Vikan - 20.06.1995, Blaðsíða 36

LIFSREYNSLA
KONUNGLEGT
ÆTTLEIÐINGASKJAL
„Ég er fæddur 16. ágúst
1934 að Kirkjubóli í Skutuls-
firði. Foreldrar mínir eru þau
Kristján Söbeck og Kristjana
Kristjánsdóttir. Ég hef senni-
lega verið á öðru aldursári
þegar ég var gefinn og ætt-
leiddur af þeim hjónum
Kristjáni Jónssyni frá Garð-
stöðum og konu hans Sigríði
Guðmundsdóttur. Ég á sér-
stakt konunglegt skjal þess
efnis, undirritað af Kristjáni
tíunda, Danakonungi. Ég er
lausaleiksbarn, faðir minn
átti mig á milli kvenna og ég
er eina barn móður minnar
sem nú er búsett í Banda-
ríkjunum. Móðir mín var 19
ára þegar hún átti mig og var
vinnukona hjá pabba þegar
eigin. Það sama má segja
um ættingja hinna eiginlegu
foreldra minna, þó svo að ég
hafi ekkert verið að grafa þá
uppi. Ég hitti föður minn,
Kristján Söbeck, oft á með-
an hann var á lífi, hann vissi
hver ég var og báðir pabbar
mínir þekktust vel. Það er í
raun ekki fyrr en á seinni ár-
um sem ég fer að hugsa til
upprunans.
MÓÐIR MÍN GAF MÉR
LÍF
- Hvenær vaknaði áhugi
þinn á að finna móður þína?
„Fyrir u.þ.b. fimmtán árum
sagði Einar Árnason, sem
lengi bjó á ísafirði, en mágur
hans og ég erum systrasynir,
mér frá því að móóir mín
væri stödd hér á landi. Þeg-
AmeðQESk v

x \ iPr
Einar Valur
viö hluta af
þeim verö-
launapen-
ingum sem
hann hefur
unniö á
löngum
íþróttaferli.
ég kom undir. Þar sem faðir
minn var giftur þegar ég
fæddist á ég eldri hálfsyst-
kini, sem og nokkur yngri
sem faðir minn átti með
seinni konu sinni.
Kjörforeldrar mínir, Kristj-
án og Sigríður reyndust mér
mjög vel og ég er þeim mjög
þakklátur, en ég er raunveru-
legri móður minni einnig
þakklátur fyrir að hafa gefið
mér líf. Það hefur verið
ánægjulegt og skemmtilegt
og ég hef verið heþþinn.
Þegar ég var gefinn var ég
nafnlaus. Kjörforeldrar mínir
gáfu mér nafnið Einar Valur
en Einars nafnið kemur frá
föðurbróður Kristjáns, Einari
Jónssyni, sem var mikils
metinn maður á ísafirði. Það
var aldrei nein launung yfir
því hverra manna ég væri,
en þar sem ég var gefinn hef
ég alltaf litið á ættingja kjör-
foreldra minna sem mína
ar Einar hringdi með þessi
tíðindi var ég nýkominn til
ísafjarðar úr ferðalagi með
fjölskylduna um landið en
ákvað samt að fara til
Reykjavíkur daginn eftir. Áð-
ur en til þess kom fékk ég til-
kynningu um að móðir mín
hefði haldið af landi brott
sama dag og því missti ég af
henni. Nokkru seinna fór ég
að sþyrjast fyrir um það hjá
ættingjum hvernig móðir mín
myndi taka því ef ég hefði
samband. Ég hafði samband
við Ólaf Ottósson, en við er-
um systrasynir, og hann gaf
mér upp heimilisfang móður
minnar. Ég fór að skrifa
henni, fyrst kort og síðan
bréf.
Ég varð strax var við að
hún var dálítið kvíðin út af
þessu sambandi. Ég sagði
henni að ég gæti ekki annað
en verið henni ævinlega
þakklátur fyrir að hafa gefið
mér lífið, þó svo að við hefð-
um ekki verið samferða. Ég
sagði henni einnig að ég
hefði verið mjög heppinn í
lífinu og það ætti ég ekki síð-
ur henni að þakka og að það
væri gott að vita af einhverj-
um sem þætti vænt um
mann, þó svo að viðkomandi
væri langt í burtu frá mínum
heimaslóðum. Eftir þetta
bréf fór hún aðeins að róast
og eftir að ég frétti að hún
ætti frekar bágt, væri á elli-
heimili og hefði lítið umleikis,
fór ég að hafa nánara sam-
band við hana með því að
skrifa oftar. Hún hefur verið
sjúklingur í nokkur ár og hef-
ur þurft að kauþa lyf og því
hef ég reynt að standa með
henni eftir bestu getu.
Móðir mín, Kristjana Kristj-
ánsdóttir, sem reyndar hefur
eftirnafnið Pedersen, er bú-
sett í Omaha í Nebraska í
Bandaríkjunum. Það eru
mörg ár síðan hún missti
maka sinn og hún á engin
önnur börn en mig og þess
vegna fannst mér ennþá
fremur skylda mín að fara og
heimsækja hana. Stuttu áður
en ég fór vestur um haf talaði
ég við hana í síma og þá
heyrði ég að hún var svolítið
kvíðin fyrir heimsókn minni.
Hvað mig varðar þá fannst
mér mest um vert að leita
uppruna míns og það var
sérstök tilfinning samfara því
að hitta móður mína í fyrsta
skipti. Hefði ég ekki farið er
ég viss um að það hefði átt
eftir að valda mér hugarangri
það sem eftir er ævinnar."
ENGIN ORÐ LÝSA
TILFINNINGUNNI
- Hvernig tók móðir þin
því þegar þú sagðist vera á
leið til hennar?
„Hún sagði: „Allt í lagi, en
þetta ferðalag mun kosta þig
mikið." Ég sagði henni að
það væri ekki sþurningin, ég
yrði að fá að sjá hana, fá að
taka í hendina á henni,
faðma hana og fá að hjálpa
henni eins og ég gæti. Móðir
mín hefur eflaust verið með
einhverja sektarkennd yfir
því að hafa gefið mig frá sér
og það er eðlilegt. Hún sagði
mér að hún hefði ekki getað
gefið mér það í lífinu sem ég
hef fengið, en hún gaf mér
þó líf og fyrir það er ég henni
ævinlega þakklátur."
- Hvernig tók fjölskyldan
þessari ferð?
„Alveg sérlega vel og það
sama má segja um alla ætt-
ingja mína. Ég er einnig
mjög þakklátur bæjarbúum
hér á ísafirði því þeir tóku
þátt í gleðinni með mér og
óskuðu mér góðrar ferðar.
Við fórum tvö í þessa ferð,
ég og vinkona mín, Gréta
Sturludóttir, en hún var mín
stoð og stytta. Gréta hefur
ferðast víða um heim og bú-
ið í mörgum löndum og því
er ekki hægt að segja annað
en að ég hafi verið heppinn
með ferðafélaga, enda er
það mjög mikilvægt á stund-
um sem þessum."
Einar Valur og Gréta flugu
til Bandaríkjanna 11. aþríl
síðastliðinn og daginn eftir
komust þau á leiðarenda.
„Við byrjuðum á því að fá
okkur hótel og lögðumst síð-
an til svefns eftir langa ferð.
Mér og móður minni hafði
orðið það að samkomulagi
að ég hringdi í hana áður en
ég birtist og það var því ekki
fyrr en daginn eftir sem ég
hringdi í gömlu konuna. Við
fórum síðan á elliheimilið þar
sem hún býr, gengum inn og
upp á gang og þar sáumst
við í fyrsta skipti.
Við gengum að hvort
öðru, tókumst í hendur og
héldum utan um hvort ann-
að. Það er ekki hægt að lýsa
tilfinningunni með orðum,
hún var svo unaðsleg, þarna
hélt ég í fyrsta skipti utan um
móður mína, konuna sem ól
mig í þennan heim. Við
þekktum hvort annað um
leið og við sáumst og ég sá
strax á henni að hún var
óstyrk, sem er eðlilegt, en
það lagaðist allt þegar á tím-
ann leið. Og til marks um
það hversu ánægð hún var í
restina þá bað hún Grétu um
að passa mig vel það sem
eftir væri. Það fannst mér
mikil viðurkenning og við
vorum mjög sátt í lokin.
Við áttum góða daga sam-
an, ferðuðumst um, spjölluð-
um saman og skoðuðum
myndir úr lífi okkar. Hápunkt-
urinn var kannski lúthersk
messa sem við fórum saman
í á páskadagsmorgun. Við
erum bæði orðin fullorðin og
því var kannski auðveldara
fyrir okkur að kveðjast. Ég
sagði henni að ég myndi
koma aftur til hennar og það
mun ég gera um leið og efni
og aðstæður leyfa. Þetta er
ferð sem ég hefði ekki viljað
missa af, nú er ég sáttur við
lífið og tilveruna.“
36 VIKAN 6. TBL. 1995