Vikan - 03.07.1969, Qupperneq 33

Agatha Christe
Mentol sigarettan sem hefur
hreint og hressandi bragð.
Framhald af bls. 21
the Murder og Roger Ackroyd", lík-
lega sú af skáldsögum hennar sem
hefir orðið einna frægust. Með þeirri
nýju hugmynd, að láta aðalpersón-
una, og um leið þá geðugustu, vera
morðingjann, þá kom hún það flatt
upp á gagnrýnendur, ið það má
segja að á einni nóttu varð Agatha
Christie á allra vörum.
En þá lézt móðir hennar skyndi-
lega. Hún var yfirþreytt, og hrædd
um að hjónaband hennar væri að
fara í mola, og það varð henni um
megn. Föstudagsmorgun, 4. desem-
ber, árið 1926, fór frú Christie ak-
andi að heiman, frá heimili sínu
„Styles" í Berkshire. Þegar hún kom
ekki heim, hringdi Christie majór í
lögregluforingjann í Surrey, sem
síðar skýrði frá þessum atburði, sem
furðulegasta og leyndardómsfyllsta
máli, sem hgnn hann hafði nokkurn
tíma fengið til meðferðar.
Tveim dögum sfðar fannst bíll
Agöthu Christie, með framhjólin
hangandi fram af kletta nös. Málið
fór þó að verða alvarlegra, þegar
maður tilkynnti lögreglunni, að hann
hefði séð konu, snemma á laugar-
dagsmorgni. Hár hennar var úfið
og hún hafði sýnilega grátið. Hann
var viss um að þessi kona var
Agatha Christie. í tvær vikur kembdu
lögreglumenn, sjálfboðaliðar, blóð-
hundar og einkaflugvélar umhverf-
ið. Þetta hvarf frú Christie varð því
leyndardómsfyllra, sem einn af að-
dáendum hennar minntist þess að
Poirot hafði einu sinni sagt að það
væri enginn vandi að hverfa, þannig
að engin spor yrðu rakin.
Illgjarnir fréttadálkahöfundar
komu þvf á kreik að þetta væri aug-
lýsingabrella frá hennar hálfu. En
sannleikurinn var sá að frú Christie
missti einfaldlega minnið; — lækn-
arnir sögðu síðar að þetta hefði ver-
ið „venjulegt minnistap, sem orsak-
aðist af ofþreytu".
Hálfum mánuði síðar sá þjónustu-
fólk á Yorkshire hóteli, að svipur
var með mynd af hinni horfnu skáld-
konu og einum hótelgesta, Teresu
Neal frá Höfðaborg, sem bjó þar á
herbergi númer 105. (Það kom á
daginn síðar, að Teresa Neal, var
nafnið á þeirri stúlku, sem síðar
varð eiginkona Christie majórs). Frú
Neal hagaði sér fullkomlega eðli-
lega, söng oft og spilaði á píanó fyr-
ir hótelgesti, eftir kvöldverðinn. Lög-
reglan var kvödd til, og þeir báru
strax kennsl á hina týndu Agöthu
Christie, en þá var hún algerlega
minnislaus.
Vikurnar þar á eftir gengu kjafta-
sögurnar. Hafði taugaáfallið skadd-
að heila hennar? Myndi hún nokk-
úrn tíma verða fær um að skrifa
skáldsögu framar?
Sex mánuðum síðar, var drottn-
ing glæpasagnanna, komin aftur til
vinnu, úthvild og endurnærð, og
farin að leggja á ráðin um eitt af
sínum „fullkomnu" morðum. Og
ennþá gefur hún út eina bók á ári,
og er nú í fullum gangi með þá sjö-
tugustu. Hún kemur út í nóvember,
svo útgefendur hennar geti auglýst
hana sem „a Christie for Christmas".
(Jólabókin er Christie).
— Það fer nú að verða erfitt að
finna nýjar leiðir til að myrða fólk,
segir frú Christie. — Ég held alltaf
að hver bók verði min síðasta, en
svo kemur alltaf eitthvað [ Ijós, sem
tekur hug minn allan. Ó, ég er orð-
in eins og pylsuvél!
Hversvegna er þessi feimna, blíð-
lynda, hamingjusama og bjartsýna
kona svo áköf að segja frá einmitt
þessarri tegund glæpa?
— Morðin hafa engin tilfinninga-
leg áhrif á mig, segir frú Christie
rólega.
Hún á nokkuð erfitt með að út-
skýra hvernig hún fer að því að
haga atburðarásinni þannig, að les-
andinn bíði [ ofvæni eftir því sem
skeður í næsta kafla. Einn söguþráð-
urinn kom ( huga hennar þegar hún
var í rennistiga [ stóru verzlunar-
húsl; annar þegar hún var að horfa
á fagra postulínsstyttu á arinhillu
móður sinnar, og einn þegar hún
hlustaði á tveggja manna tal á veit-
ingahúsi, hagfræðilega útreikninga.
— Ég var nýbyrjuð á skáldsögu og
þessi tölfræði náði tökum á mér.
Sannleikurinn er sá að Agatha
Christie fær hugmyndir sínar hvar
sem er og hvenær sem er; þegar
hún stoppar sokka, stendur við elda-
vélina, (hún er snillingur í matar-
gerð), eða nagandi epli í baðinu,
sem var mjög fornlegt, með breiðri
maghonyhillu, þar sem hún gat lát-
ið ýmislegt á; tebolla, blýanta og
eplakjarna. — Það var dásamlegur
og næðissamur staður, því að eng-
um dettur í hug að ónáða mann (
baðinu. En nú eru ekki byggð slfk
baðherbergi, svo ég hefi eiginlega
hætt þeirri aðferð.
Hún er oft með sömu hugmynd-
ina [ fleiri vikur, jafnvel mánuði, og
skrifar svo skáldsöguna, eftir minn-
isblöðum, á sex til tólf vikum. Henni
finnst það gefa sögunni eðlilegri
tón, ef sagan er skrifuð strax, þegar
hugmyndin kemur. — Það getur
verið vandamál, þegar maður verð-
ur fyrir truflun, það getur verið
mikill léttir að hætta, en það er l(ka
erfitt að taka þráðinn upp aftur.
Venjulega leggur hún fyrst útlín-
ur sögunnar, — þér skiljið, fyrst
dettur maður niður á það hvernig
hægt er að blekkja lesendur, og
vinnur svo aftur á bak. Hún er snill-
ingur að láta lesendur gruna meira
en eina lausn; í sakleysislegum setn-
ingum eða atvikum, sem svo reynast
vera lausnin.
27. tbi. VIICAN 33