Vikan - 28.05.1987, Qupperneq 60
hún til Hawaii þar sem hún dvaldi um tveggja
mánaða skeið, síðan var haldið til Hong
Kong. „Það var svolítið skrýtið i Hong Kong.
Ég furðaði mig á því að það voru rimlar fyr-
ir gluggunum, ekki til að halda öpunum úti
eins og í Indlandi heldur til að halda fólkinu
úti,“ segir Anna og hlær. Anna ferðaðist um
Indland og kom loks til hinnar helgu borgar
hindúa og búddatrúarmanna, Benares. „Dag-
legt líf fólksins í Benares hefur ekki breyst
neitt í þúsund ár. Ennþá er eldað á opnum
eldstæðum á gólfunum, jafnvel á heimilum
ríka fólksins. Eldunaráhöldin eru þrifin með
leir og ösku. Maturinn er mikið kryddaður
en uppistaðan í hann er alltaf sú sama, hrís-
grjón, ávextir og hvítar, þunnar flatkökur,
búnar til úr hveiti. Þegar maður kaupir sér
jógúrt eða aðra drykki fær maður þá í þunn-
um leirbollum sem maður hendir þar sem
maður er staddur þegar maður hefur drukkið
nægju sína. Þar samsamast bollarnir jörðinni
á nýjan leik. Það er ekki sama sóunin og hér
á Vesturlöndum. Þeir nota jarðefni og skila
þeim til baka til jarðarinnar. Klósettin voru
hola niður í jörðina, vanalega staðsett við
hliðina á eldhúsinu því þangað lágu vatnspíp-
urnar. Klósettpappír var ekki notaður, þeir
nota vatnsslöngu og vinstri höndina til að
þrífa sig. Þess vegna nota þeir eingöngu fing-
ur hægri handar þegar þeir borða. Þeim finnst
það mesta ókurteisi sem þeir verða vitni að
þegar fólk notar vinstri höndinni við að borða.
Það er því ofsalega fyndið að fara á veitinga-
hús og sjá ferðamenn, sem ætla að samsama
sig siðum innfæddra, sitja og borða með
vinstri hendinni. Þá hlæja Indverjarnir og
segja: Ha, ha, bjánar sem sitja hér og borða
með vinstri hendinni. Ég bjó hjá hástéttar-
fólki, stéttaskipting i Indlandi er mjög skýr.
Æðstir eru brahmana, það er prestastéttin,
næstæðstir eru ksjatrya, því næst eru vaisya
og loks paia, þeir óhreinu. Þeir mega ekki
hafa nein mök við annað fólk.
Þarna býr lika trúhópurinn gangees. Ég var
mjög undrandi að sjá þá. Þeir ganga um með
hrísvönd sem þeir sópa göturnar á undan sér
með til þess að bjarga skordýrunum frá því
að þeir stígi á þau og drepi þau. Trúin bann-
ar þeim að drepa nokkurt lifandi kvikindi.
Éins og ég sagði áðan tilheyrði fólkið, sem
ég bjó hjá, efstu stétt. Það átti bæði ísskáp
og straujárn, að vísu var straujárnið það frum-
stæðasta sem ég hef á ævi minni séð. Það var
hitað með heitum kolum. Heimilislífið var i
föstum skorðum, bjöllu var hringt þrisvar á
dag til að tilkynna máltíðir. Þau voru mjög
trúuð og í garðinum hjá þeim var litið líkn-
eski af guðinum Sjiva og altari. En það sem
kom mér kannski mest á óvart var að gamla
konan í húsinu átti lítil guðalíkneski. Einu
sinni, þegar ég fór upp á loft að finna hana,
kom ég að henni þar sem hún var að baða
þau áður en hún fór með þau út að altarinu.
Ég komst líka að því að á veturna klæddi hún
líkneskin í litrik föt svo þeim yrði ekki kalt en
á sumrin hafði hún þau nakin.
Benaris stendur á öðrum bakka Ganges.
Ganges á upptök sín í Himalyafjöllum, þar
trúir fólk að guðirnir búi. Æðstir eru Sjiva,
Braham og Ram. Þar sem Benaris stendur
rennur Ganges í norður í hálfhring og borgin
er byggð í hálfhringnum. Það er táknrænt því
guðinn Sjiva ber þennan hálfhring á enninu.
Benaris er borg þrepa og hofa. Alls staðar
meðfram ánni er búið að leggja þrep niður
að vatnsborðinu. Þrepin og hofin eru alla
daga þétt setin af pílagrímum sem koma alls
staðar af Indlandi, bæði til að deyja og eins
til að heimsækja hina helgu borg. Þarna sér
maður þúsundir af gömlu fólki sem er komið
til Benares til að baða sig í Ganges og deyja.
Þetta gamla fólk er hamingjusamt því það
trúir því að það boði lausn frá öllum jarðnesk-
um vandamálum og frelsun sálarinnar að
deyja í Benares. Líkin eru brennd alls staðar
meðfram Ganges og öskunni stráð yfir ána.
Það er verið að brenna lík allan sólarhring-
inn. Stundum furðaði ég mig á því hvaðan í
ósköpunum þeir fengju allan viðinn sem þeir
nota í bálkestina. Ef maður fór á markaðinn
Anna er hláturmild og á auðvelt með að
segja skemmtilega frá. I Asíu dvaldi hún í
þrjú ár. Upphaf ferðalagsins austur má rekja
til Baltimore í Marylandfylki. Þar bjó Anna
í tvö og hálft ár, lagði stund á skartgripasmíði
í kvöldskóla en gerði „collagemyndir“ á dag-
inn og hélt loks sýningu á verkum sínum.
Sýningin vakti mikla athygli og hún fékk styrk
að launum. Þessi styrkur var mjög hár og
gerði henni kleift að fara til Asíu. „Ég gat
valið um að kaupa mér hús eða fara út i heim.
Ég keypti flugmiða í kringum hnöttinn.
Styrknum fylgdu engar kvaðir, ég mátti gera
við hann það sem ég vildi.“
Ferðalagið hófst í Los Angeles, þaðan flaug
Hraður dans.
60 VIKAN 22. TBL