Vikan - 09.01.1975, Blaðsíða 26

Smásaga éftir Gillian Hndall.
Sögulokin
Hve miklar breytingar getur kvölin gert
á kunnuglegri og elskaðri ásjónu — svo
miklar, að hún verði nær óþekkjanleg,
jafnvel þeim, sem heitast unna henni?
„Hvaö gengur aö henni?”
spuröi Geoffrey, þar sem hann
stóö I forstofunni. Hann var
klæddur fötunum, sem hann var
jafnan i viö málflutning og hélt á
kvöldblaöinu samanvöföu i ann-
arri hendi. Hann var þreytulegur,
allt aö þvi örmagna. Yfirbragö’
hans allt var þess manns, sem
þráir þaö eitt aö hvila sig i stóln-
um sinum og lesa blaöiö sitt i ein-
rúmi.
Hann sagöi: ,,Ég skal lita upp
til hennar. A ég ekki aö gera
þaö?”
Mest allt siödegiö haföi hún
beöiö hans, rétt eins og hann
kæmi meö einhvern bata, en nú
kenndi hún i brjósti um hann. „Ó,
ekkert liggur á. Hvildu þig fyrst.
Hún svaf svolitiö eftir hádegiö.
Ég held hún sofni ekki nærri strax
aftur”.
Hann reyndi ekki aö leyna þvi,
aö honum létti. „Allt i lagi, elsk-
an. Segöu henni ég komi upp og
kyssi hana góöa nótt eftir ná-
kvæmlega tuttugu minútur .......
Ætli hún — ég á viö, vilt þú, aö ég
lesi fyrir hana þá?”
„Ég hugsa henni sé sama, þótt
þú gerir þaö ekki. Ég er búin aö
lesa fyrir hana af og til allan
seinnipartinn”.
„Fint er. Hvaö er annars aö
henni?”
„Ég — ég held þaö sé einhvers
konar kverkaskltur. Þaö sagöi
Smith, þegar hann skoöaöi hana i
morgun. Kverkaskitur”.
Smith heimilislæknir þeirra
sagöi alltaf eitthvaö á þá leiö —
kverkaskitur — kvefpest —
vaxtarverkir — umgangspest.
Ekkert, sem valdiö gat áhyggj-
um. Ekkert, sem benti til alvar-
legs sjúkdóms.
„Einmitt. Ég skil. Jæja, ég lít
til hennar rétt bráöum”.
Hann hraöaöi sér fram i stofuna
i tvilyftu húsinu þeirra og lokaöi á
eftir sér. Hún sneri viö upp, þang-
aö sem svefnherbergin voru, og
fór aftur inn til Janes. Stúlkan lá
1 bendu af púöum i myndskreyttu
rúminu og virtist ekki geta haldiö
þeim kyrrum viö bakiö. Skær og
gljáandi augun og roöinn i kinn-
unum fengu henni hressilegt ýfir-
bragö heilbrigös barns. Þó minnti
hún fremur á gleymt leikfang,
sökum þess hve ullartreflinum
var vafiö hiröuleysislega um háls
hennar.
Hún var hás og vansæl. „Mig
langaöi aö sjá pabba. En ég gat
ekki kallaö á þig”.
„Aumingja pabbi þinn er svo
þreytulegur. Liklega hefur hann
veriö I réttinum I allan dag. Hann
litur inn til þfn, þegar hann er bú-
inn aö hvlla sig... Viltu ekki fá aö
boröa, meöan þú blöur?”
Jane klemmdi saman þurrar
varirnar og hristi höfuöiö. Allt
látæöi hennar bar þess órækan
vott, aö hún gat ekki imyndaö sér
svengd þessa stundina. Sheilu
móöur hennar varö hugsaö til
kvöldanna, þegar hún hámaöi 1
sig samlokur meö hnetusmjöri
framan viö sjónvarpiö I eldhúsinu
og sat sig ekki úr færi aö ljúka viö
allar matarleifar. Sheila vissi
ekki, hvaö hún átti aö leggja til
næst.
Gegn betri vitund heyröi hún
sjálfa sig halda áfram i móöur-
legum tóni: „Viltu ekki mjólkur-
graut? Eöa mjólkurglas?”
Jane hristi höfuöiö enn ákveön-
ari en áöur og bylti sér I rúminu.
Nokkrir mixtúrudropar höföu
slest framan á rósóttan náttkjól-
inn hennar. Hún haföi haröneitaö
aö fara i bómullarnáttkjól og
ullarskyrtu, sagt sér yröi þá allt
of heitt, svo aö Sheila haföi kynt
eins og hægt var og kenndi
þyngsla 1 höföinu.
Sheila vissi ofurvel, aö
heimskulegt er aö spyrja lasiö
fólk spurninga því aö þeir kunna
þvi betur aö hlusta. Hún reyndi
þvi aö vera hress I máli og
sagöi: „Heyröu, elskan! Faröu
nú fram úr, skrepptu á klóiö og
þvoöu þér I framan og um hendur.
Þaö örvar lystina. Ég skal búa
um þig og taka til á meöan. Þá fer
betur um þig á eftir.
Jane reis upp úr þvældum
rúmfötunum meö semingi og
gekk fram I baöherbergiö, sem
var inn af herberginu hennar. A
þeim var eins veggfóöur. Húsiö
haföi veriö gert upp, áöur en þau
keyptu þaö — innréttuö tvö baö-
herbergi og sturtuklefi, og her-
bergiö meö minna baöinu inn af
hentaöi greinilega Jane betur.
Sheila var ekki alls kostar sátt viö
þaö. Yrði Jane ekki of einræn — of
hlédræg og ófær um aö „nálgast
aðra” eins og sagt er vera svo
mikilvægt ungu fólki núna? Og
kynni þessi iburður ekki aö valda
þvi, aö hún fengi illan bifur á
eignum foreldra sinna og yröi
uppreisnargjör n? En þau gátu
tæpast hrint frá sér viktoriönsk-
um lifnaöarháttum sinum, hitaö
sér pylsur á gamalli eldunarplötu
og látiö Jane nægja hrisgrjóna-
velling á dagheimili — svoleiöis
nokkuö gengur ekki og er hreint
ekki eftirsóknarvert. Þó gat
Sheila ekki aö sér gert aö hugsa,
aö kannski væri hún einfaldlega
aö réttlæta letilif sitt fyrir sjálfri
sér meö þvi aö . . .
Aö minnsta kosti vildi Geoffrey
engu breyta, þegar hún hóf máls
á þessu viö hann. Hann vildi ekki
heyra neitt annaö en Jane fengi
þetta herbergi, sem greinilega
hentaöi henni best, annaö væri
hreinn fiflaháttur. Þvi aö velta
vöngum yfir sliku . . .
„En Geoffrey, ef hún ætti syst-
kin væri ekki endilega sjálfsagt,
aö hún heföi sérherbergi . . .”
„Kannski ekki. En úr þvi aö
hún á engin systkin, kemur þaö
ekki málinu viö”.
En Geoffrey kæröi sig heldur
ekki um annaö barn eins og hún.
Einbirnisáhyggjurnar voru henn-
ar einar.
Þegar Jane kom aftur, haföi
móöir hennar búiö þægilega um
hana. Hún sýndist fegin aö skriöa
upp i aftur. Sheila sá, aö hún
skalf, þó aö heitt væri i herberg-
inu. „Best aö mæla þig aftur,
bara til aö vita, hvort þér er ekki
ab skána”.
Meban Jane lá meö hitamælinn
undir tungunni, varö Sheilu hugs-
aö til morgundagsins og dagsins
þar á eftir. „Ég vona, aö þú
veröir- betri á morgun. Ég þarf
endilega aö komast á nefndar-
fundinn siödegjs. Kannski ég
hringi til ömmu þinnar og spyrji
hana, hvort hún geti veriö hjá þér
á meöan”.
Sheilu til furöu sé hún augu
Jane fyllast tárum, sem runnu
svo niður kinnar hennar. Yfirleitt
var hún mjög hrifin af ömmu
sinni, Hún setti upp skeifu, og
hitamælirinn féll ofan á sængina.
„Ekki ömmu,” sagöi hún og var
farin aö skæla. „Ekki fara neitt,
mamma!”
„Svona nú, væna min”. Sheila
greip mælinn I flýti og ætlaöi aö
stinga honum aftur upp i stúlk-
una, þegar henni varö eins og
ósjálfrátt litiö á stigakvarðann. 41
stig. Hún haföi ekki veriö meö
nema rúm 39 stig, þegar Smith
mældi hana. En’lfkamshitinn er
venjulega nokkuö hærri á kvöld-
in, er þaö ekki? Hún hristi mælinn
niöur eins og hún ætlaði aö hrekja
brott niöurstöður hans og setti
hann svo i hulstriö.
„Viö skulum sjá til”, sagöi hún
kviðin. „ömmu þætti leiðinlegt aö
vita, aö þú vilt ekki hafa hana hjá
þér — þú veist, hvaö henni þykir
gaman aö sjá þig. En ég fer ekki á
fundinn, nema þú veröir oröin
betri. Ég býst við, aö þú veröir
betri á morgun”. Hún tók vasa-
klút og snýtti Jane og batt trefil-
inn þéttar um háls hennar. „Viltu
ekki, aö ég lesi svolltinn kafla úr
Trixie fyrir þig, þangab til pabbi
þinn kemur?”
Hún bauðst til aö lesa fyrir
hana sjálfkrafa eins og þaö væri
flestra meina bót. Jane þótti
óendanlega gaman aö láta lesa
fyrir sig. Saman höföu þær notiö
bóka. sern voru of flóknar og full-
oröinslegar, til þess Jane gæti
lesiö þær sjálf. Sheila haföi eign-
ast Trixie, þegar hún var barn, og
henni þótti notalegt aö sjá Jane
hrffast af bókinni á sama hátt og
hún haföi gert. Samt komst hún
ekki hjá aö koma auga á þaö nú,
aö undir niöri i bókinni örlaöi á
hræsni i ætt viö fúkkalyktina af
gömlum blööum hennar. Þvi
haföi hún enga athygli veitt, þeg-
ar hún var barn.
Trixie var lltil stúlka, aölaö-
andi, en svolitiö baldin, dóttir
ekkils, sem var sveitaprestur.
Mestur hluti bókarinnar greindi
frá heimsókn Trixie til frænkna
sinna I London. Meö þeim fór hún
á Sohoþasarinn, valdi sér
japanska brúöu (andlit hennar
skolaöist af i þvotti), varö sér úti
um sundföt og veifaði þeim
framan i vegfarendur (fyrir það
var henni refsaö meö vatni og
brauði), eggjaöi jafnaldra frænd-
ur sina tii aö bjóöa sér I ökuferð i
leyfisleysi . . . Sheila haföi engum
þessara atburöa gleymt, þótt
tuttugu ár væru liöin síöan hún las
um Trixie, og henni þótti gaman
aö rifja þá upp. En ööru haföi hún
gleymt og þótti ekki eins gaman
að rifja það upp, þaö voru inn-
skotskaflar höfundar siöferöis-
og endurgjaldshugmyndir hans.
Einkum þótti henni óviöfeldið,
hvernig Trixie var hýdd fyrir aö
fela sig i skrifstofu frænda slns,
henni þótti næstum gæta losta i
frásögninni. Hana langaöi hálf-
vegis aö hætta lestrinum, en Jane
vildi ekki fyrir nokkurn mun leyfa
henni þaö.
Sennilega geröi þetta ekkert til,
hugsaöi hún. Jane haföi ákveöna
skoöun á þvi, sem hún kallaöi
„viktorianskan tiöaranda”. Hug-
takiö var barninu tamt úr bókum
og einnig fyrir þá sök, aö
Geoffrey átti dýrmætt safn
nitjándu aldar listmuna og skart-
gripa. Hann haföi fariö aö safna
þeim fyrir löngu, enn ungur maö-
ur, áöur en viktorianskur still
komst aftur i tlsku. Mestan hluta
safnsins — aö undanskildum fáein-
um stórum munum og skartgrip-
um, sem Sheila notaöi — geymdi
hann i sérsmiöuöum skáp bak viö
fataskápinn I klæöaherberginu,
og stundum fékk Jane aö skoöa
þaö.
Sheila kinkaöi kolli og hagræddi
sér tilaöhlusta. En hún skalf svo-
litiö enn, og eftir nokkrar máls-
greinar, hvislaöi hún fram i lest-
urinn: „Mamma”?
„Já, hvaö er þaö? Þaö heyrist
næstum ekki i þér”?
„Ég held mig langi ekki aö
hlusta núna. Mér er illt I höfö-
inu”.
„Ó, fyrirgeföu, elskan! Ég
heföi átt aö geta sagt mér þaö
sjálf”. Hún lagöi bókina frá sér og
26 VIKAN 2.TBL.