Vikan - 29.11.1973, Side 7

Snowdon er óspar á aðstoð og góðar
ráðlcgginar, þegar börnin i brezku konungs-
fjölskyldunni spreyta sig á myndatöku. Hann
nýtur mikilla vinsælda þeirra á meðal, ekki
aðcins hjá eigin börnum, heldur er hann
uppáhaldsfrændinn i fjölskyldunni.
Snowdon er sjálfur vinsælt myndaefni, og hér
er ein, sem féll i kramið hjá mörgum.
Margrét getur ekki beinlinis talizt glæsileg i
þessum búningi, og orðið Loneliness, cin-
manaleiki, á skyrtu eiginmannsins, gaf
tilcfni til mikilla bollalegginga
ritstjóra nokkurs. „Hérna skrifaðu niður
þetta simanúmer fyrir mig,” og rétti honum
penna, „Flýttu þér, mér liggur á.” Þegar rit-
stjórinn beitti pennanum, fékk hann stuð úr
honum.
Snowdon tekur öll sin verkefni mjög
alvarlega og undirbýr sig af kostgæfni. — Ég
vil vera inni i þvi, sem ég tek að mér, segir
hann. Það koma raunar góðir dagar, þegar
upp i hendurnar koma verkefni, sem maður
gjörþekkir. Og svo koma slæmu dagarnir,
þegar maður verður bara að treysta á tækn-
ina. Og einhvern veginn finnst mér ég aldrei
vera á réttum stað á réttum tima.
Snowdon vill helzt koma einhverjum boð-
skap til skila i myndum sinum. — Það er
mjög auðvelt að taka fallegar myndir og fá
lof fyrir, segir hann. En það er ekki mergur-
irtn málsins. Ég vil gjarna geta bent á ýmis-
legt, sem aflaga fer i þjóðfélaginu og vekja
fólk til umhugsunar um það. En ég mundi
aldrei gera slikar myndir utan mins eigin
lands. Það lýsir aðeins ruddaskap og hroka
leita að göllum i öðrum þjóðfélögum.Sem
skattborgari hef ég hins vegar fyllsta rétt til
þess að benda á gallana i minu eigin þjóð-
félagi.
Meðal verkefna af þessu tagi, sem hann
hefur tekið fyrir, eru myndaseriur um
grimmd gagnvart börnum, um geðveiki, um
ellina og fleira.
öðru hverju tekur Snowdon sér algjört fri
frá ljósmyndun til þess að sinna öðrum verk-
efnum. Siðasta verkefni hans var hönnun
hjólastóls fyrir vin sinn. — Mér finnst ég
verða að breyta til stöku sinnum, vinna að
einhverju gjöróliku. Það er nauðsynlegt að
hvila sig öðru hverju á svona erfiðu starfi, þó
svo maður hafi mikinn áhuga á þvi.
Hann veltir mikið fyrir sér þeirri siðferðis-
'.iegu ábyrgð, sem blaðamennskunni fylgir.
Hann fyrirlitur þá lygi og blekkingar, sem
henni eru svo oft samfara. Og honum er sér-
staklega illa við óábyrga gagnrýni. Hans
skoðun er, að fólki eigi ekki að leyfast að
gagnrýna eitt eða annað, án þess að færa vel
grundvallaðar ástæður fyrir þvi. Sjálfsgagn-
rýni hans er lika afar hörð.
— Það er alltaf eitthvað að hjá mér. Ef ég
tæki einhvern tima ljósmynd, sem ég yrði
ánægður með, þá mundi ég hætta. En.það er
alltaf eitthvað að, augnablikið, uppstillingin,
liturinn, alltaf eitthvað að. Fyrir mér er
ljósmýndin dauð, aður en ég sé hana. Eina
skiptið, sem ég get notið ljósmyndar, er áður
en ég tek hana. Þegar ég er buinn að smella
af, er ánægjan búin. Það er hægt að blekkja
aðra, en ekki sjálfan sig.
Undanfarin ár hefur Snowdon snúið áhuga
sinum töluvert að kvikmyndun fyrir sjón-
varp. Sú fyrsta, sem hann gerði, hét Don’t
Counl The Candles og var upphaflega gerð
fyrir ameriskt sjónvarp. Hún fjallaði um
ellina vakti athygli og jafnvel deilur, þegar
hún var sýnd hjá BBC. En myndin fékk St.
George verðlaunin á kvikmyndahátið i
Feneyjum og siðar einnig i Prag.
önnur kvikmynd hans hét Love Of A Kind
og f jallaði um einmanaleik og vináttu við dýr
i þvi sambandi. Og enn eina mynd hefur hann
gert, Born To Be Small, sem fjallar, eins og
nafnið bendir til, um fólk af takmarkaðri
stærð, eins og hann orðar það sjálfur. Og þó
Amerikanar virðist miklir aðdáendur Snow-
dons, hafa þeir enn ekki treystsér til að sýna
þessa mynd, telja hana of neikvæða. Þó
áskotnaðist lávarðinum verðlaun fyrir þessa
kvikmynd i Chicago, og allt i allt hefur hann
hlotið átta verðlaun fyrir myndir sinar.
Það er erfitt að segja ákveðið til um það,
hvers Snowdon nýtur mest i lifinu.
— Maður verður að lifa eftir sannfæringu
sinni, segir hann. Maður verður að gera það,
sem maður getur og hafa ánægju af þvi. Það
gerist margt skelfilegt i henni veröld, en
e.t.v. er hryggilegast af öllu, hve margir
starfa allt sitt lif að einhverju, sem þeir hafa
beinlinis andúð á. Þegar þeir hætta störfum i
ellinni, fá þeir gullúr, þeir eiga kannski
garðholu að dunda i, og ef þeir eiga einhverja
peninga, fara þeir i ferðalag með konunni
sinni, sem eru orðin of gömul til þess að
njóta.
— Ég nýt hvers andartaks, sem ég lifi. Ég
er oft kviðinn, en ég nýt alltaf þess, sem ég
geri, hvort sem það er eitthvert erfitt verk-
efni eða langdregin veizla. Það er nauð-
synlegt að hafa rétta afstöðu til lifsins.
— Ég er ekki hrifinn af löngum frium. Ég
vil gjarna eyða tiu daga sumarfrii með
börnunum, en endilega ekki liggjandi á
ströndinni . Ég kenni þeim á sjóskiðum, og
við stundum sjóskiði af kappi i tiu daga, og
svo sný ég aftur til vinnu minnar.
— Ég býst við, að ég sé hálfgerður ævin-
týramaður, og það er ekki hægt aö steypa
manneskjyna i annað mót en henni var
upphaflega ætlað. Færi ég að hegða mér öðru
visi en mér er eiginlegt, þá væri það óheiðar-
legt gagnvart öllu og öllum.
Og lokaorð hans um ljósmyndun: —
Ljósmyndir hafa ekkert gildi. Þær eiga
heima i dagblöðum og timaritum, og ef fólk
vill endiléga geyma þær, á það að festa þær
upp á vegg og ekkert að burðast með viröingu
gagnvart þeim. Það særir mig ekki hót að sjá
myndir minar i umbúðum utan um fisk.
í _
48. TBL. VIKAN 7