Vikan - 07.03.1991, Page 30

Upprunameðferð er grein Innan mannúðarsálfræðinnar. Með henni
er leitast við að gera fólki kleift að komast í samband við sársauka
fæðingar sinnar og neikvæða reynslu meðgöngutímans. Þrjár
helstu aðferðirnar, sem notaðar hafa verið, eru aldursendurhvarf
með dáleiðslu, geðlyfjaaðferð með notkun LSD og eftirherma af
fæðingarreynslunni sem varð til eftir að notkun á LSD til lækninga
var bönnnuð. Einnig hefur öndun verið notuð til þess að stuðla að
endurfæðingarupplifun. Með vissri öndunartækni er blóðið hreinsað
af kolsýru og hlaðið aftur súrefni. Við það losnar um djúpstæða
vöðvaspennu og innibyrgðar tilfinningar sem tengjast fæðingunni
og frumbernsku brjótast fram. Á myndinni sést kona sem hefur
endurlifað fæðingu sína. Hún fæddist tveimur mánuðum fyrir
tímann og hefði dáið ef tveir læknar hefðu ekki komið henni til
hjálpar. Endurfæðingarferlið hjálpaði henni að skilja fæðingaráfall
sitt og sigrast á reiði og gremju.
Lake, dr. Stanislav Grof og
bandaríska geðlækninn Arthur
Janov. Við störf sín að endur-
fæðingu eða upprunameðferð
hafa þessir aðilar talið sig geta
læknað ýmsa sjúkdóma, sem
að þeirra mati, má rekja til
upplifana fyrir fæðingu, þar á
meðal mígreni, asma, þung-
lyndi, innilokunarkennd, of-
sóknarhugmyndir og kyn-
kulda.
SÁRSAUKI
NÚTÍMAFÆÐINGA
Ef marka má reynslu þeirra
einstaklinga sem undir hand-
leiðslu endurfæðingartæknis
hafa endurlifað fæðingu sina
geta vissar fæðingaraðstæður
valdið nýburanum bæði sárs-
auka og sálfræðilegu áfalli. Ef
við skoðum fæðinguna frá
sjónarhóli hins nýfædda barns
verður þessi fullyrðing ekki
eins fráleit og ætla mætti í
fyrstu.
( mörgum tilfellum er faðir-
inn ekki viðstaddur fæðing-
una. Það hefur óbein áhrif á
ungviðið vegna þess að móð-
irin er spenntari fyrir vikið og
öll spenna kemur fram sem
herpingur í vöðvum líkamans
og getur því truflað eðlilega
fæðingu. Þar að auki er konan
yfirleitt umkringd stórum hópi
fólks sem hún þekkir ekkert.
Konan er látin liggja á bakinu
þegar hún fæðir en það dregur
úr möguleikum hennar til að
taka virkan þátt í fæðingunni.
Barnið fæðist síðan inn f
skjannabirtu í umhverfi sem er
bæði kalt og hávaðasamt. Eftir
að hafa verið í 37 gráða heitu
legvatni f níu mánuði fæðist
það í 18 til 20 gráða heitt her-
bergi.
Naflastrengurinn, sem flytur
barninu súrefni og fleira frá
móðurinni, er síðan klipptur
áður en viðkvæm lungu ung-
viðisins hafa vanist hinu nýja
andrúmslofti. Pípu er troðið
upp í nasirnar á því og sær-
andi vökvi settur í viðkvæm
augun. [ Bandaríkjunum tíðk-
aðist lengi vel að halda barn-
inu uppi á fótunum og slá þétt-
ingsfast f bak þess. ( stað
þess að vera lagt á bert hör-
und móðurinnar er barninu
loks vöðlað inn í dúk, tekið í
burtu frá móður sinni og inn í
annað herbergi.
MANNÚÐLEGAR
FÆÐINGARAÐFERÐIR
Á síðustu árum hafa hins veg-
ar átt sér stað breytingar til
batnaðar á sumum sjúkrahús-
um og fæðingarheimilum og er
það einkum vegna áhrifa
franska fæðingarlæknisins
Frederick Leboyer og annarra
er vilja mildar fæðingaraðferð-
ir. „Franska aðferðin", eins og
hún er nefnd hérlendis og
Leboyer þróaði, hefurtil dæm-
is mikið verið notuð á Fæðing-
arheimilinu í Reykjavfk. Til-
gangurinn með „frönsku fæð-
ingaraðferðinni" er að gera
fæðinguna sem ánægjuleg-
asta bæði fyrir barnið og móð-
urina. Mikil áhersla er lögð á
mikilvægi fyrstu mínútnanna
utan móðurkviðar og að nýfætt
barnið „bindist" móðurinni,
myndi líkamlegt og tilfinninga-
legt samband við móður sína.
Mikill munur er á „frönsku aö-
ferðinni" og hefðbundinni fæð-
ingaraðferð margra sjúkra-
húsa.
Ljósum er stillt f hóf, hitastig
fæðingarherbergisins er mið-
að við ungviðið; um leið og
barnið er komið f heiminn er
kveikt á sérstökum hitaleiðara
sem eykur hitann í herberginu
á örskömmum tíma upp í 36-
38 gráður. Hávaði í herberg-
inu er enginn og eftir að barnið
hefur hvflt við brjóst móðurinn-
ar í dágóða stund er það látið
í heitt vatn og þvegið. Nafla-
strengurinn er ekki klipptur fyrr
en eftir að minnsta kosti hálf-
tíma, þegar hann hefur lokið
hlutverki sfnu og barnið hefur
vanist því að anda eingöngu
með eigin lungum. Faðirinn
eða önnur manneskja, sem
tengd er móðurinni, er síðan
yfirleitt viðstödd fæðinguna en
það hefur jákvæð áhrif á móð-
urina og er talið auðvelda
myndun djúpra tilfinninga-
tengsla við barnið. □
30 VIKAN
5. TBL. 1991
„Nú, þú sagðir börnunum að fara út og fá sér ferskt loft.“