Vikan - 21.02.1963, Qupperneq 14

Á götu í Baalbek:
Hún kom að bílnum okkar
tll að betla, með ungbarn
i fangl og hlaðin kaunum.
Hægra megin við hana er
prangari með damaskdúk.
finna menn einfaldar lausnir þegar engin þunga-
vinnuverkfæri eru til.
Þar sem eitt sinn stóðu helgidómar Baals,
þar reistu Rómverjar þessi tröllslegu hof, sínum
eigin guðum til dýrðar og gerðu staðinn að
trúarlegri miðstöð. Þar var jafnvel véfrétt þó
ekki jafnaðist hún á við Delfi. Svo sem sex
hundruð árum fyrir upphaf íslandsbyggðar, þá
stóð allt með miklum blóma hjá þeim í Baalbek.
Guðsþjónustan var heilt prógram. Hún byrj-
aði í Júpítershofinu og hélt áfram með fórnar-
athöfn í garði þar sem einungis sá uppí heið-
bláan himininn, síðan bænarathöfn við háalt-
ari. Það er engin smáræðis bygging, og stendur
að talsverðu leyti þann dag í dag. Að því
búnu hefur brúnin á þeim römversku görpum
ögn farið að lyftast, því ólíkt þekkilegri var
sá hluti prógrammsins, sem endað var á. Má
mikið vera, ef einhver hefur ekki verið annars-
hugar við háaltarið að eiga það í vændum.
Það var semsé gengið inní Bakkusarhofið þarna
frá háaltarinu. Og þar beið vínið. Bakkus var
heiðraður með því að drekka lítt við sleitur
og njóta mjaðarins. Mátti vel dvelja við þá iðju
stundarkorn, en þegar óskir um frekari tilbreyt-
ingu í gleðinni tóku að gera vart við sig, þá var
lausnin nærtæk: Venusarhofið stóð þar skammt
frá með fínlegum súlum og flúruðu skrauti. Þar
voru mjúk hægindi og mjúklátar meyjar. Þar
lauk prógramminu með fullri velþóknun guð-
anna.
Sólin skein á allt þetta hvíta grjót og birtan
var nærri óbærileg. Ég tók mynd af frú Hönnu
í Holti nálægt háaltarinu um leið og Kosta sagði
okkur frá þessari dýrlegu guðsþjónustu. Kosta
var leiðsögumaður frá Beirút og fylgdi okkur til
Damaskus. í götunni við rústirnar var hægt að
væta kverkarnar og þær verða mjög þurrar á
hvítu grjóti um hádegisbilið. Þarna í kring var
lítið að sjá annað en fátæktina í einu og öllu.
Lítil stúlka með úfið svart hár, á að gizka tíu
ára gömul, hún kom til okkar og hafði kornbarn
í fangi. Rétti fram lófann og horfði biðjandi á
okkur. Hún var klædd í rifnar dulur og andlitið
var hlaðið kaunum. Ungbamið var líka með
kaun. Okkur var ekkert um það gefið að koma
mikið við hana og létum skildinga detta í lófa
hennar. Svo kom hún að bílnum, þegar við
lögðum af stað og lagði andlitið að rúðunni.
Þá sneru sumir sér undan. í raun og veru þýðir
ekki annað en horfa framhjá eymdinni; brynja
sig gegn henni. Volæðið og þjáningarnar eru
hér í hverju skoti, yfirþyrmandi. Menn flykkt-
ust utanað okkur með allskonar muni og dúka,
en það var ekki ýkja eigulegt og salan gekk illa.
Einn svartskikkjumaður með innfallnar kinnar
og arnarnef var þar með úlfalda. Hann var dá-
lítið lúmskur, stillti úlfaldanum þar upp, sem
líklegt var að myndir yrðu teknar af honum
og gekk síðan hart eftir greiðslu. Hann hafði
svo sem ekki beðið, um neitt. Líklega gengur
honum öllu betur en hinum því fólk varar sig
ekki á þessu.
Fjöllin í vestri sem skýla sedrusviðnum
höfðu fengið á sig rauðbleikan blæ, þegar við
skildum Baalbek að baki.
Bílstjórinn á plymmanum okkar var afar
þægilegur maður en reyndist lítið skilja í
ensku þó hann segði svo. Hann var flóttamaður
frá ísrael, en hafði ekki sætt sig við líf í flótta-
mannabúðum niðri í malargryfjum. Hann hafði
byrjað nýtt líf. Og nú átti hann sinn bíl og ók
túristum milli Beirút og Jerúsalem, Jerúsalem
og Beirút. Alltaf þessa sömu leið. Leiður? Ónei,
það var nú öðru nær. Hversvegna þyrfti hann
svo sem að vera leiður. Hann bjó í Jerúsalem,
sagði hann. Átti fjölskyldu sína þar. Rólegur
maður með gott sálarjafnvægi. Þær sögðu það
samferðadömurnar okkar, Inga Lára og Hulda,
að þeir væru svo elskulegir hver við annan,
þessir bílstjórar. Það væri nú munur á því
hvernig þeir töluðu saman eða við. Svona skal
það alltaf vera, þegar kvenfólkið fer að bera
okkur saman við útlendinga, þá verðum við
alltaf undir. Annars held ég, að það fái yfir-
leitt ekkert sérstaklega mikið á okkur að vera
taldir dálítið óheflaðir, jafnvel ruddar, því á
íslandi er það ekkert verulegt ámæli. Að
minnsta kosti smámunir hjá því að vera talinn
treggáfaður, sem mun vera ljótasta skammar-
yrði á voru landi.
Nú geysumst við enn eftir flatneskjum Beka-
dalsins og beygjum til austurs. Þar verður skarð
í fjöllin. Það er ekki ósvipað Ljósavatnsskarði,
þverhöggvið í fjallgarðinn án forsendu, nema
skaparinn hafi hugsað það sérstaklega til sam-
göngubóta. Þarna í gegn hafa úlfaldalestirnar,
karavanarnir, fetað sig virðulega. Því hér var
einn þýðiftgarmesti lestavegur í nálægum
Austurlöndum; leiðin frá Damaskus og vestur
í Miðjarðarhafsbotna. Grjótið í hlíðunum er
hérumbil hvítt, en ræningjarnir sem sátu fyrir
lestunum eru hættir að vakta veginn úr laun-
sátri, það þýðir ekki neitt lengur.
Skyndilega er numið staðar, þar er hlið og
hervörður. Landamæri. Handan þessa liliðs er
Sýrland. Það verður nokkur töf, nú þarf að safna
saman vegabréfunum og stimpla. Við höfum
fengið áritun í sendiráði Sýrlands í London;
einhverja klausu á óskiljanlegri arabisku, sem
getur fyrir okkur verið beiðni um tafarlausa
handtöku. Nema eitt er víst; hér má ekkert
vegabréf vanta. Þá verður ef til vill allur hóp-
urinn kyrrsettur um óákveðinn tíma. En nú er
öll skriffinnskan eftir settum reglum og hlið
Sýrlands lýkst upp. Áfram; það er aðeins stutt
leið til Damaskus.
Á þessum Möðrudalsöræfum eru fjöllin koll-
ótt og móbrún. Og mikill sandur. Sumstaðar
verða sléttur með ljósbrúnum, skrældum leir,
þar eru herbúðir. Háar gaddavírsgirðingar og
braggar. Umferðin er eingöngu af því tagi, her-
bílar, sem gætu verið frá Bretanum síðan í
heimsstyrjöldinni. Og aftaná þá er staflað grá-
klæddum sóldátum.
Svo hallar austuraf og margir litlir lækir
taka sig saman um að mynda á, sem ég man ekki
14
VIKAN 8. tbl.