Heima er bezt - 01.07.1999, Side 40

nema staðar, og ennfremur nokkur
lík. Meðal þeirra var lík yfirforingj-
ans, sem fannst inni í botni dalsins,
en þar hafði þjónn hans skilið við
hann um nóttina. Enn vantaði þrjá
menn, og fundust tveir þeirra um
hádegi, báðir lifndi, en annar and-
aðist skömmu eftir að hann var
fluttur heim til okkar. Lík hins þriðja
fannst ekki fyrr en daginn eftir, rekið
af sjó.
Enginn sími var á bænum og var
því ekki hægt að kalla þannig á
hjálp, þegar dagaði. Þó sími hefði
verið og hægt hefði verið að ná sam-
bandi við stöðina á Eskifirði um
nóttina, hefði það reynst tilgangs-
laust, meðan á óveðrinu stóð, því
Þverámar mnnu saman yfir öll nes
og eyrar fyrir neðan brekkur og því
ófærar yfirferðar. Vera má þó, að
hægt hefði verið að bjarga þeim fjór-
um mönnum, sem létu lífið utan við
þessar ár. Munu þeir hafa komist á
undan aðalflokknum og við illan
leik sloppið út fyrir árnar. Því er
bræðurnir byrjuðu að leita, var þeim
ekki ugglaust um, að þeir hefðu
heyrt hljóð utan fyrir ámar, þrátt
fyrir vatnagnýinn. Þeir gerðu tilraun
til bjargar, en sér til sorgar urðu þeir
að viðurkenna, að þeir gátu ekki
nálgast hina nauðstöddu menn.
Þverár þessar renna skammt fyrir
utan Veturhús.
Veðrið hélst óbreytt til klukkan
þrjú um nóttina, en þá mun hafa
farið að draga úr storminum og úr-
fellið minnkaði, þó var nokkur rign-
ing alla nóttina. Vötn minnkuðu þá
fljótt, og klukkan 9 að morgni vom
þverámar orðnar væðar fyrir full-
hrausta menn.
Um klukkan 10 kom breskur yfir-
foringi inn að Veturhúsum og sá
hvernig komið var. Var hann á leið
inn í Eskifjarðardal til þess að vita
hvort hann yrði leiðangursmanna
var og hvernig ástatt væri fyrir þeim.
Brá hann skjótt við út á Eskifjörð
og kallaði saman hjálparlið úr hem-
um. Komu þá og nokkrir menn af
Eskifirði, sem vildu veita aðstoð, t.d.
héraðslæknirinn Einar Ástráðsson,
og Jón Brynjólfsson bóksali, sem
með sinni ljúfu og rólegu framkomu
veitti eins konar öryggi og birtu inn í
starfið, sem enn var nóg fyrir hendi.
Mennimir vom allir fluttir út eftir
um kvöldið, og vom þá flestir orðnir
svo frískir að þeir gátu gengið út á
Eskifjörð, sem er um fimm kílómetra
leið. Nokkrir vom þó bornir á sjúkra-
börum en lík hinna látnu vom
geymd heima á Veturhúsum, að
undanskildum þeim, sem létu lífið
fyrir utan Þverár. Alls létu þarna líf-
ið níu menn.
Flestir vom þessi menn vel búnir
klæðum en þó munu nokkrir hafa
treyst um of á hinn bjarta morgun
og byrðina, sem mundi halda á
þeim hita hina erfiðu leið. Nokkrir
höfðu verið svo óheppnir að tapa af
sér skóm og sokkum í aurbleytu og
vatnagangi á leiðinni og vom þeir
með bólgna og sámga fætur.
Vafalaust hefði þessi ferð orðið
giftusamlegri ef flokkurinn hefði get-
að farið ákveðna leið frá Reyðarfirði
um Svínadal og yfir Hrævarskörð
niður til Eskifjarðar. En vegna svella
og harðfennis urðu þeir að snúa við
frá Hrævarskörðum, halda áfram út
Svínadal, svo inn Tungudal og þá
leið upp á Eskifjarðarheiði. Þetta
mun hafa tafið þá um 3-4 tíma.
í byrjun ferðarinnar eða í Svína-
dal, vom þeir líka í heræfingum,
sem tóku nokkurn tíma.
Þegar þeir svo loksins komu upp á
heiðina, var orðið dimmt. Innst í
botni Eskifjarðardalsins renna tvær
þverár, Ytri- og Innri-Steinsár, og eru
báðar að jafnaði nokkuð vatnsmikl-
ar og vondar yfirferðar. í þetta sinn
eins og oft áður voru þær ekki færar,
og urðu vesalings mennirnir því að
klífa upp með þeim aftur og alla leið
upp fyrir brúnir, þar sem þær vom
ekki orðnar eins umfangsmiklar. Á
þeirri leið mun yfirmaður þeirra
hafa fótbrotnað og var talið að það
hefði á sinn hátt valdið dauða hans.
Þess má geta, að maðurinn, sem
líkið fannst af út við sjó, hafði geng-
ið sig út af kletti inni við Steinsár í
myrkrinu.
Ólafur Pálsson, bróðir minn, nú
bóndi í Byggðarholti við Eskifjörð,
bjó, þegar þetta gerðist, í Eskifjarðar-
seli beint á móti Veturhúsum.
Um kvöldið hinn 20. janúar
klukkan að ganga tólf, sá hann af
tilviljun ljósin og umferðina á Vetur-
húsum. Skildi hann þegar að eitt-
hvað mundi vera að. Hann hafði þá
tal af Jóhanni Björgvinssyni, sem
líka bjó í Eskifjarðarseli, og vildu þeir
þá komast yfir Eskifjarðará, sem
rennur milli bæjanna, og vita hverju
þetta sætti. Hestar vom þá á gjöf og
við hendi. En áin rann þá orðið yfir
allar eyrar og nes, svo að enginnn
vegur reyndist að komast yfir hana.
íbúðarhúsið á Veturhúsum var
mjög lítið, ein hæð og ris með dálitlu
porti. Niðri var aðeins ein stofa, eld-
hús, búr og dálítil forstofa. Er því
skiljanlegt að þröngt muni hafa ver-
ið í húsinu, sem hýsti 48 gesti þessa
örlaganótt.
Við vomm öll orðin mjög þreytt og
af okkur gengin, þegar þessu var
lokið, og í fýrstu var þetta allt í með-
vitund okkar eins og þungur draum-
ur eða martröð.
En þakkarorð og fýrirbænir þess-
ara góðu gesta yljuðu okkur um
hjarta og milduðu það, sem okkur
fannst sárast, að ekki skyldi auðið
að bjarga öllum þeim, sem þama
vom á ferð.
Fjárskaði
að Borgum í
Eskijjarðardal 1906
Veturinn 1906 voraði með ein-
dæmum snemma á Austurlandi og
var sauðfé þar sleppt víða um sveitir
um miðjan apríl mánuð. Þá bjó að
Borgum í Eskifjarðardal, Tryggvi
Hallgrímsson, ásamt konu sinni,
Sigurbjörgu Guðmundsdóttur og
tveimur börnum þeirra, Aðalbjörgu
og Ragnari.
Að Byggðarholti, næsta bæ við
Borgir, sem nú em í eyði, bjó þá Þor-
steinn Marteinsson, ásamt konu
sinni, Þuríði Andrésdóttur. Byrjuðu
þau búskap og fluttust að Byggðar-
holti vorið áður eða 1905.
Vorið 1906 réðist Þorsteinn kaupa-
maður um tíma til séra Jóhanns
280 Heima er bezt