Vikan - 02.03.1972, Page 37

asta skipti, sem ég tek þátt í
keppni.
Dagarnir í Zlin liðu fljótt.
Tíminn var eins og svipa. Ag-
inn var strangur og starfsfólk-
ið sífellt haldið ótta um, að
verða rekið fyrir minnstu yfir-
sjón. Þessvegna var starfið
gleðisnautt. Zatopek var kapp-
samur bæði við nám og starf
og það gagntók hug hans al-
gjörlega þessar vikur og mán-
uði. Starfið hófst klukkan 6.45
á morgnana og lauk kl. 18. Síð-
an hófst kvöldskólinn hálftíma
siðar og lauk kl. 21.30. Zatopek
kvaðst oft hafa verið það
þreyttur á kvöldin í skólanum,
að höfuðið hneig niður stund-
um.á borðið. En hann vildi'ekki
gefast upp. Það var nauðsyn-
legt að læra, til þess að geta
orðið eitthvað síðar i lífinu.
Meðal nemendanna var eins-
konar sparnaðarsamkeppni, og
einnig var keppt um það, hver
sá bezt um herbergið sitt í
heimavistinni, en sá bezti hlaut
peningaverðlaun.
Það gat jefnvel verið erfitt
að fá peninga fyrir nauðsynj-
um. — ,,Ég þarfnast peninga
fyrir skyrtu"? Nei, þú getur
ekki fengið neina peninga fyrr
en komin er betri regla á her-
bergið þitt. Lærðu fyrst að búa
um. ,,En ég verð að fá peninga
fyrir skyrtu“. Nei, þetta verð-
ur eins og ég hefi sagt. Vasa-
peningar þínir hafa verið tekn-
ir af þér í refsingarskyni, fyrir
það að búa illa um rúmið þitt.
í fyrsta sinn éftir langa fjar-
vist fór Zatopek heim til sín um
jólin. Æskustöðvarnar virtust
aðeins smáþorp samanborið við
Zlin, jafnvel minni en hann
hafði ímyndað sér í huganum.
En kyrrðin og hvíldin í for-
eldrahúsum hafði góð áhrif á
hann. Hugur hans endurnærð-
ist og hann gat gert sér betri
grein fyrir skólanum og nám-
inu, sem stundum reyndi á
taugarnar. Þrátt fyrir allt erfið-
ið og hinn stranga aga var skól-
inn í Zlin góður, já, meira að
segja ágætur. Zatopek tók góð
próf og hann hafði mikinn
áhuga á starfinu.
Annað veifið komu iþrótt-
irnar upp í huga hans og þær
letu hann aldrei í friði. Tækni-
skólinn sendir nokkra nemend-
ur til keppni í Brno í auglýs-
ingarskyni. Zatopek var einn
þeirra. Dagblað eitt hafði heit-
ið sérstökum heiðursverð-
iaunum til sigurvegaranna.
Zatopek var annar í 1500 m
hlaupi. Hann vann m.a. vin
sinn Krupicka, það var hann
sem sigraði í götuhlaupinu í
Zlin. — Þegar hann stóð við
vinnuborðið nokkrum dögum
síðar fór hann að hugsa um
keppnina í Brno. Hann brosti
— jú, það hafði verið gaman.
Hann sá hlaupabrautina fyrir
sér, hópur ákafra pilta biðu
þess að vera ræstir og áhorf-
endur biðu einnig eftirvænt-
ingarfullir. Félagar hans köll-
uðu hvatningaróp til hans, og
veifuðu verndargripnum þeirra,
lítilli negrabrúðu. Hlaupið hófst
og við hvern hring létu vinir
hans vita af sér, með því að
láta vekjaraklukku hringja.
Allt þetta vakti hjá honum
ábyrgð og vissulega var nær-
vera félaga hans hvetjandi.
Hann mátti ekki bregðast þeim.
Einn af kennurunum við
tækniskólann, sem einnig var
íþróttaþjálfari, hafði sérstakan
áhuga á Zatopek. Það hlýjaði
honum um hjartarætur í hinu
kuldalega andrúmslofti í Zlin.
Haustið kom og frjálsíþrótta-
fólkið hætti æfingum og keppni.
„Við sjáumst á hlaupabrautinni
í vor,“ sagði Kucera þjálfari.
„Sjáumst siðar,“ svaraði Zato-
pek kurteislega. En hann var
enn í vafa um, hvort hann
myndi nokkurntíma keppa
framar. Hann hafði aftur á móti
mikinn áhuga á að hlaupa —
aðeins ánægjunnar vegna. Á
vetrarkvöldum klæddist hann
íþróttabúningi og hljóp út í
skóginn og heim aftur og slíkt
vcr hressandi. Hann vildi ekki
heyra minnzt á keppni — enn
sem komið var.
Það var háð grimm styrjöld
og Tékkar voru kúgaðlr undir
járnhæl nasistanna. Fólk gat
lítið gert, nema beðið. Þjóð-
verjarnir gátu ekki skipt sér
neitt af íþróttafólkinu. Tékkar
gátu komið saman á íþrótta-
leikvanginum. Þar gat það tal-
að saman á tékknesku og hróp-
að á tékknesku. Áhorfenda-
fjöldinn jókst á íbróttavöllun-
um. íþróttirnar höfðu mikið
aðdráttarafl.
Undirbúin var mikil keppni
milli iðnskólanemanna og
þeirra, sem útskrifaðir voru. —
Zatopek, þú verður að hlaupa,
sögðu félagarnir við hann. Zato-
pek afsakaði sig að venju. Þrátt
fyrir hinn góða árangur í Brno,
var áhuginn ekki vaknaður
fyrir alvöru. Hann hafði oft
reynt sig á æfingum, en aldrei
orðið fyrstur. -— Átti hann nú
að gefa sig á vald íþróttaæfin-
týrinu? — Félagar hans voru
farnir að þekkja á hann. Við
verðum að ganga á eftir Zato-
pek, því að hann getur ekki
sagt nei. Við munum fá hann til

' *^’**•»*> w.
í.s sem n“
aö 9e'a
e' ^óvemu'89"
i"aog
et«rtö'dun' ^ vtndor &
a. v_eQ9ut ,,
* preta" Vtert'
* 10 .1 ra* 'e"9'a
b'ev"
nvar
seto
er,
aCe'ns
arnPer

, \nn
sern
v er -
-
/
37 VIKAN 9.TBL.