Vikan - 19.09.1974, Blaðsíða 25

Hryöjuverka
sveitir
í Víetnam
Þetta er þriðja greinin um bandarísku
leyniþjónustuna, sem höfð er eftir liðs-
foringja sem starfaði i 14 ár hjá CIA. Hér
er einkum sagt frá starfsemi CIA i Asiu.
áriö 1954 voru CIAflugmennirnir
Richard Fecteau og John Downey
teknir höndum og dæmdir til
tuttugu ára fangelsisvistar.
| Segja má, aö CAT hafi rekiö
flugfélagiö á Formósu, sem gekk
f undir nafninu China Air Lines.
Verkefni CIA uxu jafnt og þétt um
leiö og bandarisk afskipti I Suö-
ur-Asiu. 1 lok fimmta áratugsins
stofnaöi CIA þrjú flugfélög aö
auki: Air Asia, Air America og
Southern Air Transport.
bessi flugfélög færöu CIA
margar milljónir dollara, þvi aö
vélar þeirra voru ekki einungis
notaöar viö leynilegar aögeröir,
heldur einnig leigöar banda-
riskum feröaskrifstofum, varnar-
og utanrikisráöuneytinu og AID
(Agency for Internationa, Devel-
opment).
CIA heföi ekki getaö fram-
kvæmt allar leyniaögeröir
CIAmálaliöinn Allen Pope (til
hægri er mynd af honum, þegar
hann var ungur flugmaöur I flug-
hernum) lenti I indónesísku fang-
elsi 1958 eftir aö hann haföi varp-
aö sprengjum á stjórnarher
Sukarnos.
sinar, heföi leyniþjónustan ekki
ráöiö yfir eins öflugum flugflota
og raun ber vitni. Heföi flugflot-
ans ekki notiö viö, heföu aö-
geröirnar óhjákvæmilega dregizt
fram i dagsljósiö. Til dæmis um
þessar aögeröir má nefna hryöju-
verk á vegum CIA i Vietnam. Þau
voru hafin aö undirlagi William
Colbys áriö 1965, en hann fékk þá
hugmynd aö nota skæru-
hernaöaraöferö Noröur-VIet-
nama gegn þeim sjálfum.
CIA skipulagöi og kostaöi 45.000
manna skæruher I Vletnam og
kallaöi hann Civilian Irregular
Defense Guards (CIDG). Þaö var
úr þessum her sem CIAerindrek-
arnir völdu hryöjuverkasveit-
irnar, sem réöust á þorp, þar sem
taliö var, að Vietkongliðar hefö-
ust viö, myrtu þorpsbúa og .eyddu
þorpunum. Hryðjuvérkasveit-
irnar handtóku og tóku af lifi
grunsamlega menn og konur, en
framar öllu ööru sérhæföu þær sig
i aö pynda fanga Vietkongliöa til
sagna. CIAerindrekar stunduöu
árum saman þá iöju aö skipta
dollurum fyrir vietnamska mynt
á svörtum markaöi I Saigon og
veiktu þannig gjaldeyrisstööu
rikisins til muna.
Colby upplýsti áriö 1971, að
hryöjuverkasveitir hans heföu
komiö 20.587 grunuöum Vietkong-
liöum fyrir kattarnef á tveimur
og hálfu ári. Suðurvletnamska
stjórnin nefndi töluna 40.994.1 júli
1973 birtist eftirfarandi I N^w
York Times: „Engínn vina eöa
nágranna Colbys og jafnvel ekki
óvildarmenn hans gætú látiö sér
koma til hugar, aö Bill Colby
hefur komiö fyrir rafmagns-
þráöum á kynfærum fólks og
hleypt straumnum á meö eigin
hendi. „Ekki Bill Colby”, segir
fólk, „hann er þó menhtaöur I
Princetonháskóla.” Það var
Nixon forseti sem geröi Colby aö
yfirmanni CIA.
Eftir brottför bandarisks her-
liös frá Víetnam hefur CIA enn
vaxiö ásmegin þar, þvl aö nú
heldur Bandarikjastjór.n tangar-
haldi sinu á landinu nær þvl ein-
göngu meö aöstoö leyniþjónust-
unnar.
Til þessa hefur CIA ekki vejtzt
erfitt aö fá bandariska kaupmenn
til stuönings viö sig, en þaö gerir
CIA einkum meö þvi að útnefna
þá forstjóra og eftirlitsmenn
hliöarstofnana sinna. Sem dæmi
um slíkar hliöarstofnanir má
nefna Radio Free Europe og
Radio Liberty. Báöar stöövarnar
voru reistar af CIA sem áróöurs-
tæki gegn rlkjunum austan járn-
tjaldsins. CIA gréiddi 95% kostn-
aöarins viö byggingu stöðvanna
og erindrekar leyniþjónustunnar
höföu yfirumsjón meö dag-
skránni, sem aö langmestu leyti
er unnin af flóttamönnum og inn-
flytjendum aö austan.
Strax á miöjum sjötta áratug
aldarinnar komu upp raddir um
þaö I Langley, hvort ekki væri
hyggilegra fyrir CIA aö sllta
tengslin viö bæöi Radio Free
Europe og Radio Liberty, þvl aö
of margir vissu, aö CIA stóö aö
útsendingunum, og eftir þvl seœáA
gagnrýni evrópskra útvarps-
stööva óx, lá CIA betur viö höggi. Æ'Æ
En þaö var e^ki fyrr en I janúar W W
38. TBL. VIKAN 25