Vikan - 20.05.1995, Blaðsíða 47
„Þú kannt ekki að meta
stuttbuxurnar mínar?“
„Hvers vegna sýna á sér
fæturna? Fætur eru hvort
sem er allir eins,“ var svarið.
Ég kem með mín sjónar-
mið. Hvers vegna mega ind-
verskir karlar státa sig af
hvítum lendaklæðum í lík-
ingu við handklæðisbleðil á
strætunum? Af hverju mega
konur ekki vera léttklæddar
eins og þeir?
„Nei, konur verða að gæta
siðsemi. Ef við sýnum á okk-
ur fæturna þá álíta karlmenn
að við séum léttúðu^ar,
horfa öðruvísi á okkur, sýna
okkur ekki tilheyrandi virð-
ingu,“ sagði vinkona mín.
Já, indverskir siðir eru
ólíkir hinum vestrænu. Á
göngugötunni Strikinu í
Kaupmannahöfn gengu kon-
ur í baðstrandarfatnaði í
hitabylgjunni síðastliðið
sumar. í sólarhitanum hér
eru það forréttindi karla að
vera í stuttbuxum og berir að
ofan. Og mér fer að líða illa í
hnébuxunum innan um alla
Indverjana. Ég sé að konur
mæla mig út í laumi - mér
finnst ég skynja hugsanir
karlanna. Nei, það er örugg-
ara fyrir ferðamenn að virða
siðvenjur hvers lands til að
geta borið höfuðið hátt í
framandi umhverfi.
DAUDSFÖLL NÝGIFTRA
KVENNA
Ég ligg yfir indversku dag-
blöðunum sem mörg eru
gefin út á ensku. Mér bregð-
ur þegar ég les dánartilkynn-
ingu um nýgifta konu sem
sagt var að hefði „farið sér
að voða við eldamennsku.“
- Er svona hættulegt að
standa við eldavélina á Ind-
landi?
Vina er mjög alvarleg en
horfir beint í augu mín þegar
hún svarar:
„Auðgunarmorð eru mjög
algeng í Bandaríkjunum. í
vestrænum heimi gengur allt
út á að eignast peninga. Ég
er hrædd um að við Indverj-
ar höfum smitast af þessari
auðshyggju.“ Hún þagnar.
- Hvað áttu við? spyr ég.
„Heimanmundardráp" eru
nokkuð algeng,“ er svarið.
„Foreldrar með syni heimta
heimanmund með tengda-
dætrunum. Ef heimanmund-
urinn er ekki nógu ríkulegur,
þá koma tengdaforeldrar
„nýju dótturinni" fyrir kattarnef
með því að láta hana missa
yfir sig olíu við eldamennsk-
una. . . síðan er sagt að hún
hafi sjálf farið sér að voða.“
Önnur frétt úr Indian
Times: Faðir kastar nýfæddri
dóttur í hið heilaga Ganges-
fljót, með þeim orðum að 6
dætur séu næg byrði, þó að
sú sjöunda bætist ekki við.
ÓGIFT ER KONAN
RÉTTLAUS
Ég horfi á litríka saríinn
hennar Vinu, skynja allt í
einu í gegnum „merkjamálið"
að þessi hugljúfa stúlka er
komin á giftingaraldur.
Skyndilega verð ég hrædd
um vinkonu mína.
- Þú ferð ekkert að gifta
þig, segi ég óttaslegin - þú
sem ert svo vel menntuð og
í góðri vinnu.
„Ég er trúlofuð," segir hún
brosandi.
Yfir 90% af indverskum
hjónaböndum eru skipulögð
af foreldrum svo að ég spyr
hvort það sé skipulagt?
„Nei, ég kynntist honum í
skólanum. En við erum ekki
af sömu stétt svo að það er
búið að taka hann langan
tíma að fá mig samþykkta
inn í sína fjölskyldu."
Tilvonandi brúðhjón hafa
aldrei fengið að vera ein. í
raun þekkir hún Vina mín
kærastann sinn afar lítið.
„Ég er mjög heppin," segir
hún. „Við eigum svo mörg
sameiginleg áhugamál að
ég vona að hann verði frjáls-
lyndari en gerist og gengur."
- Hvernig þá?
„Að hann standi með mér
gagnvart foreldrum sínum,
leyfi mér að ferðast með sér,
taki þátt í uppeldi barna okk-
ar, hjálpi mér við húsverkin."
- Af hverju viltu giftast?
„Mér væri ekki vært í ind-
versku samfélagi ef ég
myndi ekki giftast," segir
hún. „Nágrannakonurnar eru
farnar að spyrja mömmu
hvernig það sé eiginlega
með mig? Ég er komin á gift-
ingaraldur, 23 ára, get ekki
búið mikið lengur hjá
mömmu og pabba. Hér get-
ur konan ekki búið ein. Hún
yrði úthrópuð og útilokuð frá
mannlegu samfélagi. Ég er
indversk; vil eiga heima hjá
minu fólki svo að ég get ekki
annað.“
En Vina er kvíðin. Hrædd
við að flytja inn til tengdafor-
eldranna, eins og venja er
að nýgift hjón geri. Tengda-
mæðurnar ráða öllu. Geta
jafnvel krafist þess að
tengdadóttirin taki upp nýtt
nafn.
„Þau segjast vera að eign-
ast nýja dóttur og vilja því
ráða hvað hún heitir. Leiðin-
legt fyrir pabba að nafnið
hans skuli ekki haldast."
Ég fer að fá örlitla innsýn í
indversku fjölskylduna. Rétt-
ur foreldra og sona er algjör.
Dæturnar eru endurskírðar
inn í nýja fjölskyldu, með ný
skírnarnöfn, ný eftirnöfn.
Tengdamóðirin ræður yfir
nýgiftu konunni, nema eigin-
maðurinn sé því frjálslyndari.
eignir sínar eða verði þræll
okurlánarans allt sitt líf -
vegna brúðkaups dætranna.
- Er fólk almennt hrætt við
að dóttirin færi ekki nægan
heimanmund í búið?
„Vissulega gera flestir allt
til að búa dætur sínar ríku-
lega að heiman en stundum
er það ekki nóg,“ segir Vina.
„Ef tengdafólkið er óánægt
með heimanmundinn gerist
það allt of oft að hellt er
steinolíu yfir „nýju dótturina“.
Síðan koma fréttir um að
hún hafi farið sér að voða
við eldamennskuna.“
DÝRT AÐ EIGA
DÆTUR
Vina hlær og hrist-
ir höfuðið, þegar óg
spyr hvort báðar fjöl-
skyldur kosti brúð-
kaupsveisluna.
„Auðvitað kostar
mín fjölskylda veisl-
una, og aumingja
pabbi," segir hún og
hristir höfuðið, „við
erum fjórar systurn-
ar og ég er sú fyrsta
sem giftist."
Vina segir að ekki
sé óvanalegt að
brúðkaup standi í
3-5 daga og langt yf-
ir 100 manns sé
boðið í veisluna. Auk
þess að kaupa ný föt
á fjölskyldu sína er
skylda föður þrúðar-
innar að kaupa brúð-
arklæði á brúð-
gumann og foreldra
hans.
„Brúðarskartið er
þó dýrast," segir
Vina. „Pabbi þarf að
kaupa glitofinn silk-
isarí og dýra skartgripi
handa mér, sem telst hluti af
heimanmundi mínum.“
Þungt og viðamikið gullháls-
men, gullarmbönd, hringar
og eyrnalokkar tilheyra hefð-
bundnu, indversku brúðar-
skarti.
Vina segir, að fjölskylda
hennar þurfi að leggja út um
200 þúsund rúpíur.
í landi þar sem fjölskylda í
millistétt hefur um 12-18.000
rúpíur í árstekjur er slík upp-
hæð risastór. Enda segir
Vina að mörg millistéttarfjöl-
skyldan þurfi að leita til okur-
lánara eða veðsetja eignir
sínar til að standa undir
kostnaði. Fjölskyldan eigi
síðan e.t.v. enga möguleika
á að borga upp lánið, missi
Engin lög virðast ná yfir
þessi ósköp. Hvorki faðirinn,
sem henti nýfæddri dóttur
sinni út í Ganges-fljót, né allt
fólkið, sem á sök á dauða
tengdadætra sinna, sætir
ábyrgð. Læknum er bannað
að segja verðandi mæðrum
til um kyn. Ef fóstrið er kven-
kyns losa þær sig við það.
Og tengdamæður halda
áfram að styrkja öfgafullar
siðvenjur. Konur eru oft kon-
um verstar.
Vina og hennar maður eru
hluti af nýrri kynslóð. Þau fá
að giftast að eigin ósk, þó að
þau séu ekki í sömu stétt.
Vonandi er það skref í rétta
átt, þó að hægt virðist miða
hvað varðar réttarstöðu ind-
verskra kvenna. □
Karlmenn
mega sýna
á sér hnén,
þó aö þaó
þyki ósiö-
legt hjá
konum!
Saríinn er
þrír og hálf-
ur metri af
meters
breióu efni
sem er tek-
ió saman í
fellingar aó
framan og
skrautleg-
um slóóa
varpað yfir
öxlina.
Slóöinn var
upphaflega
notaóur til
aó bera í
ungabörn.
5. TBL. 1995 VIKAN 47