Vikan - 11.07.2000, Qupperneq 7

að foreldrar ættu í mun ríkari
mæli hafa það að leiðarljósi að
viðhafa aðgát í nærveru sálar.
Börnin hringdu til mín í vinn-
una og voru í öngurn sínum. Ég
rauk heim, keypti blaðið í leið-
inni og við lásum það saman.
Viðtalið var í sjálfu sér allt í lagi
en vissulega hefði verið æskileg-
ast að ég vissi af þessu fyrirfram
til að geta undirbúið börnin. Eft-
ir þetta hófst eineltið,“ segir
Helga alvarleg. „Dóttir mín var á
hinu viðkvæma unglingaskeiði
þegar þetta gerðist, fjórtán ára
gömul og hún tók þetta mjög
nærri sér. Hún fór oft í miðbæ-
inn um helgar, ásamt jafnöldrum
sínum, og þá var henni iðulega
sendur tónninn eða hlegið að
henni. Það var oft bent á hana
og kaliað: „Þarna er dóttir kyn-
skiptingsins!" Þegar ég spurði
hana hvernig henni liði þá sagði
hún: „Ég hlæ með, mamma, en ég
græt innra með mér.“ Stundum
var hún spurð: „Er pabbi þinn
virkilega að láta breyta sér í keri-
ingu?“ Hverju gat hún svo sem
svarað? Hún gat bara reynt að
sýnast köld og slegið öllu upp í
grín.“
Fannstu aldrei þessum til-
hneigingum Kristjáns meðan á
hjónabandinu stóð?
„Jú, jú, auðvitað gerði ég það.
En það var í mínu tilfelli eins og
hjá öðru fólki þegar einhver
vandamál eru í hjónaböndum,
ntaður reynir að ýta þeim eins
langt frá sér og mögulegt er.
Hann var líka úti á sjó stóran
hluta ársins og það hjálpaði til við
að loka augunum fyrir þessu.
Kynskiptaaðgerð hans kom mér
því ekki mjög á óvart, þetta hafði
meira að segja komið til tals
löngu áður en við skildum.
Kristján, eða Anna, er bráð-
greindur og var ailtaf efstur í sín-
um bekk. Hann hefði í raun átt
að halda áfram sínu námi en
hann var kominn í Háskólann í
lögfræði áður en hann fór út.
Fólk hefur kannski ekki þessa
mynd af honum en hann er mjög
vel gefinn og ég mundi segja að
þegar hann var barn hafi hann
verið það sem kallað er afburða-
greindur. Hann hefur líka gífur-
iegan áhuga á ættfræði.
Það liðu síðan nokkur ár frá
þessu viðtali í Pressunni og allt
var með kyrrum kjörum. Ég fékk
að vísu nokkrar blaðaúrklippur
sendar frá Noregi þar sem fjall-
að var um kynskiptaferli Krist-
jáns og frétti af sjónvarpsþætti
um hann í Svíþjóð en ekkert af
því snerti mig eða börnin neitt.
Þetta hjó ekki svo nærri okkur
þar sem hann bjó erlendis og eng-
in umfjöllun var í íslenskum fjöl-
miðlum. Þó var á þessu ein und-
antekning en það var viðtal í
norsku dagblaði þar sem var birt
mynd af Kristjáni með dóttur
sína þegar hún var lítil. Hún varð
mjög slegin og sár vegna þessa og
hefur ekki fyrirgefið þennan at-
burð ennþá.
Það næsta sem gerðist var að
hann tilkynnti komu sína til ís-
lands og óskaði eftir því að fá að
hitta börnin. Hann var þá ekki
búinn að fara í neina aðgerð en
var búinn að vera á hormónalyfj-
um í mörg ár sem smám saman
breytir líkamanum. Röddin
verður t.d. ekki eins djúp og vaxt-
arlagið breytist einnig, það verð-
ur mýkra og fyllra. Ég leitaði
ráða hjá skólasálfræðingum og
sérfræðingum til þess að búa
börnin eftir bestu getu undir það
að hitta pabba sinn sem væri orð-
inn breyttur maður.“
„Ástæðan fyrir bví að
ég kem nú fram í við-
tali er fyrst og
fremst sú að börnin
mín óska eftir bví að
bau og litlu börnin
beirra fái framvegis
frið fyrir fjölmiðium.“
Var ekki áfall að hitta Krist-
ján á þesssu stigi málsins?
Helga hugsar sig um og segir:
„Ekki svo mikið, það var í lagi
þegar hann kom fyrst. Það var
allavega ekki svo erfitt fyrir mig
og örugglega auðveldara en fyr-
ir börnin þótt að sjálfsögðu hafi
okkur öllum brugðið nokkuð. Ég
hafði undirbúið börnin eins og
hægt var en þau voru 10, 15 og
17 ára gömui um þetta leyti. Þau
höfðu þá ekki séð pabba sinn í
6-7 ár. Fyrst eftir að Kristján fór
Helga og Steinunn Hjartardóttir, hótelstýra,
á góðri stundu.
Það eru alltaf ný-
bökuð, heit smá-
brauð á boðstól-
um á Hótel
Flókalundi.
utan voru útbúnir
pappírar þess efn-
is að það væri hægt
að koma f veg fyr-
ir að hann fengi að
hitta börnin þegar
hann kæmi heim á
meðan þau væru
svona lítil. En nú
voru þau orðin
það stór að ég
ákvað að láta
reyna á þetta. Með
því móti var ég að hugsa um það
sem væri börnunum fyrir bestu
og líka um tilfinningar hans. Ég
held að þetta hafi verið rétt
ákvörðun hjá mér þótt endur-
fundirnir og allt í kringum þá hafi
verið erfitt. Ég vissi að það hlaut
hvort sem er að koma að þeirri
stundu að krakkarnir hittu pabba
sinn og ég áleit heppilegast að
það gerðist í rólegheitunum með
góðum undirbúningi. En það
skal tekið fram að þá var heldur
ekki neitt fjölmiðlafár í gangi.
Ég hef aldrei viljað kynda und-
ir fordómum af nokkru tagi hjá
börnunum mínum, jafnvel ekki
þótt pabbi þeirra gerðist kyn-
skiptingur. Ég held að mér hafi
tekist að sneiða hjá því en hins
vegar hafa þau verið mjög reið
pabba sínum fyrir að vera svona
mikið í fjölmiðlum. Þau voru í
raun ekki reið yfir því að pabbi
þeirra gengist undir þessa aðgerð
heldur beindist reiði þeirra fyrst
og fremst að tillitslausri umræðu
í blöðum og sjónvarpi. Kristján,
eða Anna eins og hann heitir í
dag, á að sjálfsögðu rétt á að iifa
lífi sínu eins og hann kýs en það
vill gleymast í æsifréttamennsk-
unni að börnin hans og aðrir fjöl-
skyldumeðlimir eiga fullkomlega
sama rétt. Börnin mín urðu
óskaplega reið nýlega þegar birt-
ist viðtal við pabba þeirra í mjög
útbreiddu tímariti. Þau eiga sjálf
börn og vilja ekki að hann hafi
of mikið samband við þau. Hann
hefur fengið að sjá börnin og það
er allt í lagi en þau geta ekki lit-
ið á hann sem ömmu barnanna.
Það kemur náttúrlega ekki til
greina í þeirra huga að pabbi sé
orðinn amma. Það sem þau eru
reiðust út af voru þau ummæli
hans að hann fengi að spilla
barnabörnunum og skilaði þeim
svo aftur í hendur foreldranna.
Þau voru mjög óánægð með að
hann væri að gefa í skyn að hann
væri að passa barnabörnin. Sann-
leikurinn í málinu er að hann hef-
ur fjórum sinnum fengið að hitta
tveggja ára gamalt barnabarn sitt
og dóttir mín segir að hann muni
aldrei koma til með að vera álit-
inn afi barnsins, hvað þá amma!
Það eru svo margar sálir sem
koma að þessu máli, börnin mfn,
barnabörn og einnig tengdafjöl-
skyldurnar sem hafa reynst okk-
ur einstaklega vel í þessum erf-