Æskan - 01.10.1975, Blaðsíða 52
M enn setti að vonum hljóða, er sú fregn
barst út um v ða veröld, að Júri Gagarin,
fyrsti geimfari heimsins, hefði farist á venjulegu æf-
ingaflugi á þotunni MIG-15 hinn 27. febrúar 1968.
Hinn 12. apríl 1961 hafði hann fyrstur manna hætt
sér út í himingeiminn og þotið á 108 mínútum, með
30 þús. km hraða á klst. umhverfis jarðarhnöttinn.
Það, sem skáldið Einar Benediktsson hafði órað
fyrir í kvæðinu Hnattasund, var þar með orðið að
veruleika.
Gagarin í geimbúningnum.
En 12. apríl 1961, dagur Gagarins, 27 ára trésmiðS'
sonar, markar hér tímamót. Þessi fullhugi lét einn
djarfasta framtfðardraum mannkynsins á tækniöld
rætast. Með afreki hans hófst öld stjarnflugsins-
Gagarin varð ekki einungis þjóðhetja, heldur braut-
ryðjandi allrar veraldarinnar.
Að sjálfsögðu var afrek hans óspart notað sem
hátromp I hinni pólitísku áhættuspilamennsku, sem
þreytt hefur verið milli austurs og vesturs um ára-
tuga skeið. En látleysi og þokki fyrsta geimfarans
vakti óskipta samúð og aðdáun allra, sem kynntust
honum, er hann var sendur víða um lönd sem fu^'
trúi þjóðar sinnar.
Kornungur hafði Gagarin sett sér það takma^
að gerast flugmaður. Þegar hann fæddist 9. mars
1934, störfuðu foreldrar hans að samyrkjubúskap-
En árið 1941 varð Gagarin-fjölskyldan að flýja aust-
ur á bóginn undan herskörum Hitlers, og skólaganð3
sveinsins varð æði slitrótt fyrir bragðið. En hann
stundaði almennt nám með frábærri iðni og dugn-
aði, lauk því 17 ára gamall með lofsverðum vitnis
burði og hóf því næst tækninám.
Síðan 1961 eru geimfarir orðnar svo algenð3^
að þær þykja ekki framar stórtíðindum sæta. Tvo
af stórveldum heimsins, Bandaríkin og Rússlana>
hafa staðið að þessum hrollvekjandi frarnkvæmdum
og skipst á um að setja þar met, hafin yfir tíma oQ
Gagarln, sem barn.
50