Menntamál - 01.05.1953, Blaðsíða 22
64
MENNTAMÁL
LIONEL ELVIN:
Unesco og aukinn skilningur þjóða í milli.
(Grein þessi hirtist í Courier, blaði Unesco, núna í maí. Höfundur
hennar er yfirmaður uppeldismáladeildar Unesco.)
Hleypidómar eru ein mesta hætta, sem steðja að öllu uppeldi. Ólík-
ur hörundslitur er enginn þrándur í giitu þess, að ung börn geti
leikið sér saman í sandkassa. Ef litlum telpum hér er sagt, að telpur 1
Kína klæðist annars konar fötum en telpur í Ameríku eða drengj'
um, að indverskir drengir geti verið þeir lukkunnar pamfílar að
hafa komið á bak fílum, þykir þeirn þetta merkilegt, en börnum
kemur ekki til hugar að gera kröfu til þess, að lifnaðarhættir sjálfra
þeirra geri þau hinum æðri. Hugur þeirra er næmur á undrið og i
honum búa engir hleypidómar. A sína vísu skynja þau það, sem
Unesco nefnir „frjósemi fjölbreytilegrar menningar."
Þó líður ekki á löngu, að tortryggni vakni gagnvart öðrum þjóö-
flokkum, og frá líffræðilegu sjónarmiði hefur þetta reynzt nauðsyn-
leg verndarráðstöfun. En það er ekki einsdæmi, að kynflokkur hafi
liðið undir lok vegna lifnaðarliátta, sem voru gagnlegir í fyrstu, en
hæfðu síðan ekki breyttum aðstæðum. Hið sama gæti gerzt enn þa.
Heimurinn hefur skroppið saman á skömmum tíma. Tvær heims-
styrjaldir liafa fært okkur heim sanninn um það, hve lítill hann er
orðinn. Við vitum það gjörla, að á hverri slundu getum við sprengt
okkur í loft upp.
Við eigum þó næga skynsemi til að sjá, livernig við getum vernd-
að okkur frá þeim örlögum. Við ltöfum stofnað Sameinuðu þjóðirn-
ar, af því að okkur hefur skilizt, að einungis með þess konar ráð-
stöfunum er auðið að varðveita lrið í heiminum. Þar eð styrjaldir
hafa að jafnaði sprottið af því, að menn hafa neitað öðrum um
þau réttindi, sem þeir hafa krafizt sjálfum sér til handa, iiefur mann-
réttindaskráin verið samin. En hún kæmi að litlu haldi, ef menn
tcmdu sér ekki beinlínis að lifa í þess háttar heimi, sem hún ger-
ir ráð fyrir. Það er gagnslaust að skilja nauðsynina, ef við hegðum
okkur ekki eftir henni. Hegðun okkar er um fram allt uppeldis-
mál, Jtví var Unesco stofnuð til þess að gegna hlutverki á þessum
vettvangi.