Heima er bezt - 01.07.1966, Síða 29

Systrastaþi.
í Kirkjubæjarklaustri var nunnuklaustur sctt á stofn,
að talið cr árið 1186 og uni sama lcyti mun hafa verið
sctt á stofn niunkaklaustur í Þykkvabæ í Álftavcri.
í þjóðsögum er margt sagt frá heimboðum milli
klaustranna. Er það nunnuklaustrið í Kirkjubæjar-
klaustri, scm býður til sín ábóta og munkum úr Þykkva-
bæjarklaustri.
Ekki var það tckið fram í þjóðsögunum, hvc oft á
ári munkarnir voru boðnir, cn maður gæti búizt við að
þcir hcfðu að minnsta kosti verið bornir þangað cinu
sinni til tvisvar á ári, og þá stóð mikið til.
Á milli klaustranna hcfur vcrið á þcim tímum góð
dagleið, cf farið hcfur vcrið á hestum, cn crfið daglcið
gangandi. Versta vatnsfallið á þcirri lcið hcfur vcrið
Skaftá, cn í þjóðsögum scgir svo: „Sú skylda hvíldi á
Kirkjubæjarklaustri, að sjá um viðhald á timburbrú,
scm gcrð hafði vcrið á Skaftá. En til þcss að klaustrið
hefði ætíð nóg timbur til viðhalds brúnni, hafði það
hlotið ítak í rcka á Meðallandsfjöru, og hcitir þar Brú-
arfjara.
Þcgar munkarnir komu að Skaftá, þar scm fyrst sá
hciin að Kirkjubæjarklaustri, hófu þcir upp söng mik-
inn. Ilcitir þcssi hæð, sunnan Skafrár, síðan Söllghóll.
Þcgar nunnurnar hcyrðu sönginn, var hringt klukk-
um í klaustrinu, og síðan þutu nunnurnar, ásamt abba-
dísinni, af stað á móti munkunum, og fóru þá oft mik-
inn. Á leiðinni niður að Skaftá voru gróðurlitlar slétt-
ur er nefndust sandgígar. Þetta svæði var síðar nefnt
„Glennarar“. Er þá átt við það, að nunnumar hafi þá
farið að hraða scr á móti munkunum og tekið skrefin
stór.
Á þessum slcttum hcfur nú verið valinn staður fyrir
hcimavistarskóla fyrir sveitimar milli sanda.
Margt cr sagt í þjóðsögunum um heimsóknir munk-
anna í nunnuklaustrið, og hirði ég ekki að rekja allar
þær sögur hér, því að sumar þeirra virðast við það mið-
aðar að koma af stað óhróðri um klaustrin.
En citt cr það örncfni, scm ekki má glcymast, þegar
rætt cr um Kirkjubæjarklaustur, og það er örnefnið
Systrastapi. Þcssi klcttahóll cr mjög sérkennilcgur og
fagur. Hann cr niður við Skáftá örskammt þar frá, er
hraunflóðið stöðvaðisr, er sr. Jón Steingrímsson flutti
sína eldmessu. Um þennan stapa eru sögur í þjóðsögun-
um, cn ckki cru þær allar samhljóða. En þannig hef ég
hcyrt þjóðsöguna um stapann:
Eitt sinn kom það fyrir í nunnuklaustrinu í Kirkju-
bæ, að sá kvittur komst á kreik, að cinhver nunnan hcfði
brotið skírlífishcit sitt og átt samfund við karlmann þar
úr nágrcnninu. Abbadísin hóf rannsókn í þessu máli, cn
við brotinu Iá dauðarefsing, cf sök sannaðist. Við rann-
Heima er bezt 249