Vikan - 08.07.1976, Side 19

TJEKNI
wzáVITTrM
MLLM
SVARTA GATIÐ
DULARFULLA
ÓSÝNILEGT GAT í GEIMNUM
GÆTI ORÐIÐ OKKAR
HEIMSENDIR!
Sólin springur eftir
á að giska 5—10
milljarða ára.
Þangað til ættum við
að geta spjarað okkur.
Ja, nema við rekumst
svart gat í heimnum.
Geimfarar urðu til þess að uppgötva nýtt fyrirbæri í geimnum — svört göt. Ef
jörðin rækist á slfkt svart gat, mundi hún á einu sekúndubroti þrýstast saman í
kúlu u.þ.b. millimetra að ummáli. Svört göt eru leyfar af stórum sólum.
Þyngdarafl sólanna hefur verið svo feiknarlegt, að sólirnar hafa þrýst inn í sjálfar
sig, þangað til stærð þeirra varð sama og 0. Sólirnar svífa nú í geimnum sem
ósýnileg göt með gífurlegu þyngdarafli.
ATÓMAGNIR MEÐ
EÐLILEGU MILLIBILI
ATÓMAGNIR i
SVÖRTU GATI.
TAKMÖRK
HINS
ÓSÝNILEGA.
SÓLIN 4 KM
JÖRÐIN 4MM
Talið er, að svart gat samanstandi af efni, sem er
100% samanþjappað. Fyrirbrigðið verður ósýnilegt,
þegar samanþjöppunin hefur náð vissu marki.
•SVA'R'f GAT
Upp komst um tilvist svörtu gatanna vegna áhrifa
þeirra á venjulegar stjörnur, en þau geta haft þau
áhrif, að stjörnur verða tvöfalt stærri f grennd viö
þau.
Svart gat hetur stærðina 0, en feiknarlegt
þyngdarafl. Ekkert kemst þaðan út, ekki einu sinni
Ijósið. Ef við hugsum okkur mann reyna að lýsa með
vasaljósi út úr svörtu gati, mundi geislinn bogna og
snúa afturl
Það þýðir ekkert annað en eyðileggingu að lenda í
svörtu gati. Með gífurlegu þyngdarafli sfnu gleypir
svart gat ,,meö húð og hári” þaö, sem verður á vegi
þess.
Ennþá veit enginn með vissu, hvað svart gat er f
raun og veru. Sumir vísindamenn vilja líkja svörtu
gati við einskonar göng, þar sem allar okkar
kenningar um tíma og rúm missa gildi sitt.
Ekki er óhugsandi, að geimfarar framtíðarinnar muni
leita uppi svört göt f stað þess að forðast þau. Það er
nefnilega ekki með öllu óhugsandi, að gegnum þau
mætti stytta sér leið til endimarka alheimsinsl