Vikan - 20.12.1962, Page 29

Væringjar hafa varla veriíi' álitn-
ir neinir stórhöfðingjar, enda þótt
þeir riðu drembilega um stræti. Og
stilltu sig um að góna á dýrðina.
Þeir hafa aðeins verið taldir með
öðrum barbörum og harðskeyttum
ævintýramönnum úr austri, norðri
og vestri, sem buðu Miklagarðs-
keisara þjónustu sina. Þvi þá var
svo komið, að’ fyrirmenn landsins
létu útlenda málaliða annast um
liernað; þeir voru sjálfir svo þrek-
aðir af munaði, að ekki lientaði þeim
að berjast, heldur voru þeir að lík-
amsburðum sem kvenfólk. Eða svo
segir Heimskringla frá.
Nú er hætt að rigna í Miklagarði
og blár himinn hvelfist yfir sundið
og borgina. Þeir bera á bakinu
meira en nokkru sinni fyrr; sumir
með heila timburstafla og háfermi
af kössum ofan á tágakörfunum. Nú
er heitt og þeir eru enn sveittari
en i gær og alltaf þvælist þessi
manngrúi fyrir. Og ný iðja ber fyrir
augu: Vatnssalar. Þeir ganga um göt-
ur með brúsa eða tunnukagga á bak-
inu og selja svaladrykk.
Sumir taka ferjuna yfir sundið; stíga
]jar fólum á Asíu. En nú cr tíminn
að renna út. Og rétt til þess að nýta
nokkrar mínútur, sran við eigum af-
lögu, þá tökum við leigubíl þrjú sam-
an. Við ætlum i þjóðminjasafnið
til þess að sjá steinlcistu Alexanders
mikla, sem þar er geymd. Fyrir utan
hótelið er einn ungur Tyrki reiðu-
búinn til þjónustu. Já, það var nú
sjálfsagt að aka okkur á safnið.
Síðan fer hann sem leið liggur
vestur í borgina, en þegar hann er
búinn að vera hálftíma tókum við
eftir því að hann liafði ekki hug-
nv>md um staðinn. Þá fór hann að
spyrja vegfarendur, ók svo til baka
og þar næst langa leið í áttina út
úr borginni. Þar tók hann benzín
í mestu rólegheitum og sneri siðan
við eftir h'iðargötum. Það var samt
auðvelt fyrir okkur að fylgjast með
livi að hann fór noklcurn veginn
sömu leið til baka. Þá gerði ég það
að gamni mínu að þykjast ævareiður
og spurði hann á íslenzku og með
allmiklum þjósti, hvern sjálfan hann
væri að hringsóla. Tyrkinn yppti
öxlum og setti unn þennan yndis-
lega sakleysissvip, en vissi sýnilega
um hvað málið fjallaði. Eftir
klukkustundár akstur kom hann að
safninu og varð að gera sér að góðu
að fá aðeins hluta þess, sem mælir-
inn sýndi. Iíann elti okkur i fyrstu,
óðamála, en við hótuðum lögreglu
og þar með sneri hann við.
Þetta er nokkuð algengt; margir
lenda í þessháttar ræningjahöndum,
sérstaklega er hætt við því, þegar
])eir halda að Kanar séu á ferðinni.
Iianar og peningar eru víst hérum-
bil það sama í augum þeirra. Og
skýringin á framfcrði leigubílstjór-
ans kom síðar í ljós: Sigurður Hall-
dórsson, verkfræðingur, var bursta-
klipptur. Af þeim sölcum hlaut hann
bæði að vera amerískur og auðugur.
Soldánahallirnar eru þarna
skammt frá þjóðminjasafninu og ná
OLYMPUS PEN myndavélarnar eru til still-
anlegar og algerlega sjálfvirkar, með þeim
taka byrjendur 1. flokks myndir, bæði lit-
myndir og svart-hvítar.
OLYMPUS PEN myndavélarnar taka lítið
pláss, rúmast í handtösku kvennanna og jafn-
vel í skyrtuvasa herranna.
OLYMPUS PEN myndavélarnar eru útbúnar
Zuiko linsunni, sem er sérlega skörp, og leyfir
ótrúlega mikla stækkun mynda.
Einkaumboð á íslandi:
ÍSALÐA S.F.
Pósthólf 1075. — Reykjavík.
Sími 24119.
Olympus
OLYMPUS PEN er myndavélin, sem allir
tala um, enda býður hún upp á 50% sparnað
í filmukaupum. Þér fáið 72 myndir í stað 36
eða 40 myndir í stað 20 mynda af venjulegri
35 mm filmu, lit eða svart-hvítt.
yfir allstórt flæmi. Okkur var boðið
að sjá sýnishorn af þeim feiknar
auði sem þar var rakað saman úr
viðri veröld. Eins og að líkum læt-
ur, þá komumst við aðeins yfir
nokkra sali; brot af þeim húsakynn-
um, sem Tyrkjasoldán hafði til um-
ráða. Fljótt álitið virðist þarna vera
verksmiðja: Röð hárra reykliáfa
ber við himin. En þar reynist þá
vera eldhúsið þar sem matreitt var
fvrir átta til tíu þúsund manns á
dag. Við göngum gegnum sali með
kínversku og frönsku postulíni upp
um alla veggi; dýrgripir, sem ýmist
var rænt, eða soldán féklc að gjöf.
Þarna ber mjög á grænurn diskum,
sem höfðu þá náttúru, að litur
þeirra breyttist ef maturinn var
eitraður. Það kom sér einkar vel fyr-
ir soldáninn að eiga slikar gersemar.
Þarna er lika lcínversk pagóða úr
sldru gulli; jafnvel gluggatjöldin í
henni eru gullofin. í glerbúrum má
sjá margskyns dvergasmið úr perl-
um, áhöld úr filabeini, skálar úr
nashyrningahornum. Og ekkert
verkfæri eða ilát er svo aumt, að
ekki sé það sett emeröldum og safír-
um sumsstaðar allþétt. Við göngum
framhjá hásæti Ahmeds soldáns I.
]>ess er Bláu moskuna bvggði. Ilann
hefur notið þess munaðar, að láta
hanga yfir höfði sér grænan emer-
ald, lófastóran.
í forgarði hallanna er slu-autlegt
hús, eklci ýkja stórt. Þar sat soldán-
inn með krosslagða fætur og vefjar-
hött á geysistóru hægindi og tók á
móti stórmennum. En skýrslur um
hag rikisins fékk hann færðar 1 silf-
urhólk. Og fyrir utan dyrnar: Dá-
lítill gosbrunnur, sem skrúfað var
frá þegar hans tign átti þýðingar-
miklar viðræður. Þá mundi ekki
heyrast þó legið væri á hleri.
Verst þótti okkur að geta ekki séð
kvennabúr soldáns, sem þar er í
annari álnm. En það var lokað.
Tyrkir eru ekki blásnauðir, að
eiga þessar gersemar. Til dæmis er
þarna hásæti austan úr Persíu, sem
vafalaust hefur verið rænt. Það er
svo þakið rúbínum og öðrum dýr-
um steinum, að verðmæti þess er
áætlað 2 milljarðar íslenzkra króna.
Það er einhver hrikaleg mótsögn
í þessum fornu auðæfum og verða
svo vitni að fátæktinni, sem alls-
staðar ber fyrir augu á hverri götu.
Þarna stritar allslaus múgurinn, en
milljarðaverðmæti í rauðum og blá-
um steinum gleðja augu ferða-
manna. En þelta er sá farvegur,
sem lífið í Mildagarði hefur alltaf
runnið eftir. Ekki hefur borgarlýð-
urinn haft meira veraldargengi, þeg-
ar norrænir menn buðu fram þjón-
ustu slna fyrir þúsund árum. Þá var
ein milljón manna í Miklagarði, ef
manntalið hefur þá verið alveg ör-
uggt. Eftir því að dæma hefur að-
eins fjölgað þar um helming. En
hugsið ykkur milljónaborg fyrir
þúsund árum. Var ekki eðlilegt, að
þeim stóra stað væri sungin lof og
urís. Þar bar margt af öðruin heims-
borgum: Strætaljós notuð að nætur-
þeli, lægri stéttunum, sem raunar
var iðjulaus skríll, var gefinn mat-
ur. Hvilík borg. Og hvilik firn í
augum manna úr norrænum heim-
kvnnum eins og þau voru á þeim
tíma. Þeir hafa séð dýran varning,
Væringjar. Mikið skart og gullsaum-
uð föt. En slíkar gersemar urðu ekki
fluttar úr landi þó gjald kæmi fyrir.
Hofmenn í Miklagarði vildu geta
borið af útlendum barbörum.
Á leiðinni út á flugvöll ókum við
i gegnum borgina og revndum að
festa í minni þetta hávaðasama og
litsterka lif, þessa iðandi kös. Mér
fannst það á mörgum, að þeir skildu
við Miklagarð með litlum söknuði.
Að þar vildu þeir ógjarna þurfa að
búa, enda þótt fróðlcgt sé að gista
borgina fáa daga. Þess er heldur
varla von, að Vesturlandabúar
kunni því lífsformi vel, sem aldir
og aðstæður hafa formað í hliðinu
milli Asíu og Evrópu. En það er
merkilegt rannsóknarefni og ævin-
týri að kynnast því. GS.
í fullri alvöru.
Framhald af bls. 2.
andi nógu vel gefið til þess að láta
ekki röfl og rugl hafa áhrif á gerðir
sínar. Það er kannski ástæða til þess
að taka þrálátar og síendurteknar
óskir fjölda manns til greina, en
naggið og urgið í mönnum, sem ekki
geta leynt því, ef þeir opna munn-
inn eða drepa niður penna, að þeir
eru meiri fanatíkerar á flestum svið-
um en normalt getur talizt, ætti
ekki að hafa meiri áhrif á útvarps-
ráð en suðið í flugunum í Fiskifél-
aðshúsinu.
TRYGGING H.F.
óskar öllum viðskiptavinum sínum nær og f jær
gleðilegra jóla, árs og friðar með þökk fyrir
viðskiptin á liðna árinu.
VIKAN 29