Vikan - 28.05.1987, Síða 10

SMITADI ÉG BARN
Um allan heim eru ungar mæður sem lifa
í stöðugum ótta um hvort þær hafi smitað
börn sín af eyðniveirunni. Marlene, skosk
tuttugu og þriggja ára móðir, er ein af þeim.
Þau mæðginin líta vel út. Ross litli er árs-
gamall, rauðhærður og þybbinn strákgutti,
fullur af lífi og orku. Það er alveg ótrúlegt
að þessi mæðgin séu haldin hinum illþyrmi-
lega nútímasjúkdómi, eyðni. „Það er ein-
göngu vegna þess hve hann dafnar vel sem
ég held mér gangandi," segir Marlene, móðir
drengsins. ,,Eg veit ekki hvað ég myndi gera
ef..segir hún og lítur í átt til móður sinnar,
sem er hjá henni, og þær stara báðar á gólfið.
Allir vita hvað þetta ,,ef‘ þýðir.
Hvorki Marlene né Ross litli hafa í raun
eyðnisjúkdóminn - ekki ennþá. Þau eru sem
sagt ekki í bráðri hættu nú en enginn veit
hvenær veiran fer af stað og étur upp líkama
þeirra. Hver dagur er því martröð hjá þessari
ungu, skosku móður. Það sem verra er er að
hún er ekki ein um slíka martröð. í Edinborg
einni eru tuttugu og átta mæður sem lifa í
slíkum hryllingi og þar af hafa tuttugu og
tvær þegar borið veiruna í börn sín.
Hafði aldrei heyrt
uttt þennan sjúkdóm
„Auðvitað nagar samviskan mig,“ segir
Marlene. „Á hverjum degi spyr ég sjálfa mig
að því, þegar ég lit á barnið, hvað ég hafi
eiginlega gert. Eg vildi gefa allt til að geta
breytt því sem komið er. Ég bara vissi þetta
ekki, hafði ekki hugmynd um þetta.“
Vissulega getur hún engu breytt nú. Mar-
lene var heróínisti í sex ár og reyndar var
ekki á þeim tíma vitað um samhengið milli
eiturlyfjaneyslu og eyðni. Það var ekki fyrr
en hún hafði gengið með barnið í sex mánuði
sem upp komst um eyðniveiruna. Það má
segja að sá dagur hafi komið inn í líf Marlene
eins og slæm martröð, sem hún því miður
vaknaði ekki af. Þetta var staðreynd en ekki
draumur.
„Svo sérkennilega vildi til að daginn áður
en ég fór í læknisskoðun var mikil grein í
kvöldblaðinu um eyðni. Það var í fyrsta skipti
sem ég heyrði þetta orð, „eyðni“. Blóðprufan
í mæðraskoðuninni hafði sýnt að eitthvað var
að en ég hafði engar áhyggjur af því vegna
þess hversu vel mér hafði liðið á meðgöngu-
tímanum. Þegar ég og maðurinn minn vorum
á leið til læknisins daginn eftir sagði ég við
hann eitthvað á þá leið að hann skyldi ekki
hafa neinar áhyggjur. „Þetta er ekkert til að
hafa áhyggjur af,“ sagði ég, „sennilega er það
bara eyðni." Svo hlógum við því þetta átti
auðvitað að vera brandari.
Aðeins nokkrum mínútum síðar var brand-
arinn orðinn alvara. Úrskurðurinn úr blóð-
rannsókn Marlene var svo hræðilegur að
heimilislæknirinn, sem hafði litið eftir henni
frá því hún var barn, gat ekki sagt henni frá
honum. Hann bað annan lækni að gera það
fyrir sig. „Ég bara brast í grát, gat ekkert
hugsað, ekki einu sinni um sjúkdóminn," seg-
ir hún.
Móðir og dóttir sættust
Það höfðu aldrei verið neinir kærleikar með
Marlene og móður hennar og eiturlyfjaneysla
Marlene hafði ekki bætt þar úr skák. Engu
að síður leitaði hún nú á náðir móður sinnar.
,,Ég fékk þvílíkt taugaáfall að ég gat ekki einu
sinni hugleitt eitt eða neitt," segir móðir henn-
ar. „En ef dóttir manns leitar til manns er
sama hvaða vandamál er við að glíma, maður
snýr ekki baki við henni. Læknirinn skýrði
það út fyrir okkur að þó veiran væri fyrir
hendi væri það ekki það sama og að vera
með sjúkdóminn. Á meðan við pössuðum að
komast ekki í snertingu við blóð úr Marlene
væri engin hætta á ferðum.“
10 VIKAN 22. TBL