Vikan - 11.11.1965, Blaðsíða 4

VIKAN OG HEIMILIÐ
ritstjori:
Gudridur Gisladóttir.
Er barnið latt að hjálpa
til - og flýtur allt f óreiðu
I barnaherberginu?
ER rétt að borga barninu
fyrir hvern smágreiða?
Margir líta á þetta sem
mesta ósið, en freistast samt til
að gera það, ef barnið er sérstak-
lega latt og ógreiðvikið. En þá
er líka búið um leið að skapa for-
dæmi og draga úr vilja barnsins
til þess að rétta hjálparhönd af
sjálfsdáðum. Ef fjölskyldan hjálp-
ast að einhverju leyti að við heim-
ilisstörfin — þá er ekki eingöngu
átt við eldhússtörf — ætti alls ekki
að borga barninu fyrir þeirra hjálp,
eins og hún sé eitthvað annað og
meira en hinna. Meðan börnin
eru lítil hafa þau ákaflega gam-
an af að hjálpa til við heimilis-
störfin, en eftir að þau eru kom-
in yfir sex ára aidurinn verð-
ur það ekki eins spennandi. Þau
vita þá venjulega, hvað þau geta
og nýjabrumið og sigurinn yfir
unnu verki verður ekki eins mik-
ill. Sjálfstraustið er meira og svo
kallar líka fleira utan heimilis-
ins. Þá byrja margir foreldrar að
borga barninu fyrir smágreiða, til
þess að það haldi áfram að rétta
hjálparhönd, en eru þá í raun-
inni að stuðla að því, að það hætti
því.
Á þessu skeiði fara foreldrarn-
ir líka venjulega að gera meiri
kröfur til barnsins, ekki sízt um
að það haldi herberginu sinu
snyrtilegu. Þetta áhugaleysi barns-
ins eykst venjulega stórlega við
þessar auknu skyldur, þvi að sí-
fellt nöldur um að taka saman
dótið er eins og eitur í beinum
flestra barna. Þess meira sem
nöldrað er og skammazt, þess
verr gengur venjulega að fá barn-
ið til þess að laga til í kringum
sig. Áhrifamest er að barnið fái
reglusemina „inn í sig“ — þann-
ig að foreldrarnir sjálfir séu reglu-
samir og barnið finni þannig, þeg-
ar óreiðan i kringum það gengur
of langt. Það þarf líka að hjálpa
því, koma því af stað, ef þvi vex
þetta í augum. FUestir þekkja
af eigin raun kviða fyrir verki —
þess lengur sem Það dregst, Því
meiri verður kviðinn, en þegar
byrjað er á því, kemur venjulega
í ljós, að allt hafði miklazt í hug-
anum. Við getum varla gert meiri
kröfur til viljaþreks barnsins en
til sjálfra okkar. Rétt er því að
hjálpa því til að koma sér að verk-
inu, og það er um að gera, að
láta eins og Þetta sé frekar
skemmtun en leiðindi. Það á aldrei
að segja hve mikið leiðindadreisl
sé hér, heldur hve gaman væri að
láta hendur standa fram úr erm-
um við að koma þessu vel fyrir.
Nóg af hirzlum verður auðvitað
að vera fyrir hendi, og þær mega
ekki vera mjög óþægilegar og öllu
verði að stafla ofan á annaö og
þvílikt, og rétt er að sem flest
eigi sinn vissa geymslustað. Þá
er lika hægt að koma í veg fyrir
að dótið sé um alla íbúð með þvi
að banna vissa leiki nema á viss-
um stöðum. Allir leikir, þar sem
vatn er notað, ættu eingöngu að
fara fram í baðherbergi eða eld-
húsi, og aðalverustaðir fullorðna
fólksins ættu að vera friðhelgir.
Skilyrðislaust bann, sem sett hefur
verið frá upphafi virða flest börn.
Stundum þurfa börnin dálítinn
frest til að taka saman leikföng
sín. Þá er rétt að segja Þeim, að
innan viss tíma ætli mamma að
koma og hjálpa þeim að taka
saman og að það skuli vera tilbú-
ið þá — en Þá má heldur ekki gefa
meiri frest, þannig að barnið finni
að það geti komizt undan með
brögðum.
Hafi barnið verið að byggja
eitthvað stórt úr klossum eða Því-
líku, nær engri átt að heimta að
það sé rifið niður fyrir nóttina.
Þótt það sé e.t.v. dálitið fyrir,
má ekki drepa sköpunargleði barns-
ins með of mikilli reglusemi. Svo
langt getur reglusemi líka gengið,
að barnið þori varla að leika sér
að leikföngunum af ótta við að
drasla út. Á vissum aldri þjáist
barnið oft af þvingunarhugsunum.
Allt verður að vera á vissan hátt
og á vissum stað, og hafi móðirin
beitt of mikilli hörku í kröfum
sínum um reglusemi, getur svo far-
ið, að það geti ekki þolað, að leik-
föngin séu færð úr þeim stað, sem
því finnst þau verði að vera á.
1 uppeldi má ekkert vera of ein-
strengingslegt og skilyrðislaust.
Notið skáparýmið vel
ÞaÖ er um aö gera aö
innrétta skápana sem hent-
ugast og eftir þörfum. Á
myndinni lengst t. v. sjáiö
þiö hvernig gataylata er
er fest innan á slcáphuröina,
og í hana er svo stungiö
hönkum þar sem þœgilegast
þykir fyrir töskur, regn-
hlífar o.fl. Platan þarf aö
vera fest á þunnan lista
eöa liafa litla korktappa
neöan á, þannig aö hægt
sé aö koma hönkunum inn.
Á neöri myndinni nœst eru
vírgrindur notaöar sem skó-
hillur, sem hægt er aö draga
út. Þannig lykur loftiö um
alla skóna og fhillurnar eru
lika þægilegar viö hrein-
gerningu. Þar fyrir ofan er
svo lítil vírskúffa, sem hent-
ugt er aö smeygja upp á
hillu, þar sem pláss losnar
fyrir neöan. Ekki veit ég
hvort þannig skúffur eru
fáanlegar hér, en þær eru
óneitanlega þœgilegar, þar
sem hægt er aö flytja þær
til og frá. T. h. er sláin í
fataskápnum fyrir börnin
höfö í miöjum skáp. Þannig
ná börnin auöveldlega í
fötin og mikiö pláss fæst
í skápnum fyrir ofan. Þetta
má lika gera í skáp fúllorö-
inna og hafa þá bæöi slá
efst og í miöju, því aö karl-
mannsföt, blússur og pils
þurfa ekki fulla skápslengd.
£ VIKAN 45. tbl.