Vikan - 10.05.1999, Qupperneq 55

Maðu
Margar konur fá
sektarkennd þegar
þær finna til reiði. '
Kannski er það upp-
eldi þeirra sem veld-
ur, en margar stúlk-
ur eru aldar upp við
að þær eigi að vera
þolinmóðar og kurt-
eisar og þær setja
það í samhengi við
að þær megi ekki
sýna reiði. Reið
kona þótti á árum
árum ekki „kven-
leg". Konur áttu að
sætta sig við nánast
hvað sem var og síst
af öllu máttu þær
missa stjórn á skapi
sínu vegna einhvers
sem þeirra nánustu
sögðu eða gerðu.
Þetta viðhorf er sem
betur fer löngu orðið
úrelt, en samt er það
staðreynd að konur
sýna ekki reiði eða
fá útrás fyrir hana á
sama hátt og karlar.
En allir finna til reiði
með vissu millibili án
tillits til kynferðis og
þótt skapgerð hvers og eins
ráði því hversu oft það er og
hvernig þeir bregðast við
reiðinni. Það kemst enginn
hjá því að þurfa að berjast
við þennan þátt skapgerðar
sinnar einhvern tíma á lífs-
leiðinni og það er mjög óvit-
urlegt að reyna að bæla
hann niður að ástæðulausu.
Þeir sem sýna reiði sína á
einhvern hátt og segja frá
henni losa sig auðveldlega
við hana og finna ekki til
ijjfj j yjfiJ j'ijjDuj'j
konur líka
reiðinnar nema í mjög stutt-
an tíma í senn. Þeir sem eiga
erfitt með að fá eðlilega út-
rás sitja uppi með inni-
byrgða reiði í langan tíma
og oftar en ekki eru það
konur.
Rannsóknir sýna að fólki
sem byrgir reiðina inni og
vinnur ekki eðlilega úr til-
finningum sínum er hættara
við sjúkdómum en öðrum
og það á ekki eins auðvelt
með að "lækna sjálft sig" af
ýmsum minniháttar kvillum.
Með öðrum orðum; inni-
byrgð reiði er beinlínis óholl
fyrir líkamann.
Astæðan er sú að á meðan
maður er reiður starfar
varnarkerfi líkamans ekki
rétt og það þola fæstir til
lengdar. Þeir sem eiga ekki
auðvelt með að fá útrás fyrir
reiði sína ættu að létta á
sjálfum sér og þjálfa upp að-
ferðir til að reiðin hlaðist
ekki upp í líkamanum og
eyðileggi eðlilega líkams-
starfsemi.
Þegar einhverjum finnst á
sér brotið, t.d. af yfirmanni
sínum, sambýlisfólki eða
öðrum samferðamönnum í
lífinu, þá ætti hann að spyrja
sjálfan sig nokkurra spurn-
inga:
• Er raunverulega ástæða
til að gera sér grillur út af
þessu og verða alvarlega
reiður?
• Hef ég örugglega rétt
fyrir mér?
• Hef ég gefið einhverjum
ástæðu til að miskilja mig
eða er ég kannski að mis-
skilja aðra?
• Jafnvel þótt ég hafi fulla
og réttmæta ástæðu til að
reiðast, - uppsker ég eitt-
hvað eða breyti ein-
hverju til batnaðar með
reiði minni?
Ef maður getur svarað öll-
um þessum spurningum já-
kvætt er reiðin réttmæt og
maður hefur fulla ástæðu til
að sleppa fram af sér beisl-
inu og iáta reiði sína í ljós.
Ef svarið við einhverri
þeirra er neikvætt skaltu
anda djúpt og segja við
sjálfa þig að þú skulir sko
ekki eyileggja góðan dag og
jafnvel allt lífið með reiði
sem engu skilar.
Ef þú ákveður að gefa
reiði þinni lausan tauminn
skaltu segja þeim sem reitti
þig til reiði að þú sért reið
og af hverju reiði þín stafar.
Þú ert að gera viðkomandi
greiða með því.
Láttu samt reiðina aldrei
bitna á þeim sem ekki eru
valdir að henni.