Vikan - 16.12.1943, Blaðsíða 10

10
JÓLABLAÐ VIKUNNAR 1943
--------— Það var svo sem sjálfsagt, að
Bergur héldi kyrru fyrir daginn eftir; nóg
var að sjá af nýju og um margt að skrafa.
Síðara hluta dags kom hann inn í eldhús
til frænku sinnar og virtist búa yfir ein-
hverju mjög alvarlegu máli.
„Heyrðu, frænka; eru ekki bláber hér
í lágunum út með hlíðinni?"
„Jú. Þú ætlar þó ekki til berja?“
„Ég er að hugsa um það, en þá þurfið
þið að lána mér hentugt ílát — og kven-
mannsföt."
„Kvenmannsföt! Ertu að ganga af göfl-
unum, drengur?“
„Nei, mér er hjartans alvara. Ég þarf
að vera í kvenmannsfötum af vissum
ástæðum. Þér að segja, er ég að hugsa um
að hitta hann, þenna ameríska með val-
brána. Eftir öllum líkum að dæma er það
náungi, sem ég þarf nauðsynlega að standa
skil á gömlu kjaftshöggi og ef til vill ein-
hverju fleira, og um leið gæti ég þá gert
upp við hann fyrir systurnar.“
Steinunn skellti á bæði lær.
„Nú er alveg að slá út í fyrir þér, Berg-
ur! Gáðu að, hvað þú ert að segja. Þetta
getur verið hættulegt, að fara að fást við
ófyrirleitinn hermann."
En Bergur var nú ekki alveg á því að
iáta telja sér hughvarf, og hvort sem um
það var rætt lengur eða skemur, þá fékk
hann að lokum allan fatnað og snyrtivörur
mæðgnanna til umráða. Svo var tekið til
verka, að skapa úr honum sæmilegan kven-
mann eða að minnsta kosti nokkurn veginn
boðlegan hverju viðvaninga leiksviði. Bezt
gekk með andlitið, því að það var ung-
lingslegt og fremur frítt, — brúnn litur
x augnabrúnir, blómlegur roði í kinnar og
á varir, bleikt duft á enni, nef og vanga,
— mæðgurnar veltust um af hlátri. Það
varð öllu örðugra, þegar neðar dró, en með
því að þrautreyna hverja spjörina á fætur
annarri, urðu þeir erfiðleikar leiddir til
viðunanlegra lykta. Rauðdropótt treyja
og röndótt prjónapeysa af Helgu, dökkt
pils af Ólöfu — með vænni færilýkkju þó
— og svuntubleðill stóðust verstu gagn-
rýnina, og loks fullkomnuðust kynskipti
Bergs við marglitaðan vefjarhött, brúna
baðmullarsokka og gúmbotnaða skó af
húsfreyjunni. Svart, hrokkið ullartog var
að lokum látið gægjast niður undan vefj-
arhettinum á gagnaugum og bak við eyr-
un. — Mæðgurnar hlógu sig alveg mátt-
lausar, en Bergur var furðanlega alvar-
legur.
„Þetta verður ekki svo galið,“ sagði
hann og sneri sér fyrir speglinum eins og
vandfýsin hispursdrós, „og fjandann ætli
þessir Ameríkumenn hafi nokkurt vit á
því, hvernig íslenzkt kvenfólk býr sig á
berjamó, — ég held nú síður. — En nú
verðið þið að hafa gát á því, hvort náung-
inn fer á þessa vanalegu göngu sína, því
að ekki vil ég fara erindisleysu langt út í
móa.“
Um miðaftansleytið gerðu systurnar
viðvart, að þá sæist gráklæddur maður á
íerð út með hlíðinni, og stundu síðar gekk
skörulegur kvenmaður með bláa fötu í
hendi í sömu átt. Á hlaðinu í Holti stóðu
mæðgurnar og horfðu á eftir henni; syst-
urnar skríktu öðru hvoru, en húsfreyjan
hristi höfuðið og dæsti:
„En það uppátæki í stráknum.“
Þetta kvöld var veður kyrrt, skýjað og
drungalegt í lofti, en þurrt og nokkurt
veðurhljóð í f jarska. Við herbúðirnar voru
fáir á ferli úti við, nema tveir eða þrír
menn, sem voru að ræsta upp klunnalega
herbifreið, og svo varðmaðurinn, sem
ýmist vappaði fram og aftur í girðingar-
hliði því, sem að vegamótunum sneri, eða
settist snöggvast í sæti sitt í varðskýlinu.
I rökkurbyrjun varð varðmanninum lit-
ið til fjalls og sá hann þá karlmann og
kvenmann, sem komu gangandi yfir mýr-
arsundið fyrir ofan hæðina. Þau fóru sér
hægt og gætilega og leiddust. Svo var að
sjá, að karlmaðurinn, sem var í hermanna-
búningi, væri valtur á fótunum, því að
hann skjögraði eins og drukkinn væri, en
kvenmaðurinn virtist vera hvatleg og fót-
viss í bezta lagi. En þegar þessi einkenni-
legu hjónaleysi stefndu beint á hliðið og
námu staðar frammi fyrir varðmanninum,
setti hann sig í stellingar og stóð eins og
þvara með byssuna á ská yfir brjóstið.
Hann þekkti, að þar var kominn einn af
félögum hans, en ærið fölur og sútarlegur
á svip; stúlkan stóð fast upp við hann og
hélt hægra handlegg hans rígföstum með
vinstri hendi sinni, en í hægri hendi vings-
aði hún skammbyssu og hélt um hlaupið..
„Gott kvöld,“ mælti stúlkan á ensku, „ég
þarf að fá að tala við kapteininn.“
Varðmaðurinn blés í blístru; annar her-
maður kom á vettvang og sótti kaptein-
inn, sem kom að vörmu spori, hár og bein-
vaxinn miðaldra maður; hann staðnæmd-
ist fyrir framan hjónaleysin og starði á
þau þegjandi. Stúlkan gerði hæversklega
knébeygju, en hann bar höndina upp að
gagnauganu.
„Gott kvöld,“ mælti stúlkan; „ég var að
tína ber hérna úti í hlíðinni, en þá kom
þessi náungi aðvífandi og lét mig engan
frið hafa, þó að ég bæði hann með góðu að
fara. En þegar hann fór að verða nærgöng-
ull, sá ég engin önnur ráð en að gefa hon-
um ráðningu og þorði ekki annað en taka
af honum skammbyssuna. Mér þótti líka
vissara að fylgja honum heim til sín, úr
því sem komið var. Hérna er skammbyss-
an hans, gerið þér svo vel, og þarna stend-
ur höfðinginn sjálfur í allri sinni tign, —
eins beysinn hermaður og hann er.“
Þetta mælti stúlkan á bjagaðri, en þó
skiljanlegri ensku, og rödd hennar var
mjúk, blátt áfram og feimnislaus. Kap-
teinninn stóð teinréttur og lét sér í engu
bregða.
„Hver eruð þér?“ spurði hann.
„Ég er frænka húsfreyjunnar í Holti,“
svaraði hún og benti heim að bænum. Svo
hneigði hún sig hæversklega, bauð góða
nótt og gekk jöfnum skrefum áleiðis til
bæjarins. Kapteinninn tók undir kveðjuna,
en hann gat ekki að því gert, að hann
staldraði við um stund og starði á eftir
þessum djarfmannlega gesti. Það gerðu
fleiri, því að á meðan á þessari stuttu við-
ræðu stóð, birtist hvert andlitið á fætur
öðru í dyrum hermannaskálanna, og mörg
augu fylgdu gestinum alla leið heim á hlað
í Holti.
-----------Þegar Bergur kom heim að
bænum, tók Steinunn á móti honum í dyr-
unum.
„Loksins kemur þú. Ég gat ekki að því
gert, að ég var beinlínis hrædd um þig;
annan eins glanna hefi ég aldrei þekkt.“
„Allt í lagi, frænka. Þetta er ekki í
fyrsta sinn, sem ég fer í eina bröndótta
eða kem í kvenmannsföt, — og allt gekk
það samkvæmt fyrirfram gerðri áætlun,
eins og Þjóðverjinn er vanur að orða það.
— Nú ætla ég að skipta um föt, og á með-
an skal ég segja ykkur frá viðureigninni
við þenna herramann.“
Bergur fór með mæðgunum inn í innstu
stofuna og þar sagði hann frá á þessa
leið:
„Það er við því að búast, að þið furðið
ykkur á því, að ég skuli vera að gefa mig
í tusk við þenna hálfbíldótta Ameríku-
mann, en svo er mál með vexti, að í fyrra
vetur kom alltaf margt setuliðsmanna til
mín í búðina, til þess að kaupa ýmislegt.
Þeir reyndust mér allflestir góðir menn og
gegnir, en fyrir kom það þó, að betra var
að gæta sín vel og hafa augun hjá sér.
Þessi maður með valbrána á kinninni kom
til mín nokkrum sinnum, og tvívegis sá ég
hann stinga á sig súkkulaði-pundi og skjót-
ast út, áður en ég gat haft hendur í hári
hans, enda var búðin full af fólki. Svo
kom hann eittkvöld rétt fyrir lokunartíma,
þegar enginn var fyrir, og vildi fara að
semja um kaup á ýmsu sælgæti. Ég sagði
honum blátt áfram, að ég vildi ekki selja
honum neitt. fyrr en hann væri búinn að
borga mér þau tvö pund af súkkulaði, sem
ég hefði séð hann hnupla í búðinni. Þá
stökk hann upp á nef sitt og ætlaði að
reka mér duglegan löðrung yfir búðarborð-
ið, — en ég var það viðbúinn, að ég gat
vikið mér svolítið undan og slapp með bláa
kúlu á enninu. Verst þótti mér þó að ná
ekki til hans aftur, en hann rauk á dyr og
hvarf mér út í myrkrið. Ég hugsaði hon-
um þegjandi þörfina, þegar færi gæfist, en
ég sá hann aldrei eftir það og þótti það
meira en afleitt. — Þegar ég svo heyrði
ykkur tala um nærgöngulan dóna með val-
brá á kinn, þá þóttist ég vita, að það mundi
vera kunningi minn frá vetrinum, og
fannst þá ekki vera nema sanngjarnt að
gera upp reikninginn við hann, og þá ykk-
ar reikning um leið, ef svo vildi verkast.
Ég gekk út í lágarnar í hvarf við bæinn
og herbúðirnar og lézt vera önnum kafinn
við tínsluna, en hafði þó góða gát á
mannaferðum. Loksins sá ég hann koma
utan hlíðina, en ég lézt ekkert taka eftir
honum fyrr en hann staðnæmdist á mold-
arbarði fyrir ofan mig, blístraði og kall-
Framhald á bls. 43.