Menntamál - 01.04.1957, Blaðsíða 31

MENNTAMÁL
17
trausti hans, vekja honum vanmetakennd og lítilsvirð-
ingu á sjálfum sér. Börn geta verið tápmikil og mann-
vænleg, þó að námsgáfur séu takmarkaðar. Athafnaþrá
þeirra krefst hugþekkra viðfangsefna og árangurs, metn-
aður þeirra heimtar viðurkenningu. Ef skólinn synjar
þeim um þetta, leita þau þess annars staðar. Stíflaðu far-
veg lækjarins, og sjá: vatnið leitar sér nýrrar framrás-
ar. Tugum og jafnvel hundruðum saman reyna börn og
unglingar að kæfa sjálfsóánægju sína yfir misheppnuðu
námi með því að fremja óleyfilegan verknað. Enginn fær
metið alla þá ógæfu, sem slík óyndisúrræði geta leitt til.
d) Vitund barns um óhæfni sína og árangursleysi í
námi raskar sálrænu jafnvægi þess. Sú röskun getur
orðið svo stórfelld, að hún valdi sjúklegum ágöllum á sál-
arlífinu. Börn, sem verða fyrir þessu, þurfa sérstakra
aðgerða við. Aðeins sálfræðingar geta — í samvinnu við
kennara og lækna — ráðið bót á sjúklegum ágöllum í sál-
arlífi barna. í hverjum skóla eru börn, sem þarfnast
slíkrar sálfræðiþjónustu eða sálgæzlu, og ber ekki að
rekja ágalla þeirra eingöngu til misheppnaðs náms. Or-
sökin getur bæði verið veiklun í barninu sjálfu og sál-
■ræn áföll, sem það kann að hafa orðið fyrir.
Ég minnist þriggja drengja, sem ég hafði til meðferð-
ar fyrir nokkrum árum. Þeir voru ólíkir að eðlisfari, en
samt allir mjög viðkvæmir. Allir höfðu þeir orðið fyrir
þungu sálrænu áfalli. Tveimur brá þannig, að þeir hættu
að sækja skólann, gerðust einrænir og ómannblendnir. Það
reyndist kleift að hjálpa þeim. Báðir fóru aftur í skóla,
annar hefur sótt æðri skóla og lokið háum prófum, hinn
er ungur iðnaðarmaður. Þeir virðast hafa náð sér fylli-
lega eftir áfallið. Hinn þriðji yfirgaf ekki skólann, enda
gerðist atburðurinn, sem varð honum svo örlagaríkur,
áður en hann varð fræðsluskyldur. Hljóðlátur sat hann í
sæti sínu í kennslustofunni, en tók engan þátt í sameigin-
legu námsstarfi bekkjarins. Hann var afburðagreindur