Bjarmi - 01.12.1931, Blaðsíða 3
BJARMI
179
Jólagestur.
smásaga eftir
sr. Þórð Tómassov..
I.
Það. er komið rökkiir á aðfajigádag jóla.
Engi og- akrar eru hulin hvítum jólasnjó.
Og- enn snjóar jafnt og þjett.
Maður nokkur er á ferð. Hann gengur
vegirm, sem liggur úr kaupstaðnum upp
1 sveitina. Hann er grannvaxinn og ung-
legur, klæddur slitnum, skjóllitlum fötum,
Prátt fyrir vetrarkuldann.
Svipur hans ber vott um þunglyndi og
vonleysi og það lítur ekki út fyrir að er-
'ndi hans sje annað en að vera einsamall
og einmana í snjónum og myrkrinu, og
síðan, ef til vill, að leita sjer næturskjóls
1 útihúsi á einhverjum bóndabænum.
Vinasnauður maður og frændafár, munaö-
nrlaus heimilisleysingi, sem flýr mennina
og' forðast bústaði þeirra.
Alstaðar var nú verið að taka á móti
jólunum. Jafnvel á heimilislausra hælinu
inni í bænum. Þangað lögðu nú leiðir sín-
ar fjöldi manna, sem að jafnaði höfðust
við á götum úti, af því að þeir áttu hvergi
heima. Og þess vegna hafði hann flúið
hurt. Hann gat ekki hugsað tiil að halda
Jólin sín þar, ekki af því að hann þættist
betri en þeir, þeir höfðu verið fjelagar
hans svo mánuðum skifti, og margir j)eirra
voru reglusamir menn. En jólanóttin —!
Minningarnar urðu of lifandi, söknuður-
'■nn of sár. Jólin heima í litla bænum
hennar mömmu. Nú er það alt liðið.
Mamma liggur við hliðina á pabbá í stóra
hirkjugarðinum inni í höfuðstaðnum. Hann
átti engin systkini, enga ættingja, sem
hann þekti, eða hirtli um. Alveg umkomu-
laus í heiminum. Aldrei hefir honum ver-
>ð það jafn þung'bært og nú. Þess vegna
leitar hann burt frá mönnunum og' há-
fíðarhaldi þeirra, út í snævi þakta, strjál-
hygða sveit. Það er hugarhægð í ])ví —
og svalandi að ganga í snjónum, þrátt
fyrir gegndrepa föt og votar fætur.
Nú er farið að kveikja á bóndabæjun-
um og í húsum meðfram veginum. Ljósin
f.vrir innan rúðurnar þýða heimili og vini,
sem halda hópinn. Kirkjuklukkum er
hring't. Það þýðir hátíð. En hann hraðar
göngu sinni því meir. Burt, íengra, alla,
leið Iíangað, sem engin hús sjást, ekkert
sjest annað en hvítklædd jörðin, þögnin
og' myrkrið, sem bráðlega vefur alt og hyl-
ur með dimmum næturhjúp.
Smámsaman færist kyrð inn í auga
hans. Þreyttur er hann og magnþrota.
Líkami hans dofnar og hann fer að finna
minna til þreytunnar og sársaukans. Hann
hægir á göngunni, líkt og hann sje farinn
að ganga í svefni.
ILann er staddur á takmörkum vöku og
svefns, þar sem draumarnir fæðast. Snjór-
inn heldur áfram að falla til jarðar. Dún-
ljettur, mjallhvítur leggur hann þykka á-
breiðu undir fætur unga mannsins, sem
gengur áfram, hægt, hljóðlaust, ósjálfrátt.
Það er orðið svo notalegt í snjódrífunni.
Minningarnar eru vaknaðar og orðnar að
lifandi verum. Þær flytja hann á fornar
slóðir, heim í litla bæinn til hennar
mömmu.
Þar er aðfangadagskvöld jóla, alveg eins
og þegar hann var heima, og mamma rjetti
honum jólagjafirnar brosandi, og' horfði
svo á hann með ástúðar svip í augunum,
og' l)eið þess að hann skoðaði í litla bögg-
ulinn. Minningarnar eru hlýjar — svo
undur notalegar og hlýjar - draumurinn n
fagur og ljúfur — úti í snjónum og vetr-
arauðninni.
II.
Alt í einu vérður hann þess var, að ein-
hver gengur við hliðina á honum. Það er
orð'ið svo dimmt að hann greinir ekki
andlitsdrættina, en röddin er skær og' ung-
leg: »Gott kvöld, fjelag'i, og gleðileg jól!<
Ilann svarar engu. Nú langar hann ekk-
ert til að skrafa.