Vikan - 08.07.1976, Side 31

IJ?
minna giftist seinna stúlkunni, sem þarna
fæddist.
— Nú gerist svona nokkuð ekki lengur, nú
þarf ekki nema stíga upp í bílinn og aka í
vitjanir, og núna eru brýr á öllum ám.
— 1 annað sinn var það nítjánda júlí, eða
öllu heldur sautjánda, að áin, sem rennur
eftir dalnum endilöngum, fór að vaxa. Þetta
var nú dálítið óvanalegt, því að um hásumar
var ekki algengt, að lækir og ár tækju upp á
því að vaxa svona, en áin héit áfram að vaxa
og varð mórauð og ljót. Það þótti augljóst, að
þetta væri vegna leysinga í fjallinu. Þannig
óx í tvo daga. Ég vissi af konu einni hinum
megin við ána og handan fjallsins, sem kynni
að þurfa mín með. Þann nítjánda er áin
komin upp á tún hjá okkur, farin að flóa
kring um fjárhúsin á bænum á móti og komin
upp undir gafl á húsinu.
— Þá sjáum við, að maður kemur ríóandi
heim túnið hinum megin með tvo til reiðar og
þóttist ég nú vita, hvað til stóð. Hann kom
heim að bænum, sem heitir Bakki, og sá ég
þá, að bóndinn þar gekk niður að ánni og
maðurinn með honum. Bóndinn kallar, hvort
ég treysti mér til að sundríða yfir. Ég treysti
mér ekki til þess, því að mér fannst áin vera
ófær hverjum hesti. Þá kallar bóndi:
„Treystirðu þér til að koma í bát ef ég sæki
þig?“ „Ef þú kemst á báti yfir, þá er mér ekki
meira að fara með þér til baka,“ kallaði ég á
móti.
— Hann átti svolitla skektu sem hann setti
fram og reri af stað. Straumurinn þreif
skelina og bar hana langar leiðir niður eftir
ánni, en yfir komst hann heilu og höldnu,
þótt ekki gæti hann róið nema á það borðið,
sem niður eftir ánni sneri, því að straumur-
inn var svo stríður.
— Ekki var allt unnið með þvi. Nú var
komið að mér að komast yfir aðra á, sem enn
skildi mig frá bóndanum og báti hans. Faðir
minn fékk lánaðan hest á næsta bæ, svo að
við hefðum tvo, þvi að hann ætlaði að fylgja
mér yfir ána. Var okkur nú ekkert að van-
búnaði að leggja í ána. Hún var miklu verri
en hin að því leytinu til að hún var stakstein-
ótt. Afskaplega staksteinótt. Pabbi varð fyrri
til að ríða í ána með töskuna mína, en ég gáði
nú ekkert að honum, því að ég átti nóg með
sjálfa mig. Brúnka mín þurfti mikið að kanna
ána, steig varlega útí, lyktaði af vatninu,
horfði yfir og var svo áhyggjufull á svipinn,
blessunin, að ég veit ég hefði snúið við, hefði
hún ekki lagt I ána. Hún setti í flauminn
þrátt fyrir allt, og ég hélt helst hún ætlaði
beint upp ána. Eg sat í söðli og sleppti
taumnum, þegar Brúnka fór útí, hélt með
annarri hendi í sveifina, en hinni ríghélt ég í
faxið og hugsaði með mér, að ekki skyldi
Helga nú fara frá Brúnku, þótt skylli yfir, en
ekki varð það. Það flaut að vísu yfir hnén á
mér, því að Brúnka skellti sér á sund. Yfir
komst ég svo klakklaust og pabbi líka. Við
riðum nú ofaneftir þangað sem báturinn var
við hina ána. Mér var kastað út í bátinn og
söðlinum á eftir ásamt töskunni, og svo var
ýtt frá landi. Enn endurtók sama sagan sig,
bátinn rak niður alla á. Við komumst þó yfir
og fórum þar á bak hrossunum, sem biðu, og
riðum af stað. Það er ekki ofsögum sagt, að
hver einasta spræna á leiðinni var eins og
heljar fljót. Allt gekk þó slysalaust og við
komumst á bæinn, þar sem konan lá í hríðun-
um. Hún var jafnaldra mín og átti þarna litla
stúlku. Þetta var fótafæðing, en með guðs
hjálp gekk hún vel, og mikið var allt dásam-
legt, þegar allt starf var búið og ég búin að
gera öllum til góða. Svona gátu nú svaðilfar-
irnar verið.
— Þú sagðist hafa hætt eftir fimm ára
starf. Hvað kom til?
— Eg ætlaði mér alltaf að gera þetta að
æfistarfi, en svo gifti ég mig og veiktist síðan
af tæringu, og þar með var draumurinn bú-
inn. Ég gat að sjálfsögðu ekki stundað
sængurkonur, sjúk af berklum, enda þurfti
ég að fara suður á Vífilsstaði til lækninga.
Eftir átta mánuði var ég orðin svo hress, að
ég gat farið heim aftur. »
— Nú liða þrjú ár. Þá fékk ég svo mikla
kirtlabólgu, að læknirinn taldi alveg
sjálfsagt, að ég færi suður að Vífilsstöðum og
væri þar um veturinn. Ég fór þó ekkj þangað,
heldur á hressingarhæli fyrir berklaveika,
sem var í Kópavogi. Þar fékk ég brjósthimnu-
bólgu og nýrnaveiki og lá í því í sex mánuði.
En mér batnaði, og eftir ár að heiman mátti
ég fara heim aftur. Ljósmóðurstörfum hef ég
þó ekki treyst mér til að sinna utan fimm
sinnum, er til mín hefur verið leitað í neyð.
Ég vona bara að ég fái að stunda starf mitt
hinum megin, fyrst mér lánaðist ekki að
stunda það í þessu lífi eins og ég hafði vonað.
En viltu nú ekki kaffi?
Eg þáði kaffið og kvaddi skömmu síðar. Á
meðan ég drakk spjölluðum við Helga um
alla heima og geima eins og gengur, og Helga
lýsti yfir óánægju sinni með landhelgissamn-
ingana, sem vissulega voru almennast um-
ræðuefni í byrjun júní. Hún sagði mér, að sér
hefði þótt það einna verst í stríðinu, hversu
almenn ósannindi hefðu verið, einkum breta.
Það hefur nefnilega orðið reynd Helgu á
áttatíu ára lífsferli sfnum, að sannleikurinn .
er alltaf sagna bestur, og að óheilindi. lygi og
rógur um náungann er verst allra s.vnda, og
eftir þessu reynir liún að lifa. Fólki kann að
finnast lítið til þess koma, sem áttræð kona
norðan af Ströndum telur vera þess verstan
og algengastan löst og ádrepan þvi býsna
léttvæg en þeir hinir sömu ættu að leggja við*
hlustir, þar sem menn mæla, og ekki síst á
eigin orð. Þá ættu þdir að heyra, að gamla
konan fer ekki með fleipur eitt.
Þegar ég hafði kvatt Helgu og var á leið
fram ganginn sá ég, að gamla fólkið var á
leiðinni í mat. Mér leið hálf illa innan um
þetta gamla fólk. Það var ekki laust við. að ég
skammaðist mín fyrir sjálfan mig og okkur
hin, því að það er sannarlega skammarlegt.
að það eina, sem við gerum fyrir þetta gamla
fólk, sem við eigurn allt að þakka, skuli vera
að hola því niður á stofnunum. þegar við
erum hætt að geta notað starfskrafta þess.
Það hefur gert okkur að því, sem við erum,
og það á að launum skilið allt það besta. sem
þess eigið sköpunarverk getur af hendi látið.
Það er tími til kominn að bæta urn betur.
Tjör.
28. TBL. VIKAN 31