Heima er bezt - 01.07.1999, Qupperneq 61

Lögfræðingurinn leit snöggvast
upp en hélt svo afram skjalalestrin-
um á nokkm alþýðlegra máli en
fyrr:
„Systir mfn kær, sem kölluð er
Lína litla, skal fá lífeyri, fimmtíu
þúsund krónur á ári. Þó er það þeim
skilmála bundið, að hún taki að sér
páfagaukinn Mefistó og sjái sóma-
samlega um hann á meðan hann
lifir. En fáist hún ekki til að sjá um
Mefistó minn, skal hún ekki heldur
njóta lífeyrisins og verður honum þá
varið til annars.
Yngsta systir mín, hún Lísa, skal
erfa íbúðarhús og verslunarfyrirtæki
Jokkums föður okkar, með öllum
réttindum þess og skyldum. Skilyrð-
in em þau að hún reki fyrirtækið
sjálf, búi þar með bolabítnum Neró
og hugsi sjálf með ástúð um þessa
blessaða skepnu, eins lengi og þörf
er á.
Kæmm systursyni mínum, Friðriki,
þori ég ekki að ánafna fjármuni né
tekjur, þar sem ég þekki þennan
unga mann. En til þess að honum
finnist ekki að hann sé settur til hlið-
ar, ætla ég að ánafna honum það,
sem mér þótti vænst um af öllu:
Hann á að fá vínkjallarann minn til
eignar og ótakmarkaðra umráða."
í þeirri djúpu þögn, sem var á eftir
þessari yfirlýsingu, tók bolabíturinn
Neró upp á því að urra grimmdar-
lega. Ég var viss um að sál Matthild-
ar frænku hefði sest að í þessu kvik-
indi og skalf og nötraði af ótta.
Herrann hjálpi okkur, æpti móðir
mín og fómaði höndum. En Lísa
litla, frænka mín, þessi óbugandi
kona, gekk nú að blámálaða, gull-
skreytta fuglabúrinu og sagði vin-
samlega en ákveðin:
- Jæja, vinur minn. Upp frá þess-
um degi heitir þú Gabríel og nú byrj-
um við nýtt og betra líf.
- Farður til fjandans, sagði páfa-
gaukurinn Mefistó.
Þetta sama kvöld tók ég lykla-
hönkina, sem lögfræðingurinn hafði
afhent mér, og læsti mig inni í vín-
kjallaranum, staðráðinn í að þar
mundi ég verða til æviloka. Ég hafði
flutt þangað niður borð og tvo stóla
og safn af krystalsglösum. Heimur-
inn skyldi ekki þurfa að hafa lengur
áhyggjur af mér.
Ég gekk lengi um þessi salarkynni,
þessar furðulegu steinhvelfingar, og
virti fyrir mér hina mörgu og verð-
mætu safngripi. Ég strauk um þá
nokkra og mér fannst gneista af
fingrum mínum. Því næst valdi ég
fjórar flöskur úr elstu og dýmstu vín-
tegundunum og setti þær á borðið.
Þær standa þar óhreyfðar enn þann
dag í dag.
Hvað það var sem raunverulega
gerðist þennan dag í hvelfingum
vínkjallarans, veit ég engan veginn
með vissu. En það eitt er mér ljóst,
að mér fannst Matthildur frænka
koma til mín, setjast í annan stólinn
og segja:
- Nú skulum við bæði gera upp
mál okkar. Þú skalt fá það eina sem
þú kærir þig um og það í ríkum
mæli.
Og ég ætla líka að fá það eina
sem ég kæri mig um: að sjá Friðrik
hverfa af sjónarsviði.
Já, flöskurnar fjórar standa enn á
borðinu, óhreyfðar. Og þar skulu
þær standa meðan ævi mín endist,
til minningar um baráttuna milli
mín og Matthildar frænku.
Ég varð skyndilega gripinn óskýr-
anlegri glöggskyggni og yfirsýn, þeg-
ar ég ætlaði að fara að njóta arfsins
míns. Ef til vill var það einhver angi
af þeim vitsmunum og þrótti sem
einkennt hafði marga forfeður
mína af ætt Jokkums í þúsund ár.
Það var sem heilafrumur mínar,
sýktar af eitri áfengisins, vöknuðu af
væmm blundi og veittu mér nýja og
heillandi sýn.
Ég sagði við Matthildi frænku:
- Þú skalt aldrei fá að njóta hefnd-
ar þinnar. Það glóheita hatur, sem
þú hefur kveikt í brjóstum okkar
beggja, skal aldrei bera þann árang-
ur sem þú hefur ætlast til. Þú skalt fá
að sjá að Friðrik, frændi þinn, réttir
sig fljótt úr kútnum og sekkur ekki
lengur í svaðið.
Ég greip kristalsglasið og kastaði
því af alefli í Matthildi frænku. Það
þaut þvert í gegnum hana og
splundraðist í átthymdu súlunni að
baki hennar. Matthildur frænka sat
enn í stólnum þegar ég fór, en svipur
hennar var ekki sá sami og fýrr, sá
svipur sem ég þekkti best: Hatrið og
hefhigirnin hafði þokað um set fyrir
óútreiknanlegu brosi, sem mér
fannst jafnvel blandað góðlátlegri
glettni.
Ég stóð við heit mitt, til mikillar
undmnar fýrir sjálfan mig og fýrir
alla þá, sem þekktu mig. Að þessum
degi loknum bragðaði ég aldrei
dropa af áfengi. Ég háði heiftarlega
baráttu við áfengisástríðuna um
eins árs skeið, en tókst þá að yfir-
vinna hana að fullu. Að því loknu
greip starfslöngunin mig föstum tök-
um og yfirgaf mig ekki upp frá því.
Það fór því svo, að verslun Jokk-
ums við torgið, vann sig upp að
nýju, enn einu sinni. Flest bendir því
til þess nú, að ætt Friðriks muni lifa
þar áfram.
Bolabíturinn Neró hefur smám
saman tapað öllum sínum sérrétt-
indum. Nú verður hann að láta sér
nægja venjulegt hundalíf. Og nú
fagnar hann oftast móður minni,
sem farin er að hugsa um það öðm
hverju, að lífið sé kannski þess virði
að lifa því, þrátt fýrir allt.
Lísa frænka notar lífeyri sinn,
fimmtíu þúsund krónur á ári, til að
hjálpa föllnum konum. Hún sagði
oft: Við fáum margfaldlega aftur
það sem við gefum, og bætti þá
gjarna við, að það sé aðeins afborg-
un af skuld sem trúarsöfríuður
hennar eigi hjá henni.
En fyrir páfagaukinn, sem eitt sinn
hét Mefistó, varð leiðin löng til nýs
og betra lífs. Hann er kannski orð-
inn of gamall og því ekki eins
námfús og fyrr. En Lísa frænka hefur
ekki gefist upp. Hún talar við hann
ákveðin en þó innileg: þú átt ekki að
tala ljótt, Gabríel. Hugsaðu þér ef þú
gætir, einhvem tíma, áður en ég
dey, heilsað mér þannig: Herrann
blessi þig og varðveiti.
Páfagaukurinn Gabríel, lítur til
hennar hlýlega, en þó áberandi
vonsvikinn, hallar undir flatt og
hvíslar í einlægni, feimnislega:
- Nei, - heldur fjandinn.
Þýð.: Sigurður Gunnarsson.
Heima er bezt 301