Vikan - 29.11.1962, Blaðsíða 41

þarf engan að gruna hvaS átt hefur
sér stað.
Heyrzt hefur að laun læknis fyrir
slíka aðgerð sé nú 3—8000,00 krón-
ur, eftir efnum og ástæðum. Læknir,
sem gerir mikið af slíku, hefur með
þessu móti þokkalegar aukatekjur,
— sem aldrei sjást á skattskýrslum
hans.
Engum getum er hægt að leiða að
því hve mikil brögð séu að ólög-
legum fóstureyðingum hér á landi,
því skýrslur um það mál finnast
að sjálfsögðu ekki, en eins og áður
er vikið að, er það vafalaust meira
en nokkurn grunar.
LYF EKKI TIL.
Áður en gengið er svo langt að
fjarlægja fóstur, hvort sem það yrði
gert löglega eða ólöglega, þarf að
sjálfsögðu að ganga úr skugga um
hvort raunverulega sé um þungun
að ræða. Óregla með klæðaföll getur
oft lýst sér á svipaðan máta, eða
jafnvel eins, og þá vaknar oft
hræðsla við þungun. Þá eru gefnar
töflur eða sprautur til að koma
tíðum af stað, sem tekst ef konan
er ekki þunguð. Ef hún er þunguð,
þá er ekkert lyf, sem getur breytt
því, án varanlegs tjóns fyrir konuna.
Misskilningur kvenna í þessu efni
veldur því oft að þær verða sér úti
um ýmis lyf, sem þær vonast til
að geti losað sig við fóstrið, en slík-
ar iimtökur geta hæglega haft skað-
leg áhrif og veikt mótstöðuafl kon-
unnar, — ef úr fóstureyðingu
verður.
LEITA ALLRA RÁÐA.
íslenzkur sérfræðingur í kven-
sjúkdómum sagði mér að það sé
mjög algengt að konur komi til
hans og fari fram á að fóstri sé
eytt, og beri fyrir sig ýmsar félags-
legar ástæður, eða búi jafnvel til
sögur um sjúkdóma, sem að sjálf-
sögðu kemur í ljós við rannsókn
hvort rétt er eða ekki.
í langflestum tilfellum — segir
hann — getur hann sannfært kon-
urnar um að það sé rangt hjá þeim
að reyna að fá fóstrinu eytt. Þegar
hann hefur rætt við þær í góðu
tómi nokkra stund og útskýrt fyrir
þeim rökin gegn því að gera þetta,
hlustað á ástæður þeirra fyrir
beiðninni og rökrætt um það, þá
fallapt þær í langflestum tilfellum á,
að láta fæðinguna ganga sinn eðli-
lega gang. „Og þær eru ekki fáar,“
bætti hann við, „sem hafa síðar
komið til mín og lýst þakklæti sínu
yfir því að ég skyldi geta sannfært
þær um þetta. Ég man ekki eftir
neinu tilfelli að kona hafi séð eftir
að hafa fætt barn, þegar það er um
garð gengið.“
Annars reyna þær stundum ólík-
legustu og furðulegustu aðferðir til
að fá lækna til að eyða fóstri. Sumar
hafa gert sér upp veikindi á svo
eðlilegan hátt að furðu sætir. Aðr-
ar hafa jafnvel reynt að þvinga
lækni til slíks, með því að bera upp
á hann að hann hafi gert slíka að-
gerð ólöglega, og hótað að skýra frá
því ef hann léti ekki að vilja
þeirra.
ALGENGT ERLENDIS.
í Bandaríkjunum er því haldið
fram að ólöglegar fóstureyðingar
séu svo algengar, að þær séu þriðji
algengasti glæpurinn þar, — og er
þá mikið sagt. Þar stunda þessa iðju
alls konar menn, starfandi læknar,
læknar sem hafa af einhverjum
ástæðum misst réttindi sín, hjúkr-
T0NN

Innritum
allt áriö
SIGLINGAFRÆÐI er ein hinna fjölmörgu kennslugreina BRÉFASKÖLA
SÍS.
Námsefnið er miðað við kröfur til 30 tonna prófs. 3 bréf -
Jónas Sigurösson, námsgjald kr. 350.00.
kennari:

Bréfaskóli
SÍS
Sjómenn — lærið hjá okkur. Fyllið út seðilinn hér að neðan og sendið
hann til BRÉFASKÖLA SÍS, Sambandshúsinu, Reykjavík.
Ég undirritaður óska að gerast nemandi i:
Siglingafræði
□ Vinsamlegast sendið gegn póstkröfu.
ö Greiðsla hjálögð kr.___________
Heimilisfang
unarmenn og konur og jafnvel
allsendis ólærðir menn í slíkum
fræðum, verzlunarmenn og brask-
arar, og allskyns fólk, og raunar er
það fullyrt að flestir „fóstureyðar-
ar“ þar séu alls ekki læknislærðir,
enda almennt nefndir „mechanics"
eða vélamenn. í Los Angeles einni
er áætlað að 150—200 ólöglegar
fóstureyðingar séu framkvæmdar á
hverjum degi. Einn læknir viður-
kenndi að hafa framkvæmt 300
fóstureyðingar á ári í 22 ár sam-
tals, og hafði fengið fyrir það um
það bil eina milljón dollara. í
Chicago kostar slík aðgerð nú 300
dollara (um 13 þús. kr.) en í New
York $ 500 (ca 22 þús. kr.). Erfitt
hefur reynzt þar að afla sannana í
slíkum málum, og mun svo vera
víða, en þó skeður það oft að lög-
reglan hefur hendur í hári mann-
anna, enda er sérstök deild innan
lögreglunnar, sem sinnir þessum
málum einungis. Oftast eru dómar
þó vægir, en það fer eftir því hve
sökin er mikil, og einu sinni hefur
læknir verið dæmdur til dauða, er
stúlka lézt eftir að fóstureyðing
hafði verið framkvæmd er hún var
komin sex mánuði á leið. Dauða-
dómnum var síðar breytt í fjórtán
ára fangelsi, og af þeim sat hann inni
í átta ár.
GETNAÐARVARNIR.
í langflestum þeim tilfellum, þeg-
ar fóstureyðingar er óskað, hefði
verið hægt að komast hjá frjóvgun,
ef viðkomandi aðilar hefðu viðhaft
varnir gegn því. Hér á landi er al-
menningur það vel upplýstur, að
allflestir kunna til þeirra hluta. Þó
mætti gjarnan gera meira af því
að upplýsa unglinga um þau mál
áður en þeir fara að „leika sér að
eldinum". Almenn fræðsla i skól-
um um kynferðismál og getnaðar-
varnir er ekki til, en það má telja
vafalaust að slík fræðsla mundi
bjarga mörgum einstaklingnum frá
vandræðum og jafnvel gjörbreyta
lífi þeirra í sambandi við fyrirfram
ákveðnar barneignir.
Læknar allir eru skyldaðir skv.
lögum, að veita hverjum sem er
fræðslu um getnaðarvarnir, en slík
fræðsla mætti skaðlaust vera al-
mennari — og er vægt tekið til orða.
Þó er það svo með þetta mál, sem
önnur, að skoðanir eru mjög skipt-
ar, og nægir að benda á þá stað-
reynd að í sumum ríkjum Banda-
ríkjanna eru getnaðarvarnir og
fræðsla um þær, bannaðar með
lögum.
Það er ekki tilgangur þessarar
greinar að dæma um þessa hluti.
Það verða hlutaðeigandi að gera í
hvert sinn. Það virðist vera reynt
að fara milliveginn með lögunum,
og það er læknanna að túlka þau
hverju sinni. Síðan koma trúarskoð-
anir og persónulegt sjónarmið hvers
einstaklings til greina, heilsufar við-
komandi konu o. fl.
Þeir, sem vilja brjóta lögin og
álíta sig hafa knýjandi ástæðu til
þess ... þeir um það. En þeim er
ráðlagt að hafa það vel í huga að
þeir gera meira en að brjóta lög
Guðs og manna, og eiga á hættu
refsidóm beggja þessara aðila yfir
lækninum og konunni, — þeir
leggja heilsu og líf konunnar einnig
í aukna hættu, vegna þess pukurs
og þeirra óheilbrigðu aðstæðna, sem
lögbrot ávallt skapa, og ekki sízt
í þessum málum.
G. K.
Harahiri og hanaat.
Framhald af bls. 12.
næturklúbbana. Þar var víðast hvar
svo dinnnt að nokkurn tíma tók að
venjast myrkrinu. Stúllcurnar voru
gulbrúnar á hörund með möndlu-
löguð augu og tinnusvart hár. Ein-
kennilegt var, að nefið á sumum
var óvenju lítið, eða eins og tvö
göt í andlitinu; minnti einna helzt
VIKAN 41