Heima er bezt - 01.12.1953, Blaðsíða 5

Nr. 12
Heima er bezt
357
Kirkjan og kirkjugaröurinn.
gjarnan ekki að minna á það
með orðum sem svo: „Á, vissi ég
ekki? Var svo? Hafði ég ekki á
réttu að standa?“
Ekki minnist ég þess í þetta
sinn, að Stjórn eða Geirlandsá
skyti mér skelk í bringu. En sem
krakki minnist ég þess oft í
vatni, að mér fannst hestarnir
hálfliggja á hliðinni og bruna á
fleygiferð upp á móti straumn-
um. Var mér þá sagt að horfa
yfir vatnið, en ekki niður í það.
Þegar komið var á Geirlands-
engjar, sá ég þrjá menn á dökk-
um hestum hleypa inn með
Merkurfjalli. Horfði ég á þá um
hríð og undraðist, hve litlir
menn og hestar voru. Kom mér
í hug, að þetta hlytu að vera
dvergar á dverghestum. Samt
fannst mér vissara að spyrja að
því — en þá var það Hávarð-
ur. Hann myndi hlæja, ef
þetta væri einhver vitleysa.
Ekki var þá heldur hægt að
spyrja pabba. Það var þá helzt
að spyrja mömmu. Ég sá hana
álengdar í söðlinum á Mána. Hún
tók vel uppúr á þessum fríða
og stóra gæðingi, ættuðum
undan Eyjafjöllum. Ég kalla til
hennar og hún játar, án þess að
koma nær, bíðandi þess, að ég
segi eitthvað meira. Aftur kalla
ég til hennar og þá kemur hún
fast að okkur. — „Var það eitt-
hvað, sem þú vildir segja?“ segir
hún. Hávarður mátti víst til að
heyra þetta og ég svara: —
„Sjáðu litlu mennina á litlu
hestunum þarna uppi undir
fjallinu." Mamma lítur við. —
„Þetta eru venjulegir menn og
venjulegir hestar, alveg eins og
við og okkar hestar.“ — „Af
hverju eru þeir þá svona litlir?“
— „Þeir eru ekkert litlir, þeir
sýnast þar bara af því þeir eru
undir svo háu fjalli.“
Og nú hlær Hávarður dillandi
góðlátlegum hlátri. En ég skil
ekki neitt í neinu — nema að
ég hafi orðið mér til skammar!
Loksins er komið heim að
kirkjunni — Bakkavallarkirkju
— eins og gamla fólkið sagði. í
framhaldi af sjálfum kirkju-
garðinum er eins hlaðinn
sniddugarður til austurs og
vesturs, hár og mikill og vel gró-
inn. Undir garðinum er numið
staðar og er þétt skipað til
beggja handa á löngu svæði.
Fólk vestan
Geirlandsár
er gjarnan á
vestursvæð-
inu, eins og
beint liggur
við, en fólk af
Austur-Síðu
meir til hinn-
ar áttarinn-
ar. Reiðskap
er fyrir kom-
ið undir garð
inum og hest-
ar heftir og
sleppt á haga
í Vellinum,
því að það er
venja á hvíta
sunnu, þó að
aðra tíma
gegni ekki að
jafnaði, þar sem Völlurinn var
nytjaður til slægna Hér er kast-
að yfirhöfnum og fólk býr sig
til inngöngu í kirkjuna. Ég sé
margt fólk, sem ég veit ekki deili
á og margir koma á tal við for-
eldra mína, meðan þess er beð-
ið að tekið sé til. í þessum hópi
manna minnist ég Magnúsar
Þorlákssonar á Fossi, sem faðir
minn vill að ég kannist við.
Hann er lágvaxinn, hvítur fyrir
hærum, öldungslegur og góð-
mannlegur. En brátt er hringt
til messu og fólkið þyrpist að
kirkjunni. Kirkjan varð troð-
full af fólki og furðaði mig á,
hve mikið var til af því. Allt
fannst mér stórkostlegt og
furðulegt, sem fyrir augun bar.
Kirkjan sjálf, þetta stóra og
veglega hús, ljósahjálmarnir
með öllum kertunum, altaris-
taflan, presturinn sr. Magnús
Bjarnarson.sem var tilkomumik-
ill maður í sjón og hafði söng-
rödd óvenju mikla og fagra,
meðhjálparinn, sem þá var Ól-
afur Jónsson í Mörtungu, prúð-
mannlegur og mikill álitum og
svo allir hinir kirkjugestirnir og
þeirra á meðal sumir skrítnir
karlar, sem ég hafði aldrei séð
fyrr, einkum var það einn, sem
mér varð starsýnt á. Hann spýtti
mórauðu í sífellu á kirkjugólfið.
En þó að margt héldi huganum
opnum og vakandi lengi vel,
kom þó að því, að ég þráði til-
breytingu, helzt að komast út.
Mér fannst ræða prestsins löng
og leiðinleg og allt of þungt fóð-
ur fyrir minn skilning á þeim
árum.
Ekki man ég neitt sögulegt eða
sérstakt við ferðina heim frá
þessari fyrstu kirkjuferð, sem
ekki gæti eins og þó frekar verið
minningar frá öðrum kirkju-
ferðum bernskuáranna. Ég hef
ekki rækt vel kirkju og sé að
mörgu leyti eftir því, helztu
minningar mínar í því sambandi
eru þess vegna frá árunum fram
um fermingaraldur. Auðvitað er
gildi þeirra minninga ekki fyrst
og fremst viðhorf hins andlega
sviðs, heldur hins veraldlega,
skemmtilega.
Fyrsta tilhlökkunarefni kirkju-
ferðarinnar var það að vera
vakinn snemma að morgni til
að hjálpa vinnumanninum að
smala hestunum heim úr haga.
Og ein meðal beztu kirkjuferða
minna var sú, er ég reið rauð-
blesótta folanum vinnumanns-
ins. Teymdi hann undir mér,
enda folinn ótaminn og aðeins
þriggja vetra gamall. Reið ég á
gæruskinni, sem renna vildi
aftur og til beggja hliða, þó að
girt væri, því að folinn var mjó-
sleginn og spengilegur. Talað var
um að girða mig fastari á hann,
en það vildi ég ekki heyra nefnt.
Þótti það vissara sökum þess,
hve folinn var prjónslegur, l’as-
mikill við taum og snöggur i
hreyfingum. Við neitun mtna
varð faðir minn snöggvast nokk-
uð hugsi, eins og hann vægi at-
vikin í huganum. Síðan sagði
hann: „Ég læt hann ráða þessu.