L.
Sigurðardóttir,
fyrrv. alþingis-
maður:
Mér hefur persónulega alltaf fundizt, aS mað-
urinn hafi gert rangt og mér finnst, aö ég hefði
aldrei gert þetta. Ekki vegna gömlu konunnar -—
það hefði vafalaust verið góðverk hennar vegna
— heldur fyrst og fremst vegna eigin samvizku.
Mér finnst þetta vera brot á helgi og ég hefði
að ég held aldrei tekið púrtvínsglas-
ið upp. Ég skrifaði þessa sögu ekki
fyrr en ég var búinn að tala við
nokkra menn, sem varu á gagnstæðri
skoðun og töldu manninn hafa gert
rétt.
Maðurinn gerði góð-
verk.
Það sem um var að
ræða á þessu augna-
bliki, var að lina hug-
arþjáningar gömlu
konunnar og veita
henni frið.
Sakramenti er fyrst
og fremst kærleiks-
verk, sem unnið er í
nafni Guðs, sem fyrirgefur allar syndir, ef iðrun er innileg.
Sakramenti er andlegs eðlis — hugarástand, sem e. t. v.
er oft auðveldast að framkalla með ýmsum tilfæringum eða
helgisiðum. Helgisiðirnir eru því aðeins meðal til að ná
takmarkinu, sem stefnt er að. Ef hægt er að ná þessu
takmarki á annan hátt, get ég ekki séð að það skaði.
1 þessu tilfelli var konan þegar i því hugarástandi, að
ekki þurfti flókna helgisiði eða sérstakar persónur tií að
ná takmarkinu.
Konan fékk sitt sakramenti i nafni kærleikans og þeirrar
trúar, sem hún aðhylltist, og sá maður, er gerði henni
þetta kleift, gerði góðverk.
Þorsteinn
Jónsson,
höfundur
sögunnar:
Sigvaldi Hjálmarsson,
forseti Guðspekifélags íslands:
Maðurinn gerði rangt. Kærleikur, sem byggist á
blekkingum, er enginn kærleikur, oft bara hugleysi.
Menn hafa ekki leyfi til að óvirða kærleikann með
því að villa á sér heimildir í hans nafni. — Ef mér
leyfist að spyrja: Hver hefur umboð til að gefa upp
sakir, hafi hann ekki umboð til að sakfella? Og hver
Þykist hafa dómsvald yfir náunga sínum á banabeði?
Maðurinn vissi ekkert hvað hann var að gera, gat
ekki vitað með vissu að nokkur maður hefði það
vald, sem hann lét liðast, að konan héldi, að hann
hefði. Fyrir því gat hann ekki heldur á nokkurn hátt
verið viss um, að Það verk, sem hann vann, væri
kærleiksverk.
Steingrímur Sigurðsson, rithöfundur:
Ég veit ekki hvernig hægt er að ætlast til Þess
af nokkrum, sem veit hvað sakrament er, að hann
svari þessu játandi. Hvernig getur það líka verið
Guði þóknanlegt að gefa deyjandi manneskju falskt
sakrament, þótt það kunni að fróa stundarlega eins
og hver önnur þægileg blekking.
Maðurinn, sem lék svona á gömlu konuna I sögunni,
er eitt dæmi um þegar gáleysingjar fremja syndsam-
legt athæfi undir yfirskini samúðar.
Hitt er annað mál, að tilhneigingin, sem þarna
kemur fram, rýrir á engan hátt bókmenntalegan
tilgang eða tilverurétt sögunnar frá mannlegu
sjónarmiði.
Slður en svo.
Hendrik
Ottósson,
fréttamaður:
Þetta hefði ég hik-
laust gert sjálfur í
hans sporum, — og
þótzt meiri maður af.
Ég held að það sé
sama hvernig á þetta
er litið, hvort sem
maður horfir á það
venjulegum mannleg-
um augum, augum
meðalkristins manns,
eða með augum hvaða
kristnitrúar, sem er.
Aðalatriðið við þenn-
an verknað, — sama
hvernig á hann er
litið — er það að lina dauðastrið konunnar og koma henni
í æskilegt hugarástand. Hugarástand konunnar hefur i
þessu tilfelli orðið hið sama og Þótt einhver prestur eða
annar prókúruhafi Guðs almáttugs hefði framkvæmt at-
höfnina. Konan iðraðist sinna synda og gaf sig fúslega á
vald þess Guðs, sem hún trúði á, en það létti henni siðustu
og erfiðustu stundirnar.
Þarna var svo sannarlega engin synd framin, þvi mað-
urinn gerði þetta einungis af náungakærleik. Hann var
staðgengill prestsins í þessu sérstaka tilfelli og hans athöfn
varð jafngild fyrir konuna, fyrir þann guð sem hún trúði
á og fyrir þá kirkju, sem presturinn þjónaði.
Jafnvel kirkjan — hver sem hún kann að vera — lítur
með náðaraugum og jafnvel velþóknun á slika „fyrstu
hjálp“. Rómversk-kaþólska kirkjan ekki sízt, Þvi þeir
trúa því að sakramentið megi allt eins gefa eftir dauðann,
ef það hefur ekki verið hægt fyrr. Sálumessur eru haldnar
á hverjum degi í hundruðum kirkna og þar er þess beðið
að látnum mönnum verði veitt aflausn, ef þeir hafa ekki
fengið hana í Þessu lífi. Þess vegna hefði þeim mátt vera
sama þótt þessi gamla kona hefði komizt á ógildum að-
göngumiða inn í Himnaríki og vafalaust mundi Guð al-
máttugur ekkert fara að ragast í Því, úr því hún vissi ekk-
ert um Það, gamla konan, blessunin.
Guðmundur er þekktur fyrir störf sín I þágu
spiritismans, á sinn frjálslynda hátt, og Guðspekifé-
lagsins. Mun mörgum í minni er hann fann bein
Agnesar og Friðriks í Vatnsdalshólum 1 Húnavatns-
sýslu — eftir tilvísun, er hann fékk í draumi. Hafði
mikið verið gert til að finna greftrunarstað þeirra
áður, en ekki tekizt fyrr.
„Maðurinn gerði alveg spursmálslaust rétt, séð frá hvaða
sjónarhóli, sem er. Það hafa allir rétt og leyfi til að gefa
deyjandi manni sakramentið, ef þannig stendur á að prest-
ur er ekki viðstaddur."
— Mér hefur verið bent á það að Þessi maður hafi ekki
verið löglegur prókúruhafi Guðs almáttugs ...
„Jú, jú, jú, jú! Mikil ósköp. Hann var sko réttur prúkúru-
hafi í þessu tilfelli. Hvenær sem þú réttir þínum litla
bróður hjálparhönd í nafni kærleikans, þá gerir þú það
i umboði Krists, — eftir hans eigin fyrirmælum.
— En finnst þér ekki að konan hafi komizt inn í annan
heim á ógildan aðgöngumiða, ef ég mætti segja svo?
„Nei. Samlíkingin er að sumu leyti skemmtileg, en hún
er ekki rétt. Hún var með fullgildan aðgöngumiða og það meir að segja í stúkusæti . . . og
maðurinn var greinilega búinn að panta sér ágætis pláss, Þegar þar að kæmi, með þessu
kærleiksverki ...“
Guðmundur Hofdal:
TIKAH 15