Heima er bezt - 01.12.1953, Blaðsíða 25
Nr. 12
Heima er bezt
377
Þorvaldur Sæmundsson:
B R I M H L J
Þáttur úr sunnlenzkri verstöð á
ii.
Það var enn myrkt af nótt.
Vésteinn Halldórsson var
staddur úti fyrir sjóbúðardyrum
sínum og horfði út á sjóinn. For-
maðurinn var búinn í róður.
Hann var þegar kominn í brók-
ina og hafði gyrt hana að sér
með brókarlinda, svo að hún var
mjög í fellingum að framan-
verðu, en að aftan var hún
hrukkulaus og slétt og féll allvel
að honum. Innan undir brókinni
var hann klæddur sauðmórauð-
um vaðmálsbuxum, sem gyrtar
voru ofan í sokkana, en á fótum
hafði hann snjóskó úr leðri. Að
ofanverðu var hann í vaðmáls-
jakka og með sjóhatt á höfði. Á
handleggnum bar hann hempu-
skinnstakk, sem hann var van-
ur að steypa yfir sig, þegar hann
var kominn til skips.
Formaðurinn var þungbrýnn
og alvarlegur á svipinn, andlitið
næstum hörkulegt. Bar meira á
hinum hörðu andlitsdráttum
vegna þess, hve holdgrannur
maðurinn var. Vésteinn var hár
vexti og herðabreiður, andlitið
stórskorið, nefið hátt og hvasst
og liður á því miðju. Kringum
munninn voru festulegir, djúpir
drættir, sem bentu á viljafestu
og þrótt. Augun voru gráblá og
vökul undir miklum, loðnum
brúnum. Allur svipur mannsins
og yfirbragð bar þess órækt
vitni, að hann hafði oft staðið
andspænis hættum og þrekraun-
um. Það var eins og hafið sjálft
hefði rist rúnir sínar í svip
mannsins og mótað skapgerð
hans. Það duldist ekki, að hann
var líklegur til þess að láta sér
lítt bregða við voveiflega at-
burði, en taka hverju því, sem
að höndum kynni að bera, með
æðrulausri karlmennsku og ró.
Vésteinn gekk fram að sjó-
garðinum og skyggndist um.
Ekki var enn orðið sundabjart,
og sá formaðurinn því eigi
glöggt, hvernig sjór var utan
brimgarðsins. Hann gat aðeins
óljóst greint hvítfexta öldufalda
úti á húmuðu hafinu, eins og
ljósa depla, sem færðust óð-
fluga nær og nær landi.
Veðurútlitið virtist fremur
uggvænlegt. Hægur andvari var
af norðaustri og hrein austur-
fjöll, en biksvart þykkni í suðri.
Sjór virtist i afdáningi, að því
er bezt varð séð, en Vésteinn
vissi, að veðurútlit þetta var
varasamt og gat brugðið mjög til
beggja vona, hvað úr yrði, en þó
líklegra að innan þriggja til
fjögurra klukkustunda yrði
skollinn á suðaustanstormur.
Þegar formaðurinn hafði stað-
ið um stund við sjógarðinn og
brætt sjóinn, gekk hann allt í
einu rösklega niður að flæðar-
máli, en lágsjávað var. Lagðist
hann þar flatur niður í sandinn,
lagði eyrað við og hlustaði.
Heyrði hann þá glöggt þungt
sjávarhljóð í fjarska. Þessi fjar-
lægi hafgnýr boðaði ekki gott.
Það þekkti Vésteinn af reynslu
sinnar löngu sjómannsævi. Það
hlaut að vera stormur til hafs-
ins. Það gat ekki hjá því farið.
Undirhljóðið vissi ævinlega á
storm, sem var í nánd.
Skyndilega reis Vésteinn upp,
snerist á hæli og gekk föstum
skrefum upp til sjóbúðarinnar,
sem stóð á hlaðinu skammt frá
bænum. Hann stóð enn um
stund við búðardyrnar og horfði
athugulum augum á skýjafarið.
Svo opnaði hann dyrnar hljóð-
lega og gekk inn.
í sjóbúðinni var dimmt. Ekk-
ert hljóð rauf þögnina, sem ríkti
þar inni, nema reglubundinn
andardráttur sofandi mannanna,
er hvíldu tveir og tveir saman í
rúmfletunum.
Allt í einu snaraðist Vésteinn
inn í búðina og fór að kveikja á
Ó Ð
nítjándu öld
kolunni, sem hékk þar í einni
rúmstoðinni.
Um leið og dauf ljóstýran
lýsti upp búðarkytruna, losuðu
hásetarnir svefninn.
— Farið þið að fara í, piltar,
mælti formaðurinn. — Ég held,
að við verðum að reyna að skjót-
ast út hvað líður. Það er að vísu
undirhljóð, en hann er brimlít-
ill enn. Við ættum að geta skol-
að af línunni, ef við höfum hrað-
an á. Að svo mæltu gekk hann
út og hallaði hurðinni að stöf-
um á eftir sér.
Hásetarnir stauluðust fram úr
rúmum sínum og klæddust
skjótt. Síðan skinnklæddust þeir
þar í búðinni. Annars sváfu þeir
venjulega í öllum fötunum, þeg-
ar þeir stóðu í róðrum. Skinn-
klæði hvers manns héngu á
nagla í stoð við rúmin, svo að
fljótlegt væri að grípa til þeirra,
þegar kallað var.
Þeir, sem fyrstir höfðu orðið
fram úr, opnuðu nú matarskrín-
ur sínar, sem komið hafði verið
fyrir í rúmunum, og tóku upp
brauð, hangikjöt og smálka. Það
veitti sannarlega ekki af því, að
menn fengju sér bita, áður en
farið var, því að ekki var um
matfrið að ræða á sjónum, enda
fæstir, sem höfðu mat með sér
að jafnaði.
Elzti hásetinn, Jón bóndi á
Gili, hafði gengið út að vanda
að gá til veðurs. Þegar hann kom
inn aftur, spurðu hásetarnir
hann, hvernig honum litist á
veðrið.
— Æ, ég held það sé ekki á að
lítast, piltar, sagði gamli mað-
urinn og ók sér kuldalega. — Það
lyftir undir um allt austurloftið
og norðrið, en til hafsins og í há-
loftið er hann svartur eins og
ketilbotn. Ég sé ekki betur en
hann sé að ganga í skít. Það má
mikið vera, ef þeir fá ekki nóg af
sjóveðrinu í dag, einhverjir. Og