Heima er bezt - 01.08.1951, Page 23
Nr. 6
Heim'a er bbzt
183
orðnir margir, sem veita mér
eftirför.
— Er hann fullur? heyri ég
einhvern kalla.
— Hann bragðar aldrei áfengi,
karlinn, svarar annar.
— Er hann orðinn brjálaður?
spyr sá þriðji.
— Og hann er víst búinn að
vera brjálaður báða dagana,
svarar einhver.
Allt þetta man ég eins ljóst
og það hefði gerzt í gær.
Og síðan náðu þeir mér á
sprettinum og réðust á mig,
margir í senn. Ég gat þó spark-
að í einn, hæfði hann á sköfl-
unginn svo hart, að hann rak
upp vein. Og öðrum gaf ég svo
vel útilátið kjaftshögg, að hann
steypti úr stömpunum. En ég
átti við ofurefli að etja. Þetta
var heill hópur, sem réðist á
mig. Þeir gripu um hendur mér
og fætur og hófu mig á loft.
— Taktu þessu með stillingu,
Gústaf! æpti einhver í hópnum.
— Þetta er allt í lagi, Gústaf,
hrópaði annar.
— Við hringdum og báðum þá
um að senda sjúkrabifreiðina
hingað, hrópaði enn einn.
— Og það er búið að hringja
til læknisins, sagði einhver.
Ég var borinn inn í eldhúsið.
Hún gamla mín var fyrir
skömmu komin heim af sunnu-
dagssamkomunni í kapellunni.
Birgir svaf úr sér vímuna og
þreytuna eftir sveinasvallið;
honum veitti víst ekki af, og
þess utan átti hann að vera
kominn til vinnunnar klukkan
sex að morgni. Þau Haraldur og
Anna voru ókomin, en Ingiríð-
ur sat á legubekknum, í gamla
sætinu mínu. Hún hafði brugð-
ið sér úr gegnsæju silkisokkun-
um og athugaði vandlega hvort
hvergi hefði fallið á þeim lykkja.
Þegar þeir báru mig inn, spratt
hún á fætur og stökk inn í
systraherbergið til þess að fara
í sokkana. Ekki spurði hún
hvernig mér liði. Henni var það
efst í huga, að hún gæti ekki
staðið berleggjuð frammi fyrir
öllum þeim karlmannaskara,
sem ruddist inn í eldhúsið.
Þeir lögðu mig á legubekkinn.
Héldu höndum mínum og fót-
um, margir í senn. Ég öskraði
og veinaði sem fyrr. Ég reyndi
að þagga niður í sjálfum mér,
en öskraði samt. Það var líka
gegn vilja mínum, að ég brauzt
um á legubekknum og beit og
barði. En þetta gerði ég. Drott-
inn minn, ég varð þess strax vís-
ari, að öll mótspyrna var ger-
samlega vonlaus. Frá þessu fólki
átti ég ekki þess augnatillits að
vænta, er gæti hrifið mig aftur
í mannheima.
Hún gamla mín æddi fram og
aftur um gólfið og lagði lófa að
vanga sér.
— Ó-ó-ó, kveinaði hún.
En henni varð ekki úr vegi að
ganga til mín. Ekki leit hún í
augu mér. Sagði ekki aukatekið
orð við mig. Æddi bara fram og
aftur um gólfið, lagði lófa að
vöngum og stundi og kveinaði.
— Að ég skyldi eiga annað
eins eftir!
— Takið þessu með stillingu,
húsfreyja, sagði einhver.
— Allt kemst í lag með tíð og
tíma, sagði annar.
— Og bráðum kemur læknir-
inn, sagði sá þriðji.
— Og þeir með sjúkrabifreið-
ina, varð enn einum að orði.
Læknirinn kom. Hann kom»til
mín og þuklaði á mér. Hann
horfði líka á mig, en aðeins á
brjóst mitt, fætur, handleggi og
jafnvei hökuna. En hann leit
ekki í augu mér, fremur en aðr-
ir.
— Hvernig hefur hann hagað
sér að undanförnu? spurði hann
hana gömlu mína.
Ekki yrti hann á mig.
— Hann hefur þjáðst af þung-
lyndi í mörg ár, svaraði hún og
neri saman höndunum. Eigin-
lega hefur hann alltaf verið
þunglyndur. Já, hann var meira
að segja orðinn þunglyndur
hérna um árið, þegar hann bað
mín. Og einkennilegur hefur
hann alltaf verið. Hann hefur
aldrei verið ánægður með neitt,
aðeins látið sem hann væri á-
nægður. Satt að segja þá hef ég
aldrei getað áttað mig á honum.
Ef hann hefði nú gert sér það
ómak að segja manni, hvað
hann vildi. En hann hefur alltaf
farið að vilja annarra og látið
sem hann gerði sig ánægðan
með það. En það hefur hann
aldrei verið, herra læknir. Hann
hefur alltaf viljað að aðrir færu
að hans vilja, enda þótt hann
hafi aldrei látið uppskátt, hvað
það var, sem hann vildi. Hann
hefur ætlast til að maður gæti
sér þess til sjálfur. En hvernig
á maður að getp, sagt sér slíkt
sjálfur, þegar hann minnist
ekki á það einu orði? Ó, ég hef
aldrei getað áttað mig á honum.
Það er tómt mál, læknir góður,
að ætla sér að geta sér þess til,
hvað sá maður vill, sem ekkert
lætur uppskátt. Það hefuf verið
vonlaust verk hvað hann snert-
ir. Og fátalaðri hefur hann orð-
ið og þegjandalegri með hverju
árinu sem leið. Það er ekki fyr-
ir konur að lifa í sambúð með
slíkum mönnum. Ég er hissa á
því, hvað ég hef þolað og þrauk-
að, læknir góður. En samt
keyrði nú um þverbak hérna um
árið, þegar hann átti sextugsaf-
mælið. Hann bjóst víst við, að
þess yrði hátíðlega minnzt. Já,
hann hafði víst ímyndað sér, að
honum yrði haldin vegleg af-
mælisveizla með söng og ræðu-
höldum í samkomuhúsinu, eins
og hann væri mest metni brodd-
urinn í héraðinu. En svo stóð
hérna yfir verkbann, > einmitt
þegar hann átti afmælið. Það
hafði staðið yfir verkbann í þrjá
mánuði samfleytt. Og enginn
var í skapi til að hugsa um
veizluhöld og vafstur, sem ekki
var heldur við að búast. Við
gleymdum honum. Allir gleymdu
honum. Hann minntist heldur
ekki á það við nokkurn mann,
hvað það væri, sem hann vildi.
Þarna sat hann á legubekknum,
lon og don, og og óskaði þess
með sjálfum sér, að þetta yrði
svona eða svona, en það get ég
sagt lækninum, að sú kona er
ekki í heiminn borin, sem getur
sætt sig við að eyða allri æfi
sinni í það að reyna að geta sér
þess til, hvað það sé, sem bóndi
hennar vill.
— Svona, svona, ég skil, sagði
læknirinn.
Sjúkrabifreiðin kom. Ég lá og
æpti og veinaði sem fyrr, enda
þótt mér væri það þvert um geð.
Ég brauzt um og barði og beit.
Guð minn góður, ef hún gamla
mín hefði nú gengið til mín og