Vikan - 22.02.1962, Blaðsíða 12

Þorsteinn Jónsson (Þórir Bergsson).
Björn ævintýramaður kemur á bæ og þar
er gömul kona að deyja. Hún á von á presti,
en Björn sér, að hún á ekki langt eftir, tek-
ur upp vasapelann og gefur henni sakra-
ment í Jesú nafni.
Vikan hefur snúið sér til tíu þekktra borg-
ara og lagt fyrir þá spurninguna hvort,
Björn ævintýramaður hafi gert rétt eða
rangt. Svör þeirra eru í opnunni hér að
aftan.
Björn ævititýramaður sat á stölnum hinum megin við borðið
á móti mér og reykti pípu.
Við kÖlíuðum hann ævintýramann siðan hann kom heiin
þá um sumarið síðla, við sem þekktum liann áður. í tíu ár
hafði Björn flækzt suður í löndum, og lítið af honum frétzt.
Stöku sinnum hafði hann þó skrifað mér, frá Mexico, Kina,
Búlgaríu og Vestur-vígstöðvunum. 'Ég sendi þá stundum linu
aftur, en fékk oftast bréfin endursend ári síðar, eða svo, og
stóð. þá oftast stimp.að á þau „Parti“ (farinn) og einu sinni
„I)écédé“ (dauður). Það bréf var sent til og frá Mexico.
En lifandi var hann samt, eftir allt volkið, gamli félagi
minn og fermingarbróðir, Björn ævintýramaður Andrésson.
Og sat nú á móti mér, þetta haustkvöld í rökkrinu og reykti.
„Þið viljið alltaf heyra ævintýri“, sagði hann, „en hver
þremiíiinn getur sagt ykkur nema ég búi þau tii, hreint og
beint ijúgi að ykkur? Ég er einn til frásagnar. Eg liefi líka tekið
eftir því stundum siðan ég kom, að menn trúa mér misjafn-
lega — þegar ég hefi verið svo barnalegur að segja frá ein-
hverju í hóp manna. Þess vegna hætti ég því fljótt. — Þig,
Alli, hefi ég gaman að spjalla við, því þú segir mér annað
í staðinn, sem mér þykir gaman að. Þótt það sé ekki um morð
og manndráp, þorsta og hungur — og þú trúir mér. Þú
talar við mig eins og ég væri maður ennþá, en ekki einhver
sjaidséður gripur, eða grammófónn, sem gaman er að draga
upp og hlusta á í nokkrar mínútur. Skollinn hafi hað allt sam-
an, ég er orðinn þréyttur á þvi. — Nei, mitt mesta ævintýri
var ekki, þegar ég var dæmdur til dauða í Mexico, skotinn og
jarðaður, og skreið svo ósærður upp úr gröfinni um nóttina.
— Þeir grafa iiræin grunnt þar, og kosta ekki upp á kistur —
sem betur fer. — Þú varst að spyrja livað væri mitt mesta
ævintýri? Það var ekki það, og ekki heldur . . ., nei, það
gerðist áreiðanlega hér á íslandi, áður en ég fór á flakkið
veturinn, sem ég var kennari við unglingaskólann á Sóleyri.
Á ég nú að segja þér hvað það var?“
„Ég var að biðja þig um mesta ævintýrið", sagði ég.
Björn lagði fæturna upp á annan stól, og sneri vanganum
að mér, andlitinu frá glugganum. „Ég ætlaði eiginlega ekki að
segja neinum frá því atviki — en nú finnst mér ég þurfa að
segja þér frá því. í rauninni hefir það alltaf pínt mig, að hafa
aldrei sagt frá því. Það getur verið, að þér finnist það ekkert
ævintýr, ekkert nema atvik, sem hvern óráðvandan heiinsk-
ingja getur hent — en heyra skaltu það nú“.
c o o MMm